Εντονότατες αντιδράσεις έχει προκαλέσει η ανακοίνωση της συμφωνίας Αλέξη Τσίπρα και Ζόραν Ζάεφ για το όνομα «Βόρεια Μακεδονία».
Από την πρώτη στιγμή οι αντιδράσεις ήταν εντονότατες σε όλα τα επίπεδα, με τη Νέα Δημοκρατία να κινεί όλες τις προβλεπόμενες διαδικασίες αντιδράσεων.
Και τα υπόλοιπα κόμματα όμως αντιμετωπίζουν με έντονο σκεπτικισμό τις κινήσεις Τσίπρα, ενώ περιμένουν την αυριανή συζήτηση στη Βουλή για να εκφράσουν όλες τις αντιδράσεις τους.
Εντονότερες και πολύ πιο μαζικές είναι οι αντιδράσεις στην ευρύτερη περιοχή της Μακεδονίας, από τους κατοίκους της περιοχής, που θεωρούν ότι ο πρωθυπουργός Αλέξης Τσίπρας προχώρησε στο απόλυτο ξεπούλημα της χώρας του και της ιστορίας ενός ολόκληρου έθνους.
Όσοι δεν συμφωνούσαν με την χρήση του όρου «Μακεδονία» στην ονομασία της γειτονικής χώρας, κάνουν λόγο για εκχώρηση των όρων στους Σκοπιανούς και αναίρεση του erga omnes, καθώς θα υπάρχει η ονομασία «Βόρεια Μακεδονία», αλλά οι κάτοικοι της χώρας θα ονομάζονται «Μακεδόνες» και η γλώσσα τους «Μακεδονική».
Υποστηρίζουν ταυτόχρονα ότι ένας κάτοικος της βόρειας Ελλάδας είναι Έλληνας πολίτης και μιλάει την Ελληνική γλώσσα, οπότε οι όροι «Μακεδόνας» και «Μακεδονικός» θα παραπέμπουν πλέον στα Σκόπια.
Μακεδονικές ενώσεις ήδη ετοιμάζουν συλλαλητήρια και κινητοποιήσεις το ερχόμενο Σάββατο στις Πρέσπες ή σε οποία ημερομηνία και τοποθεσία υπογραφεί το προσύμφωνο της συμφωνίας, με στόχο να ματαιώσουν τη συνάντηση Τσίπρα – Ζάεφ για την υπογραφή.
Ηχηρή ήταν και η απάντηση του Μίκη Θεοδωράκη, ο οποίος χαρακτηριστικά τόνισε ότι «μετά το “ναι” του Τσίπρα, η ντροπή θα μας στιγματίζει για πάντα». Ο Κρητικός μουσικοσυνθέτης έκανε λόγο για απρόβλεπτες επιπτώσεις σε βάρος της Ελλάδας και τόνισε ότι ποδοπατήθηκε η θέληση της συντριπτικής πλειοψηφίας του ελληνικού λαού.
«Η χώρα μας σύρθηκε σε μια πράξη ιστορικής ήττας και εθνικής μειοδοσίας με απρόβλεπτες επιπτώσεις σε βάρος της χώρας και του λαού μας» ανέφερε χαρακτηριστικά για να προσθέσει:
«Σήμερα, για πρώτη φορά, κάποιοι που θέλουν να ονομάζονται αριστεροί, υποχωρούν υπερασπιζόμενοι το προσωπικό τους συμφέρον. Συμπαρασύροντας έτσι σ’ αυτόν τον κατήφορο την Ελλάδα και τον ελληνικό λαό».
Οι Ηνωμένες Πολιτείες παρ’ όλα αυτά χαρακτήρισαν τη συμφωνία «ιστορική» τονίζοντας πως μέσω αυτής θα ενισχυθεί η περιφερειακή ασφάλεια κι ευημερία των χωρών.
Συγχαρητήρια για τη συμφωνία ήρθαν και από τη Γερμανία. Ο κυβερνητικός εκπρόσωπος, Στέφεν Ζάιμπερτ, συνεχάρη εκ μέρους της Καγκελαρίου Μέρκελ την Αθήνα και τα Σκόπια για τον συμβιβασμό στο ονοματολογικό, υποστηρίζοντας πως πρόκειται για ιστορικό βήμα προόδου και για τις δύο χώρες.
Πρόταση μομφής ετοιμάζει η ΝΔ
Με πρόταση μομφής απαντά η Νέα Δημοκρατία στην επιλογή του πρωθυπουργού να συμφωνήσει στο όνομα «Βόρεια Μακεδονία» για τα Σκόπια.
Η Νέα Δημοκρατία αναμένεται να καταθέσει σήμερα την πρόταση μομφής στη Βουλή, με την επισήμανση πως η κυβέρνηση δεν έχει τη νομιμοποίηση να προχωρήσει σε συμφωνία με τα Σκόπια, αφού ο κυβερνητικός της εταίρος Πάνος Καμμένος από τον οποίο εξαρτάται η πλειοψηφία της κυβέρνησης, δεν συμφωνεί.
Η Νέα Δημοκρατία χρησιμοποιεί την πρόταση μομφής σε μια προσπάθειά της, από τη μία πλευρά να δείξει την αντίθεσή της στους χειρισμούς Τσίπρα και από την άλλη να πιέσει τον υπουργό Εθνικής Άμυνας, αναδεικνύοντας την «καρεκλολαγνεία» του, αφού θεωρείται απίθανο στην πρόταση μομφής ο Πάνος Καμμένος να μην στηρίξει την κυβέρνηση, αλλά και την θέση του ως υπουργός.
Ενώ βέβαια στον ΣΥΡΙΖΑ γνωρίζουν πολύ καλά τις προθέσεις της Νέας Δημοκρατίας, επιχειρούν σκόπιμα να παρερμηνεύσουν την επισήμανση του κόμματος, δηλώνοντας πως «ο πρωθυπουργός και ο υπουργός Εξωτερικών έχουν εκ του νόμου αρμοδιότητα και εξουσία να υπογράφουν διεθνείς συμβάσεις».
Η Νέα Δημοκρατία ωστόσο διευκρινίζει ξανά πως η ουσία της αντίδρασής της σχετίζεται με το ότι ο Πάνος Καμμένος δεν στηρίζει τη συγκεκριμένη απόφαση του πρωθυπουργού, οπότε ο ίδιος δε νομιμοποιείται, αν δεν λάβει τη στήριξη του Σώματος.
Η Νέα Δημοκρατία εγκαλεί την κυβέρνηση παράλληλα για μυστικισμό και ερασιτεχνισμούς, αφού όπως υποστηρίζει, παρά το γεγονός πως έχει ζητήσει το πλήρες κείμενο της συμφωνίας, η κυβέρνηση αρνείται πεισματικά να την παραχωρήσει προς ενημέρωση στα κόμματα του Κοινοβουλίου ως οφείλει.
«Τι άραγε φοβάται η κυβέρνηση και καθυστερεί να το στείλει;» αναρωτιούνται στη Νέα Δημοκρατία, κάνοντας σαφές ότι «η μόνη ενημέρωση που έχουν τα πολιτικά κόμματα και οι πολίτες προέρχεται από ένα non paper του Μαξίμου» προσθέτει το κόμμα της αξιωματικής αντιπολίτευσης. Υπενθυμίζεται ότι σύμφωνα με το άρθρο 84 του Συντάγματος και το άρθρο 142 του Κανονισμού της Βουλής, η πρόταση δυσπιστίας πρέπει να είναι υπoγραμμένη από τουλάχιστον 50 βουλευτές και να περιλαμβάνει σαφώς τα θέματα για τα οποία θα διεξαχθεί η συζήτηση.
H πρόταση δυσπιστίας υποβάλλεται στoν Πρόεδρο σε δημόσια συνεδρίαση της Boυλής.
Συνάντηση με Πρόεδρο
Της απόφασης της Νέας Δημοκρατίας για πρόταση μομφής είχε προηγηθεί η επίσκεψη του προέδρου του κόμματος Κυριάκου Μητσοτάκη στον Πρόεδρο της Δημοκρατίας. Στη συνάντησή του ο κ. Μητσοτάκης χαρακτήρισε τη συμφωνία «βαθιά προβληματική» τονίζοντας πως βρίσκεται σε αντίθεση με τη μεγάλη πλειοψηφία του ελληνικού λαού, ενώ παράλληλα εκχωρεί τη μακεδονική γλώσσα και τη μακεδονική εθνότητα που είναι όπως τόνισε, μη αποδεκτή εθνική υποχώρηση.
«Ένας πρωθυπουργός, ο οποίος δεν έχει ξεκάθαρη κοινοβουλευτική εντολή, έχει πρόθεση να δεσμεύσει τη χώρα και να δημιουργεί μια πραγματικότητα, η οποία στη συνέχεια δεν θα μπορεί να αλλάξει» ανέφερε μεταξύ άλλων ο κ. Μητσοτάκης, ζητώντας από τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας να παρέμβει για το συνταγματικά αυτονόητο.
Από την πλευρά του ο κ. Παυλόπουλος, σημείωσε ότι το Σύνταγμα καθορίζει σαφώς τις αρμοδιότητες του Προέδρου της Δημοκρατίας, τις αρμοδιότητες της Βουλής στα θέματα αυτά και κατέληξε: «Να είσθε βέβαιος ότι με πλήρη σεβασμό του Συντάγματος θα πράξω αυτό το οποίο μου αναλογεί, αλλά με πλήρη τήρηση του Συντάγματος».
Καλοδεχούμενη η πρόταση, λέει το Μαξίμου
«Καλοδεχούμενη» η πρόταση μομφής απαντάει η κυβέρνηση στη ΝΔ και προκαλεί την αξιωματική αντιπολίτευση να καταθέσει την πρόταση στη Βουλή προκειμένου να λάβει την απάντηση που της αρμόζει. Στην ανακοίνωση που εξέδωσε νωρίτερα το γραφείο τύπου του πρωθυπουργού αναφέρει: Η ΝΔ έχει μπερδευτεί.
Ο πρωθυπουργός και ο υπουργός Εξωτερικών έχουν εκ του νόμου αρμοδιότητα και εξουσία να υπογράφουν διεθνείς συμβάσεις. Εάν η ΝΔ αμφισβητεί ότι η κυβέρνηση έχει την εμπιστοσύνη της Βουλής, δεν έχει παρά να καταθέσει πρόταση δυσπιστίας και να λάβει την απάντηση που της αρμόζει από την κυβερνητική πλειοψηφία.
Νωρίτερα η ΝΔ σε ανακοίνωση που εξέδωσε, απαντώντας στον κυβερνητικό εκπρόσωπο, Δημήτρη Τζανακόπουλο, επανέλαβε ότι ο κ. Τσίπρας δεν νομιμοποιείται να υπογράψει τη συμφωνία, καθώς «δεν διαθέτει τη στήριξη της κυβέρνησής του».
Η αξιωματική αντιπολίτευση κάλεσε τον πρωθυπουργό να επιβεβαιώσει άμεσα στη βουλή ότι διαθέτει την πλειοψηφία «πριν δεσμεύσει τη χώρα με μια επιβλαβή για τα εθνικά συμφέροντα συμφωνία».
Ιβάνοφ: “Ταπεινωτική για μας η συμφωνία”
Όσο δεν θέλει η Ελλάδα την ονομασία «Βόρεια Μακεδονία» για τα Σκόπια, άλλο τόσο φαίνεται να μην τη θέλουν και οι ίδιοι οι Σκοπιανοί, όπως φάνηκε από τις δηλώσεις του προέδρου των Σκοπίων Γκιόργκι Ιβανόφ.
Ο πρόεδρος των Σκοπίων υποστήριξε με δηλώσεις του ότι η συμφωνία είναι «ταπεινωτική» για τη γείτονα χώρα τονίζοντας πως η «συμφωνία παραβιάζει τη συνταγματική τάξη και το νομικό καθεστώς».
Ο Γκιόργκι Ιβανόφ επέλεξε την πλήρη ρήξη με τον σκοπιανό πρωθυπουργό, δημιουργώντας και στα Σκόπια μια γενικευμένη κρίση, η οποία προκαλεί γενικότερες αναταράξεις στη χώρα.
Η στάση Ιβανόφ δεν πρέπει να εκληφθεί ως μια απλή αντίδραση στα όσα συμφώνησαν Ζόραν Ζάεφ και Αλέξης Τσίπρας, αφού οι αρμοδιότητες του προέδρου των Σκοπίων είναι αυξημένες. Σύμφωνα με το ισχύον πλαίσιο στα Σκόπια, ο πρόεδρος έχει τη δυνατότητα να ασκήσει βέτο κατά της συμφωνίας, ακόμα κι αν έχει εγκριθεί από το Κοινοβούλιο των Σκοπίων.
Από τη στάση που κράτησε ωστόσο ο Σκοπιανός πρόεδρος απέναντι στον Σκοπιανό πρωθυπουργό κι από την πλήρη απαξίωση Ιβανόφ προς τον Ζάεφ προκύπτει ότι δεν είναι καθόλου δεδομένο το γεγονός πως ο πρόεδρος των Σκοπίων θα υπογράψει τελικά τη συμφωνία.
Σε αντίθεση με την Ελλάδα, ο πρόεδρος των Σκοπίων δείχνει να λαμβάνει σοβαρά υπόψη του τις αντιδράσεις των Σκοπιανών, οι οποίοι φαίνονται να είναι κάθετα αντίθετοι στην ονομασία που συμφώνησαν μεταξύ τους οι δύο πρωθυπουργοί.
Στις δηλώσεις του μεταξύ άλλων ο Γκιόργκι Ιβανόφ τόνισε ότι η συμφωνία με την Ελλάδα είναι ταπεινωτική για τα 73 χρόνια ιστορίας της χώρας του και δήλωσε χαρακτηριστικά ότι δεν μπορεί να αποδεχθεί μία κακή λύση, προκειμένου η χώρα να μπει στο ΝΑΤΟ και την Ευρωπαϊκή Ένωση. Ο Ιβανόφ είπε παράλληλα πως ο Ζάεφ «δεν είχε το θάρρος να συνεργαστεί με τους παράγοντες της χώρας», ενώ χαρακτήρισε τη διαδικασία διαπραγμάτευσης «μη δημοφιλή».
Ο Ιβανόφ εξαπέλυσε επίθεση και κατά της Ελλάδας, υποστηρίζοντας προκλητικά πως «Αυτό που έκανε η Ελλάδα στους Μακεδόνες που ζουν στην Ελλάδα θέλει τώρα να το επαναλάβει με τους Μακεδόνες στη Μακεδονία».
21 τα άρθρα της συμφωνίας
Είκοσι είναι συνολικά τα άρθρα της συμφωνίας μεταξύ Ελλάδας και Σκοπίων για την ονομασία «Βόρεια Μακεδονία». Το κείμενο μετά από αρχικό αίτημα της Νέας Δημοκρατίας μοιράστηκε στα κοινοβουλευτικά κόμματα, εν αναμονή και την αυριανή συζήτηση στη Βουλή μεταξύ των πολιτικών αρχηγών. Στη συμφωνία μεταξύ άλλων αναφέρονται:
Α) Το επίσημο όνομα του Δεύτερου Μέρους θα είναι «Δημοκρατία της Βόρειας Μακεδονίας» το οποίο θα είναι το συνταγματικό όνομα του δεύτερου μέρους και θα χρησιμοποιείται erga omnes όπως προβλέπεται στην παρούσα συμφωνία. Το σύντομο όνομα του δεύτερου μέρους θα είναι «Βόρεια Μακεδονία»
Β) Η ιθαγένεια του δεύτερου μέρους θα είναι Μακεδονική – πολίτης της Δημοκρατίας της Βόρειας Μακεδονίας, όπως αυτή θα εγγράφεται σε όλα τα ταξιδιωτικά έγγραφα.
Γ) Η επίσημη γλώσσα του δεύτερου μέρους θα είναι «Μακεδονική Γλώσσα» όπως αναγνωρίστηκε από την 3η Συνδιάσκεψη των Η.Ε. για την τυποποίηση των γεωγραφικών ονομάτων που διεξήχθη στην Αθήνα το 1977 και περιγράφεται στο άρθρο 7 (3) και (4) της παρούσας συμφωνίας.
Δ) Οι όροι «Μακεδονία» και «Μακεδόνας» έχουν την έννοια που αποδίδεται στο άρθρο 7 της παρούσας συμφωνίας.
Σαμαράς: “Αχρείαστος συμβιβασμός”