Αμφιθέατρο

Το νομοσχέδιο «Ενίσχυση του Δημόσιου Πανεπιστημίου-Πλαίσιο λειτουργίας μη κερδοσκοπικών παραρτημάτων ξένων πανεπιστημίων», που τελικά κατατέθηκε για συζήτηση και ψήφιση στη Βουλή περιέχει σημαντικές διαφορές, καθιστώντας το χειρότερο από αυτό που αναρτήθηκε στη Διαβούλευση, σύμφωνα με την ανακοίνωση της Συσπείρωσης Πανεπιστημιακών.   Στην ανακοίνωση τονίζονται μεταξύ άλλων:

“Το νομοσχέδιο που τελικά η κυβέρνηση κατέθεσε στη Βουλή ευτελίζει ακόμα παραπάνω την πανεπιστημιακή εκπαίδευση, καθώς περιέχει σημαντικές διαφορές σε σχέση με αυτό που αναρτήθηκε στη διαβούλευση.

Έχει προστεθεί στους ορισμούς (άρθρο 132) ο νέος όρος «εκπαιδευτική συμφωνία» – απαλείφοντας τις συμφωνίες πιστοποίησης (validation) και δικαιόχρησης (franchising) στις οποίες γινόταν ρητή αναφορά στο προς διαβούλευση νομοσχέδιο.

Αυτή η αλλαγή έγινε για να συγκαλύψει το γεγονός ότι, βάσει της σχετικής νομοθεσίας, όλα τα υπάρχοντα ιδιωτικά κολέγια που λειτουργούν σήμερα με εκπαιδευτικές συμφωνίες πιστοποίησης (validation) και δικαιόχρησης (franchising) θα μπορέσουν να «ανωτατοποιηθούν», μετατρεπόμενα σε παραρτήματα ξένων πανεπιστημίων. Μάλιστα, η «εκπαιδευτική συμφωνία» μπορεί να συνάπτεται μεταξύ του αρμόδιου οργάνου του μητρικού πανεπιστημίου με φυσικό πρόσωπο ή ένωση προσώπων (παράγραφος ε)!

β) Στο προς διαβούλευση νομοσχέδιο αναφερόταν ρητά ότι, “προκειμένου η Εθνική Αρχή Ανώτατης Εκπαίδευσης (ΕΘ.Α.Α.Ε.) να δώσει τη σύμφωνη γνώμη της στην αδειοδότηση,  απαιτούνταν η πιστοποίηση των Νομικών Προσώπων Πανεπιστημιακής Εκπαίδευσης (δηλ. των ιδιωτικών πανεπιστημίων) βάσει συγκεκριμένων, προκαθορισμένων, διεθνώς αποδεκτών και εκ των προτέρων δημοσιοποιημένων σε κανονιστικές πράξεις της ΕΘ.Α.Α.Ε., ποσοτικών και ποιοτικών κριτηρίων και δεικτών, εναρμονισμένων με τις Αρχές και Κατευθυντήριες Οδηγίες για τη Διασφάλιση της Ποιότητας στον Ευρωπαϊκό Χώρο Ανώτατης Εκπαίδευσης”.

Στο κατατεθέν νομοσχέδιο έχουν πλήρως απαλειφθεί τα κριτήρια! Άρα, το κράτος δεν θα ασκεί κανέναν επί της ουσίας έλεγχο και η ΕΘ.Α.Α.Ε. θα λειτουργεί ως «τροχονόμος» ιδιωτικών συμφερόντων στην πανεπιστημιακή εκπαίδευση.

γ) Στο προς διαβούλευση νομοσχέδιο αναφερόταν ρητά ότι «απαγορεύεται στο παράρτημα να διανέμει μέρος των εσόδων του σε οποιοδήποτε πρόσωπο, περιλαμβανομένων των ιδρυτών του». Η φράση αυτή έχει απαλειφθεί από το κατατεθέν νομοσχέδιο. Αυτό σημαίνει ότι, εάν ένα ξένο πανεπιστήμιο ιδρύσει παράρτημα με πλειοψηφική συμμετοχή στο μετοχικό κεφάλαιο του Νομικού Προσώπου Πανεπιστημιακής Εκπαίδευσης (όπως επιβάλλεται βάσει του νομοσχεδίου), τότε είναι δυνατή η διανομή εσόδων μέσω μεταφοράς κερδών στο μητρικό ίδρυμα. Είναι η πλέον ξεκάθαρα διατυπωμένη και πέρα από κάθε αμφιβολία απόδειξη ότι τα Νομικά Πρόσωπα Πανεπιστημιακής Εκπαίδευσης συνιστούν κερδοσκοπικά και όχι μη κερδοσκοπικά πανεπιστήμια.

δ) Στο κατατεθέν νομοσχέδιο αφαιρέθηκε η διάταξη που προβλέπει μέχρι 12 ώρες εβδομαδιαίας εργασίας για τις/τους καθηγήτριες/ητές των Νομικών Προσώπων Πανεπιστημιακής Εκπαίδευσης. Επίσης, αφαιρέθηκε η διάταξη που όριζε ότι τα στοιχεία των μελών ΔΕΠ αναρτώνται στον ιστότοπο του μητρικού ιδρύματος.

Πρακτικά αυτά σημαίνουν ότι θα υπάρχει πλήρης αδιαφάνεια για τα βιογραφικά των καθηγητ(ρι)ών των Νομικών Προσώπων Πανεπιστημιακής Εκπαίδευσης και ότι θα εργάζονται σε συνθήκες «ακαδημαϊκής γαλέρας».

ε) Στο κείμενο του νομοσχεδίου που τέθηκε στη διαβούλευση, και συγκεκριμένα στο άρθρο 36 παρ.3, τα ΑΕΙ εξαιρούνταν ρητά από την αρμοδιότητα που αποδίδεται στο υπό σύσταση Κέντρο Ανάπτυξης Πιστοποίησης και Αξιολόγησης του Ελληνικού Ανοικτού Πανεπιστημίου (ΕΑΠ), η οποία αφορά την πιστοποίηση του εκπαιδευτικού υλικού των εξ αποστάσεως προγραμμάτων σπουδών.

Η απάλειψη της κρίσιμης φράσης «..εκτός των λοιπών ΑΕΙ της χώρας» από το κείμενο που κατατέθηκε στη Βουλή θέτει, εκ των πραγμάτων, τα εξ αποστάσεως προγράμματα των ΑΕΙ υπό την αίρεση της έγκρισης του ΕΑΠ και συνεπώς καταστρατηγεί το αυτοδιοίκητο.

Πέραν τούτου, οι αρμοδιότητες του υπό σύσταση Κέντρου προοιωνίζονται έναν άναρχο πολλαπλασιασμό των εξ αποστάσεως προγραμμάτων σπουδών, ακόμα και προπτυχιακών, μέσω των Νομικών Προσώπων Πανεπιστημιακής Εκπαίδευσης. Με τον τρόπο αυτό, αφενός το ΕΑΠ παύει να είναι ο κύριος δημόσιος πάροχος εξ αποστάσεως τριτοβάθμιας εκπαίδευσης στη χώρα, αφετέρου μια ειδικού σκοπού μορφή εκπαίδευσης, η εξ αποστάσεως, γενικεύεται χωρίς όρια και προϋποθέσεις”.