Θλιβερή πρωτιά σε δύο τροχούς καταγράφει η χώρα μας, με τα στοιχεία της Eurostat να καταδεικνύουν ότι σε επίπεδο οδικής ασφάλειας υπάρχει απεριόριστος χώρος για βελτίωση και ακόμη περισσότερος για επαγρύπνηση. Μπορεί πριν από λίγες ημέρες να ανακοινώθηκε η μείωση του ΦΠΑ στα κράνη, ωστόσο η χώρα μας φαίνεται ότι οφείλει να εργαστεί πολύ σκληρά προς την κατεύθυνση της διαμόρφωσης συνολικής στρατηγικής για την οδική ασφάλεια, με επίκεντρο την παιδεία και όχι μόνο την εκπαίδευση.
Η χώρα μας βρίσκεται στην πρώτη θέση μεταξύ των 28 εταίρων της Ε.Ε. ως προς τους νεκρούς μοτοσικλετιστές ανά εκατομμύριο κατοίκων. Ειδικότερα, σύμφωνα με τα στοιχεία της Eurostat, στην Ελλάδα έχασαν τη ζωή τους 20,1 άτομα ανά εκατομμύριο κατοίκων το 2017 και ακολουθεί η Μάλτα με 20 θανάτους ανά εκατομμύριο κατοίκων. Σημαντική διαφορά στα ποσοστά διαπιστώνεται στην τρίτη κατά σειρά χώρα σε θύματα με μοτοσικλέτες, που είναι η Ιταλία και μετράει 12,1 νεκρούς ανά εκατομμύριο κατοίκων, ποσοστό που μοιράζεται με τη Σλοβενία. Στη συνέχεια ακολουθεί το Λουξεμβούργο με 11,9 θανάτους ανά εκατομμύριο κατοίκων, η Κύπρος με 11,8, η Πορτογαλία και η Κροατία με 10,3 και 10,1 αντίστοιχα. Ο μέσος όρος της Ε.Ε.-«28» διαμορφώνεται στα 7,5 θύματα ανά εκατομμύριο κατοίκων.
Καθίσταται σαφές ότι στις πιο νότιες χώρες όπου η χρήση μοτοσικλετών είναι αυξημένη, κυρίως λόγω καιρικών συνθηκών, η επικινδυνότητα αυξάνεται. Είναι χαρακτηριστικό ότι στη χώρα μας το 19% των οχημάτων που κυκλοφορούν στους δρόμους είναι μοτοσικλέτες, αυξάνοντας σημαντικά την πιθανότητα και τον κίνδυνο εμπλοκής σε τροχαίο, λόγω ακριβώς του αυξημένου αριθμού τους. Τα στοιχεία έρχονται να επιβεβαιώσουν την εκτίμηση αυτή και θέλουν την Ελλάδα να καταγράφει ιδιαίτερα υψηλά ποσοστά τροχαίων με μοτοσικλέτες, ως μερίδιο του συνόλου των ατυχημάτων που σημειώνονται. Ειδικότερα, στην Ελλάδα το 29,5% των θυμάτων τροχαίων αφορούν μοτοσικλέτες, τοποθετώντας τη χώρα στη δεύτερη θέση. Πρωτιά διατηρεί η Μάλτα, στην οποία το 39,1% των θυμάτων στην άσφαλτο αφορά μοτοσικλέτες.
Στην τρίτη θέση βρίσκεται η χώρα μας ως προς τα θύματα τροχαίων με “παπάκια”. Συγκεκριμένα, τα στοιχεία της Eurostat θέλουν τρία θύματα ανά εκατομμύριο κατοίκων να οδηγούν “παπάκι”, με την Πορτογαλία να κατέχει την πρωτιά (4,2 θύματα ανά εκατομμύριο κατοίκων) και να ακολουθεί η Λετονία (3,1 θύματα/εκατ. κατοίκων). Είναι χαρακτηριστικό ότι ο συντάκτης της μελέτης της Eurostat κάνει λόγο για σημαντικές διαφορές μεταξύ των χωρών-μελών της Ε.Ε., αποδίδοντας τις αποκλίσεις σε σειρά παραγόντων. Μεταξύ αυτών, η διαφορετική οικονομική κατάσταση των χωρών, η γεωγραφική τους θέση (σημαντικές διαφορές μεταξύ βόρειων και νότιων χωρών), η ηλικία του στόλου των οχημάτων που κυκλοφορούν, η κατάσταση των υποδομών αλλά και η παιδεία του κάθε λαού, η οποία δεν είναι εύκολα μετρήσιμη.
Σημαντικά μικρότερος είναι ο αριθμός των θυμάτων από ποδήλατα, γεγονός που αποδίδεται στην περιορισμένη χρήση ποδηλάτων στη χώρα μας. Ειδικότερα, στις ορθοπεταλιές αποδίδεται το 1,5% των θανάτων από τροχαία στην Ελλάδα, ενώ στην Κύπρο και στο Λουξεμβούργο, για παράδειγμα, δεν καταγράφηκε ούτε ένας θάνατος.
Συνολικά ως προς τους νεκρούς της ασφάλτου, η χώρα μας επίσης διατηρεί ψηλή θέση στην κατάταξη, καθώς καταλαμβάνει την έβδομη θέση με 67,9 νεκρούς ανά εκατομμύριο κατοίκων. Η πιο επικίνδυνη χώρα για να κυκλοφορεί κανείς στον δρόμο με οποιοδήποτε μέσο φαίνεται ότι είναι η Ρουμανία, η οποία μετράει 99,3 νεκρούς ανά εκατομμύριο κατοίκων και η Βουλγαρία με 99. Ακολουθεί το Λιχτενστάιν με 80,8, η Κροατία με 79,7 θανάτους ανά εκατομμύριο κατοίκων, η Πολωνία με 74,6 και η Σλοβακία με 68,8 νεκρούς ανά εκατ. κατοίκων. Ασφαλέστερες χώρες εμφανίζονται η Νορβηγία με 20,2 νεκρούς ανά εκατομμύριο κατοίκων, η Σουηδία με 25,3 και το Ηνωμένο Βασίλειο με 28,2 θανάτους ανά εκατομμύριο κατοίκων.
Ανησυχία
Σύμφωνα με τα στοιχεία της πρόσφατης έκθεσης ETSC (European Transport Safety Council), συνολικά τα θύματα της ασφάλτου μειώνονται τα τελευταία χρόνια, με τα ποιοτικά στοιχεία όμως να προκαλούν έντονη ανησυχία. Οι πιο ευάλωτοι χρήστες στους ελληνικούς δρόμους είναι οι μοτοσικλετιστές, οι οποίοι αποτελούν το 43% των θυμάτων τροχαίων το διάστημα μεταξύ 2015 και 2017. Επόμενη χώρα, με διαφορά όμως, είναι η Κύπρος (31%) και ακολουθεί η Ιταλία (29%), γεγονός που επιβεβαιώνει ότι τα νότια κλίματα ευνοούν τη χρήση δικύκλων. Το αντίστοιχο ποσοστό για την Ε.Ε.-«28» διαμορφώνεται στο 19%. Ως προς τα θύματα της ασφάλτου, ακολουθούν οι πεζοί στην Ελλάδα, με ποσοστό 27%, ενώ ο μέσος όρος της Ε.Ε. είναι υψηλότερος (39%).