Από τα πρώτα της βήματα στην ποίηση ήρθαν οι διακρίσεις.
Η συλλογή της Τώνιας Τζιρίτα-Ζαχαράτου «Δεύτερη νεότητα» διακρίθηκε στο διαγωνισμό ποίησης που είχαν προκηρύξει στις αρχές του 2020 οι Εκδόσεις και το Περιοδικό ΘΡΑΚΑ και συμμετείχε στο Πανθεσσαλικο Φεστιβάλ Ποίησης τον περασμένο Οκτώβριο.
Σε συνέντευξή της στην «Π», η ίδια αναφέρει «δεν αντιλαμβάνομαι την έμπνευση ως κάτι αφηρημένο και αυτό που με ενδιαφέρει είναι μια τέχνη γειωμένη στη συνθήκη εντός της οποίας γεννάται και στην οποία παρεμβαίνει».
Το κείμενο της συνέντευξης έχει ως εξής:
Συστήστε μας την ποιητική σας συλλογή «Δεύτερη νεότητα».
«Η «Δεύτερη νεότητα» είναι το πρώτο μου βιβλίο ποίησης. Αν έπρεπε να το περιγράψω με δυο λόγια, θα έλεγα πως αποτελεί τη χαρτογράφηση ενός διπλού περάσματος. Μιλά για το πέρασμα μέσα από ένα από τα κατώφλια της νεότητας και για το πέρασμα στην ποιητική γραφή. Η «Δεύτερη νεότητα» παρακολουθεί τον χρόνο τόσο ως βιωμένο όσο και ως ιστορικό· το υποκείμενο και το σώμα που αλλάζουν και τις ιδιαίτερες συνθήκες της ωρίμανσης μιας νέας γυναίκας κατά τη δεκαετία του 2010.»
Γιατί λέτε ότι εμπεριέχει και τις φίλες σας; Ποια είναι τα ερεθίσματά σας;
«Οι άνθρωποι που με περιβάλλουν, η κοινωνία που με εμπεριέχει και η γλώσσα που με συγκροτεί. Το βιβλίο συμπεριλαμβάνει τις φίλες μου καθώς με αφορά το ατομικό βίωμα στα σημεία που τέμνεται με ένα κοινό βίωμα. Γράφω για μια εμπειρία την οποία μοιράζομαι (ωστόσο όχι απαραίτητα καθολική) χωρίς να διεκδικώ την ποιητική φωνή του βιβλίου αλλά αφήνοντάς την να διαπερνιέται από άλλες. Αναφέρομαι πρώτα και κύρια σε φίλες γιατί νιώθω πως με ενδιαφέρουν οι γυναικείες εμπειρίες και αφηγήσεις.»
Η νομική τι θέση έχει, τελικά, στη ζωή σας;
«Προς το παρόν, καμία. Πού και πού επανέρχεται και μου υπενθυμίζει την ύπαρξή της αλλά οι αφορμές είναι περιστασιακές. Πάντως, με βοηθάει να διαβάζω συμβόλαια, ιδιωτικά συμφωνητικά και να παρακολουθώ συζητήσεις περί αντισυνταγματικότητας.»
Πώς και πού φαντάζεστε τον εαυτό σας τα επόμενα δέκα χρόνια;
«Ποτέ ως τώρα δεν κατάφερα να οραματιστώ με καθαρότητα το μέλλον. Νομίζω πως αυτό μου συμβαίνει για δύο λόγους. Αφενός, επειδή απορρίπτω τη γραμμικότητα, καθώς δεν βλέπω το μέλλον ως ένα σημείο προς το οποίο κατευθύνομαι. Αφετέρου, επειδή πιστεύω στη δυναμική των στιγμών και στις διαφορετικές δυνατότητες που διανοίγονται. Το μόνο που μπορώ να πω με βεβαιότητα, αν και εφόσον εξακολουθήσω να αριθμώ τις νεότητες, είναι πως θα βρίσκομαι στην τρίτη.»
Ένα νέο άτομο στην εποχή της κρίσης και του κοροναϊού. Πόσο αισιόδοξη είστε για το μέλλον της χώρας και του κόσμου, γενικότερα;
«Ας πούμε πως βρίσκομαι στο σημείο στο οποίο έχω σταματήσει να ελπίζω αλλά εξακολουθώ να εύχομαι.»
Σε ποια μέρη και ποιες εποχές θα θέλατε να ταξιδέψετε για να αντλήσετε έμπνευση, αν είχατε τη δυνατότητα;
«Δεν αντιλαμβάνομαι την έμπνευση ως κάτι αφηρημένο και αυτό που με ενδιαφέρει είναι μια τέχνη γειωμένη στη συνθήκη εντός της οποίας γεννάται και στην οποία παρεμβαίνει. Για μένα προηγείται η ανάγκη να διερευνήσω ένα κομμάτι της πραγματικότητας κι έπειτα αναζητώ τα στοιχεία που θα με βοηθήσουν να το κατανοήσω, να το επεξεργαστώ και ίσως να γράψω κάτι γι’ αυτό. Τότε μόνο μπορεί να μου προκύψει η επιθυμία να κρυφοκοιτάξω μια άλλη ιστορική περίοδο, όπως για παράδειγμα στη «Δεύτερη νεότητα» με απασχόλησε η υποψία μιας αναλογίας με τις υπαρξιακές και καλλιτεχνικές ανησυχίες των πρώτων δεκαετιών του 20ου αιώνα.»
Από τη Νομική στην ποίηση
Η Τώνια Τζιρίτα Ζαχαράτου γεννήθηκε το 1993 στο Ηράκλειο. Σπούδασε νομική στην Αθήνα αλλά μέχρι σήμερα δεν την έχει ασκήσει ποτέ. Αντ’ αυτού, έκανε μεταπτυχιακό στη συγκριτική λογοτεχνία. Ζει στη Θεσσαλονίκη όπου γράφει το διδακτορικό. Τα πρώτα της ποιήματα δημοσιεύτηκαν στο διαδικτυακό λογοτεχνικό περιοδικό Enfermaria 6 στα πορτογαλικά και τα αγγλικά.