Ώρα μηδέν για τα δημόσια έργα, καθώς ο εργοληπτικός κλάδος έχει κυριολεκτικά γονατίσει και προειδοποιεί ευθέως ότι υπάρχει σοβαρός κίνδυνος διάλυσης συμβάσεων δημοσίων έργων. Τόσο ο Πανελλήνιος Σύνδεσμος Τεχνικών Εταιρειών, όσο και η Πανελλήνια Ένωση Διπλωματούχων Μηχανικών Εργοληπτών Δημοσίων Έργων, με δραματικές παρεμβάσεις προς την κυβέρνηση ξεκαθαρίζουν ότι οι αλλεπάλληλες φρενήρεις ανατιμήσεις των υλικών που ενσωματώνονται στα τεχνικά έργα έχουν υπερβεί το τελευταίο διάστημα σε ποσοστό το 100%. Παράλληλα, ζητούν νέα αναθεώρηση τιμών και χορήγηση αυτοδίκαιης παράτασης τεσσάρων έως έξι μηνών στα δημόσια έργα.
Το έμπειρο στέλεχος του ΣΑΤΕ κ. Ζαχαρίας Αθουσάκης με δηλώσεις του στην «Π» τονίζει ότι έργα που ανήκουν στους Δήμους και τις Περιφέρειες δεν μπορούν να εκτελεστούν, διότι έχουν αναληφθεί με εκπτώσεις από 40% και πάνω και δεν πρόκειται να ολοκληρωθούν σε καμία περίπτωση εάν η Πολιτεία δεν αντιμετωπίσει το μείζον θέμα που έχει ανακύψει σε σχέση με τις ακραίες αυξήσεις υλικών που ενσωματώνονται στα έργα.
Πέραν αυτού, θα πρέπει να είναι σαφές ότι τα έργα δεν πρόκειται να παραδοθούν στα χρονοδιαγράμματα που έχουν αναληφθεί, διότι η εκτέλεση τους γίνεται με ρυθμό χελώνας, καθώς τα βασικά υλικά εκτός από ακριβά δεν είναι ετοιμοπαράδοτα από τους προμηθευτές, οι οποίοι υπολογίζουν την παράδοση σε τρεις ή τέσσερις μήνες. Η κατάσταση αυτή δημιουργεί τεράστιο πλήγμα για τους μικρούς εργολήπτες και τις μεσαίες εργοληπτικές εταιρείες, διότι όπως είναι γνωστό οι μεγάλες έχουν αναλάβει έργα με έκπτωση 7%…
Υπάρχουν σοβαρά προβλήματα. Ανά την Ελλάδα δεν πέφτει πουθενά ασφαλτικό, διότι η τιμή του υπεδιπλασιάστηκε… Αντίστοιχα, ο σιδηροπλισμός όταν δόθηκε η πρώτη αναθεώρηση αγοραζόταν με 0,55 ευρώ το κιλό. Σήμερα κάτω από 1,10 δεν βρίσκεις, δηλαδή η αύξηση φτάνει στο 100%. Αυτό συμβαίνει και με πετρέλαιο κίνησης που η αύξησή του είναι πολύ μεγάλη και επηρεάζει όλα τα χωματουργικά έργα, οδοποιίες, αποχετεύσεις, υδρεύσεις, λιμενικά έργα, τα αδρανή υλικά, το σκυρόδεμα, το τσιμέντο…
Ο Πανελλήνιος Σύνδεσμος Τεχνικών Εταιρειών, με παρέμβασή του από το Υπουργείο Υποδομών και Μεταφορών, ξεκαθαρίζει ότι «οι συνεχείς ανατιμήσεις των υλικών που ενσωματώνονται στα τεχνικά έργα (σίδηρος, τσιμέντο, ξυλεία, χαλκός, άσφαλτος, πολυαιθυλένιο, PVC, αλουμίνιο, πετρελαιοειδή γενικά κλπ) ακολουθούν φρενήρεις ρυθμούς τον τελευταίο ενάμιση χρόνο. Οι συνεχείς αυξήσεις που έχουν υπερβεί το τελευταίο διάστημα σε ποσοστό το 100% είναι αναμφισβήτητο γεγονός. Η κατάσταση επιπλέον έχει επιδεινωθεί τον τελευταίο μήνα λόγω του πολέμου στην Ουκρανία. Έχουμε πλέον φθάσει στο σημείο εταιρείες προμηθειών να αρνούνται να δώσουν καν προσφορά για δομικά υλικά. Είναι εμφανές ότι οι τεχνικές εταιρείες βρίσκονται προ αδιεξόδου και ουσιαστικής αντικειμενικής αδυναμίας να προχωρήσουν στην ομαλή εκτέλεση των έργων».
Στο πλαίσιο αυτό τα μέλη του Συνδέσμου ζητούν τη χορήγηση αυτοδίκαιης παράτασης τεσσάρων έως έξι μηνών μετά από αίτηση των εργοληπτικών επιχειρήσεων. Αντίστοιχα ζητούν τη θεσμοθέτηση σύγχρονου και σοβαρού συστήματος αναθεώρησης των τιμών εντός του συγκεκριμένου χρονικού διαστήματος, ξεκαθαρίζοντας ότι εάν δεν τηρηθούν οι ανωτέρω προϋποθέσεις, οι περισσότερες εργοληπτικές επιχειρήσεις θα προβούν σε διάλυση των συμβάσεων έργων παράλληλα με αίτημα αποζημίωσης.
Σε καθεστώς ανωτέρας βίας υπάγονται οι εργολήπτες
Στο ίδιο μήκος κύματος και η Πανελλήνια Ένωση Διπλωματούχων Μηχανικών Εργοληπτών Δημοσίων Έργων, υπογραμμίζει σε δραματικούς τόνους ότι οι Εργολήπτες υπάγονται πλέον σε καθεστώς ανωτέρας βίας. Όπως ξεκαθαρίζουν «η εισβολή στην Ουκρανία επιδείνωσε την ήδη δύσκολη κατάσταση, που είχαν δημιουργήσει οι αυξήσεις στο κόστος ενέργειας και πρώτων υλών, και πλέον παρατηρείται και έλλειψη απαραίτητων υλικών για την εκτέλεση των έργων.
Οι επελθούσες μεταβολές στις τιμές των υλικών καθιστούν άκρως προβληματική έως αδύνατη την συνέχιση των εκτελούμενων έργων, επιφέρουν αδυναμία κατάρτισης συμβάσεων για υποβληθείσες προσφορές καθώς και αποφυγή υποβολής ανταγωνιστικών προσφορών στους επικείμενους διαγωνισμούς έργων, ενώ είναι σαφές ότι η πρόσφατη προσπάθεια με τον μηχανισμό αναθεώρησης τιμών δεν είναι ρεαλιστική, διότι δεν καλύπτει παρά στο ελάχιστο τις τεράστιες αυξήσεις των πρώτων υλών και υλικών. Τα έργα υποδομής που πρόκειται να υλοποιηθούν στο άμεσο μέλλον είναι πολυάριθμα και οι προϋπολογισμοί τους μεγάλοι, γεγονός που σημαίνει ότι η μη οριστική επίλυση του προβλήματος με δεδομένα που ανταποκρίνονται στις τιμές της αγοράς, εγκυμονεί κινδύνους απώλειας κονδυλίων και διακοπής υλοποίησης των έργων με ολέθριες συνέπειες για την Εθνική Οικονομία.
Το θέμα οδηγείται στη Βουλή με αναφορά που κατέθεσε ο βουλευτής Ηρακλείου Χάρης Μαμουλάκης, προς τους υπουργούς Ανάπτυξης και Επενδύσεων και Υποδομών με την οποία ζητείται η άμεση εξεύρεση ρεαλιστικής λύσης που θα βοηθήσει στην εθνική ανάπτυξη καθώς και την ανάληψη πρωτοβουλίας για την ομαλή εξέλιξη των δημοσίων συμβάσεων, για την αποφυγή περαιτέρω οικονομικής ζημίας και αφανισμού των Εργοληπτών Δημοσίων Έργων.