Σηκώνει μανίκια η νέα δημοτική Αρχή του Δήμου Αγίου Νικολάου με επικεφαλής το δήμαρχο Μανόλη Μενεγάκη ο οποίος μιλά σήμερα στην «Π» για το πως θα κινηθεί και ποιοι θα είναι οι άμεσοι στόχοι του αλλά και για τα μακροπρόθεσμα σχέδια του. Μιλά για τον πατέρα του Γιώργο Μενεγάκη, τον οποίο και διαδέχτηκε στο τιμόνι του Δήμου, για το φλέγον θέμα των αιολικών πάρκων, για την τουριστική πολιτική που θα ακολουθήσει και για τις θεσμικές αλλαγές στην αυτοδιοίκηση.
Ολόκληρη η συνέντευξη έχει ως εξής:
Με ποιές σκέψεις και με τί συναισθήματα αναλαμβάνετε το τιμόνι του Δήμου από τη θέση του επικεφαλής της δημοτικής Αρχής στην οποία έχει εκλεγεί και ο πατέρας σας αρκετά χρόνια πριν;
-Στην οικογένειά μου γαλουχηθήκαμε να είμαστε ενεργοί πολίτες του δήμου μας. Ο πατέρας μου Γιώργος Μενεγάκης πρώην δήμαρχος Αγίου Νικολάου πάντοτε μας παρότρυνε να παλεύουμε για τα κοινά θέματα. Υπήρξα ενεργός δημότης και τώρα από την θέση αυτή διακατέχομαι από ελπίδα και αισιοδοξία. Νιώθω, όμως, και μια συστολή καθώς οι προκάτοχοί μου προσέφεραν πολλά στον τόπο, ενώ κάποιοι άφησαν ιδιαίτερο θετικό αποτύπωμα.
Ο πατέρας μου στον οποίο αναφερθήκατε ήταν από τους πρωτεργάτες σε πολλά θέματα δημοτικού ενδιαφέροντος, όπως η ολοκλήρωση του κεντρικού δικτύου αποχέτευσης Αγίου Νικολάου (1991), η πράξη εφαρμογής της επέκτασης του σχεδίου πόλης Αγίου Νικολάου (1993-1994), η ίδρυση της Δημοτικής Επιχείρησης Ύδρευσης και Αποχέτευσης Αγίου Νικολάου – ΔΕΥΑΑΝ (1994-1995), η δημιουργία Χώρου Υγειονομικής Ταφής Απορριμμάτων (ΧΥΤΑ) Αγίου Νικολάου (1992-1997), η ανακαίνιση και απόκτηση σημαντικών υποδομών πολιτισμού (ΡΕΞ, ΧΡΙΣΤΙΝΑ), κ.α. Νιώθω την ευθύνη να ανταποκριθώ στις προσδοκίες των συμπολιτών μας και να καταφέρουμε μαζί με όλους τους συνεργάτες πολλά και θετικά για τον τόπο μας.
Ποιές είναι οι προτεραιότητες σας σε πρώτο επίπεδο μόλις αναλάβετε και επισήμως τα καθήκοντα σας και ποιό είναι το πλάνο των άμεσων στόχων που έχετε θέσει;
Προτεραιότητα αποτελεί η καλύτερη οργάνωση του δήμου μας και η ενθάρρυνση/ κινητοποίηση του προσωπικού του για να παραχθεί το έργο που έχει ανάγκη ο τόπος, αξιοποιώντας κάθε διαθέσιμο οικονομικό πόρο και χρηματοδοτικό πρόγραμμα. Στα πλαίσια αυτά θα γίνει ένας διαγνωστικός έλεγχος του Δήμου για να δούμε που βρισκόμαστε και σε ποια σημεία θα χρειαστούμε βελτιώσεις ή και αλλαγές και θα προβούμε σε κινήσεις που αναβαθμίζουν την λειτουργία της διοίκησης του Δήμου και του Δημοτικού Συμβουλίου.
Άμεσα θα ασχοληθούμε και με ζητήματα καθημερινότητας που επιδέχονται γρήγορων παρεμβάσεων και θα βελτιώσουν την ποιότητα ζωής, την κυκλοφορία, τους δημόσιους χώρους. Προτεραιότητές μας σε πιο μεσοπρόθεσμο ορίζοντα είναι η δημιουργία και κατάλληλη διαμόρφωση δημοσίων χώρων για ποιότητα ζωής, αναψυχή και στάθμευση, η επέκταση σχεδίου πόλης Αγίου Νικολάου και η ολοκλήρωση σχεδίων των οικισμών, οι υποδομές πολιτισμού, αθλητισμού και παιδείας/σχολικής στέγης, δράσεις και εκδηλώσεις για τη νέα γενιά, η δημιουργία προνοιακών δομών και η προώθηση δράσεων κοινωνικής αλληλεγγύης.
Σε όλα αυτά θα θέλαμε την ενεργοποίηση των συμπολιτών μας για να συμμετάσχουν στον προγραμματισμό ενεργειών που έχουμε ανάγκη ως δήμος και ανά περιοχή κάθε τοπικής κοινότητας. Σκοπεύουμε να ασκήσουμε ένα μοντέλο διοίκησης με στόχους σε κάθε τομέα ενδιαφέροντος και με αξιολόγηση, πάντοτε με ανθρώπινα και αντικειμενικά κριτήρια.
Πώς σχεδιάζετε να διαχειριστείτε την πρόκληση της ισόρροπης ανάπτυξης ανάμεσα στο παραλιακό τμήμα του Δήμου και την ενδοχώρα;
Ο Δήμος Αγίου Νικολάου αποτελείται από τρεις δημοτικές ενότητες (Αγίου Νικολάου, Νεάπολης και Βραχασίου) και συνολικά 25 τοπικές κοινότητες. Το παράκτιο μέτωπο είναι πολύ μεγάλο και εκτείνεται στον Κόλπο Μιραμπέλλου από το Καλό Χωριό μέχρι την Ελούντα, Πλάκα και μετά προς την Μίλατο και το Σίσι με έντονη ξενοδοχειακή και επιχειρηματική τουριστική ανάπτυξη. Η ενδοχώρα μας δραστηριοποιείται κυρίως στην γεωργική παραγωγή, αλλά διαθέτει ένα πλούσιο πολιτιστικό απόθεμα και έχει ενδιαφέρον για ανάπτυξη προορισμών φυσιολατρικού, ιστορικού και θρησκευτικού πνευματικού χαρακτήρα.
Στόχος είναι η διασύνδεση της ενδοχώρας με την τουριστική παράκτια ζώνη για να έχουν μια αλληλεπίδραση και αλληλοσυμπλήρωση που θα είναι βιώσιμη, δηλαδή θα ανατροφοδοτεί το εισόδημα και την ποιότητα ζωής των συμπολιτών μας. Στοχεύουμε να αξιοποιήσουμε τα χρηματοδοτικά εργαλεία που προσφέρονται για την εκπόνηση, αφενός ενός ολοκληρωμένου στρατηγικού σχεδίου διαχείρισης της παράκτιας ζώνης του δήμου και διασύνδεσής της με την ενδοχώρα, και αφετέρου να εκπονήσουμε ένα σχέδιο για κάθε οικισμό ειδικά που θα αναδεικνύει τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά του, τα προϊόντα του, τα αξιοθέατα, τον πολιτισμό του, τους ειδικούς προορισμούς του κ.λπ. και θα οδηγεί σε αντίστοιχες παρεμβάσεις και την απόκτηση αναγκαίων υποδομών.
Όλα αυτά θα εξισορροπήσουν την ανάπτυξη των τοπικών κοινοτήτων στο πλαίσιο του δήμου μας και θα βοηθήσουν στην συγκράτηση των μονίμων κατοίκων και την προσέλκυση νέων. Είναι γεγονός ότι ο δήμος μας αντιμετωπίζει προβλήματα στα αστικά κέντρα, στο παραλιακό του μέτωπο και στα χωριά. Στόχος μας είναι να δημιουργήσουμε τις συνθήκες για να αναπτυχθούν με ισορροπία όλες οι περιοχές του Μιραμπέλλου και να ενισχύσουμε και τον πρωτογενή και δευτερογενή τομέα, πέρα από τον τουρισμό.
Θέλετε να μας εξηγήσετε για ποιούς λόγους τοποθετείστε αρνητικά στη χωροθέτηση πλωτών αιολικών πάρκων στην περιοχή του Αφορεσμένου του Δήμου Αγίου Νικολάου;
Εντελώς αιφνίδια και χωρίς το χρονικό περιθώριο της εις βάθος μελέτης κλήθηκε το Δημοτικό Συμβούλιο Αγίου Νικολάου και η τοπική κοινωνία, να καταθέσει τις απόψεις της στην διαβούλευση της Περιφέρειας Κρήτης για το “Εθνικό Πρόγραμμα Ανάπτυξης Υπεράκτιων Αιολικών Πάρκων”. Η εν λόγω χωροθέτηση προτείνεται στην περιοχή Αφορεσμένου, πίσω από την Σπιναλόγκα και την Κολοκύθα, σε απόσταση 1 ναυτικού μιλίου περίπου. Μεταγενέστερα, προβλέπεται αιολικό πάρκο και στο σύμπλεγμα των Διονυσάδων.
Η περιοχή αυτή συνδέεται τόσο οπτικά όσο και άμεσα με τον Κόλπο του Μιραμπέλλου. Για την ανάπτυξη μιας τέτοιας βιομηχανικής εγκατάστασης θα χρειαστεί ένα θαλάσσιο εργοτάξιο με σκάφη γερανούς, μεταφορικά και χερσαίες εγκαταστάσεις εξυπηρέτησης.
Όλα τα παραπάνω οδηγούν στην ακύρωση του τουριστικού προϊόντος της περιοχής, των υψηλών προδιαγραφών υπηρεσιών που προσφέρονται, σε συνδυασμό με το φυσικό περιβάλλον. Προσβάλλεται ιδιαίτερα το μνημείο της Σπιναλόγκας το οποίο σε μια τέτοια περίπτωση δεν θα μπορεί να ενταχθεί στα προστατευόμενα μνημεία της Unesco, και δεν θα προστατεύεται ο αρχαιολογικός χώρος της Κολοκύθας. Οι περιβαλλοντικές επιδράσεις θα είναι έντονες, ειδικά για τους έμβιους οργανισμούς (θηλαστικά, χελώνες, πτηνά).
Θα πληγεί και ο κλάδος των επαγγελματιών αλιέων καθώς και των τουριστικών σκαφών, ιστιοπλοϊκών, της κρουαζιέρας κτλ. Έτσι, δηλώσαμε την αρνητική μας γνώμη σε αυτές τις σκοπούμενες επενδύσεις που αποσκοπούν αποκλειστικά στην εξαγωγή ενέργειας, διαλύουν τον παραγωγικό ιστό της περιοχής, καταστρέφουν το θαλάσσιο και χερσαίο περιβάλλον, χωρίς ουσιαστικό κέρδος για την τοπική κοινωνία και δηλώσαμε ότι θα σταθούμε με όλα τα νόμιμα και δυνατά μέσα, δίπλα στους πολίτες που αγωνιούν για το μέλλον το δικό τους και των επόμενων γενεών.
Υπάρχει μεγάλη αναστάτωση για την κατάσταση στην οποία έχει περιέλθει το νοσοκομείο Αγίου Νικολάου. Ποιές είναι οι δικές σας σκέψεις για το κρίσιμο αυτό θέμα;
Η Νοσοκομειακή περίθαλψη του νομού Λασιθίου είναι μια αλυσίδα και το Γενικό Νοσοκομείο Λασιθίου (Αγίου Νικολάου) έχει κεντρικό ρόλο λόγω αντίστοιχων υπηρεσιών του (ΜΕΘ, Αιμοδοσία, Μονάδα Τεχνητού Νεφρού, Αναισθησιολογικό, Χειρουργικό, Καρδιολογική, Μαιευτική). Αν ένας κρίκος διαταραχθεί όλο το οικοδόμημα θα κινδυνεύσει. Το νοσοκομείο Αγίου Νικολάου, πέραν όλων των άλλων, καλύπτει ευρύτερες ανάγκες από πολλές περιοχές, αλλά και τους επισκέπτες του τόπου. Χωρίς επαρκή μισθολογικά κίνητρα δεν θα υπάρξει ιδιαίτερη βελτίωση στην στελέχωση της δημόσιας Υγείας σε ιατρούς, νοσηλευτικό και διοικητικό προσωπικό, παρά τις φιλότιμες προσπαθειες του υπάρχοντος προσωπικού.
Αυτό ισχύει και για το νοσοκομείο μας. Η κεντρική διοίκηση θα πρέπει να ενσκύψει με σοβαρότητα στο πρόβλημα. Ένας ακόμα λόγος για τον οποίο θα πρέπει να στηριχτεί το νοσοκομείο μας είναι ότι οι δομές του Ηρακλείου σε περίπτωση που υποβαθμιζόταν το νοσοκομείο του Αγίου Νικολάου δεν μπορούν να καλύψουν το πλήθος των ασθενών που θα αναγκαστούν να προσέλθουν ή να μεταφερθούν σε αυτές”.
Μέσα από ποιό πλαίσιο θα διαχειριστείτε το σύνθετο ζήτημα της εξωστρέφειας του Δήμου και ειδικά στο επίπεδο που αφορά τον τουρισμό;
Ο Δήμος Αγίου Νικολάου ήταν και είναι εξωστρεφής. Οι επισκέπτες του είναι πολυπληθείς και κατά την τουριστική σεζόν διπλασιάζουν τον πληθυσμό μας. Χρειαζόμαστε όχι τόσο ποσοτική, όσο ποιοτική στόχευση για τον τουρισμό μας.
Για να διατηρήσουμε και να αυξήσουμε την ανταγωνιστικότητα του τουριστικού μας προϊόντος, εκτός από τις εξωστρεφείς δράσεις, τις διεθνείς εκθέσεις και συνεργασίες, θα στοχεύσουμε να γίνουμε ένα τοπικό πρότυπο και να λειτουργήσουμε έναν οργανισμό που θα ασχοληθεί με την προώθηση και την διαχείριση του προορισμού, δηλαδή του τόπου μας, ολόκληρου του Μιραμπέλλου, κατά τα διεθνή πρότυπα των αντίστοιχων διεργασιών (DMO) και τούτο σε συνεργασία με όλους τους εμπλεκόμενους με την τουριστική ανάπτυξη, τους επαγγελματίες κ.λπ. και με συντονιστή τον Δήμο ο οποίος θα ορίσει έναν αντιδήμαρχο για να εργαστεί για τον σκοπό αυτό.
Βαθύτερος στόχος μας είναι να συνδέσουμε τον πολιτισμό με τον τουρισμό και η εξωστρέφεια του πρώτου να τροφοδοτήσει τον δεύτερο και να αποτελέσει έναν ουσιαστικό λόγο για τον οποίο ένας επισκέπτης βρίσκει ενδιαφέρον στον τόπο μας. Και δεν αναφέρομαι μόνο σε εκδηλώσεις πολιτισμού όσο στην ταυτότητά μας, στο ιδιαίτερο και μοναδικό πολιτιστικό χαρακτηριστικό μας το οποίο αν αναδειχθεί με κατάλληλο τρόπο θα δημιουργήσει συνθήκες για ένα – με την καλή έννοια – πιο ανταγωνιστικό στο διεθνές περιβάλλον τουριστικό προϊόν.
Εκτός από τις υπηρεσίες και τις υποδομές, θα “ανοίξουμε” τον Δήμο ώστε σε συνεργασία με τους πολυάριθμους πολιτιστικούς συλλόγους και φορείς να αναπτυχθεί μια διεργασία ανάδειξης του τοπικού πολιτισμού για να προσελκύσουμε το ενδιαφέρον των επισκεπτών αλλά και των κατοίκων του τόπου μας, μέσα από τις ποικίλες εμπειρίες και πολιτιστικούς προορισμούς εντός του δήμου.
Απέναντι στις συγχωνεύσεις και το περιβαλλοντικό τέλος
Αναλαμβάνετε καθήκοντα σε μια χρονική συγκυρία που έχουν συντελεστεί σοβαρότατες, δομικές, θεσμικές αλλαγές στην αυτοδιοίκηση και σε σχέση με τη σύστασή της (συγχώνευση ΔΕΥΑ, κατάργηση νομικών προσώπων) και σε σχέση με τις αρμοδιότητες και σε σχέση με τις οικονομικές απαιτήσεις που απορρέουν από τις χρεώσεις του περιβαλλοντικού τέλους. Πώς θα αντιμετωπίσετε όλα αυτά τα νέα δεδομένα;
Δεν γνωρίζω ακριβώς τι έχει σκεφτεί η κεντρική κυβερνητική διοίκηση και προτείνει αυτές τις αλλαγές, όμως έχω την αντίληψη ότι η κατάργηση των νομικών προσώπων σε δήμους του μεγέθους του δικού μας, αν και αυξάνει τον έλεγχο από την δημοτική αρχή, θα κάνει όλες τις διεργασίες δυσκολότερες. Επίσης, είμαστε αντίθετοι με την κατάργηση ή συγχώνευση των Δημοτικών Επιχειρήσεων Ύδρευσης και Αποχέτευσης. Στην περίπτωση του δήμου μας η ΔΕΥΑΑΝ έχει αξιόλογο προσωπικό που παράγει σημαντικό έργο, ενώ έχει προσφέρει τα μέγιστα στην κάλυψη των αναγκών για το συγκεκριμένο κοινωνικό αγαθό.
Στις όποιες αλλαγές προτείνονται γνώμονας για εμάς είναι το κοινό συμφέρον σε τοπικό επίπεδο για να έχει νερό κάθε περιοχή του δήμου και για να συνεχίσουμε ως δήμος να λαμβάνουμε υπόψη τα ιδιαίτερα τοπικά και κοινωνικά χαρακτηριστικά και όχι μόνο την εξοικονόμηση χρημάτων η οποία μπορεί να υποκρύπτει την έκπτωση των υπηρεσιών που προσφέρουμε. Για το περιβαλλοντικό τέλος, είναι ευρωπαϊκή επιταγή ότι όποιος ρυπαίνει – ενώ θα μπορούσε να το αποφύγει – πρέπει να πληρώνει. Είναι ένα αντικίνητρο ή μάλλον ένα κίνητρο για αλλαγές.
Όταν η ανακύκλωση δεν γίνεται σωστά και ο μισός σχεδόν όγκος των ανακυκλώσιμων επιστρέφει στους ΧΥΤΑ αυτό κάπως πρέπει να αλλάξει. Από την άλλη πλευρά και το κράτος έχει ευθύνη για την διαχείριση των απορριμμάτων και δεν έχει προωθήσει αποτελεσματικά την δημιουργία μεγαλύτερων σύγχρονων μονάδων επεξεργασίας και διαλογής. Το συλλογικό όργανο της αυτοδιοίκησης, η ΚΕΔΕ, έχει την θέση ότι η μετακύληση του περιβαλλοντικού τέλους στους δήμους είναι καταχρηστική και πρέπει να καταργηθεί.