«Η Βρετανία αποχωρεί από τους θεσμούς της Ευρωπαϊκής Ένωσης, αλλά δεν παύει να είναι υπερήφανο μέλος της ευρωπαϊκής οικογένειας» επισημαίνει με συνέντευξή της στην «Π» η Βρετανίδα πρέσβης Κέιτ Σμιθ.
Στον απόηχο της επίσκεψής της στην Κρήτη, η πρέσβης παραχωρεί μια αποκαλυπτική συνέντευξη, απαντώντας σε όλα τα «καυτά» θέματα επικαιρότητας, μιλώντας ανοιχτά για το Brexit, τις άριστες σχέσεις Ελλάδας – Βρετανίας, την ποιότητα του εισερχόμενου τουρισμού στο νησί, αλλά και τις περαιτέρω προοπτικές ανάπτυξης συνεργασίας ανάμεσα στη Βρετανία και την Κρήτη.
Η συνέντευξη
Ερ.: Η Μεγάλη Βρετανία βρίσκεται σε καθεστώς ασάφειας αναφορικά με το Brexit και τις σχέσεις της με την Ευρωπαϊκή Ένωση. Ποια είναι η εκτίμησή σας για την επόμενη ημέρα στην Ευρωπαϊκή Ένωση εφόσον ολοκληρωθεί η διαδικασία του Brexit;
Απ.: Καμιά ασάφεια δεν υπήρξε στην απόφαση που έλαβε ο βρετανικός λαός πέρυσι το καλοκαίρι. Οι Βρετανοί πολίτες αποφάσισαν να χαράξουν τη δική τους πορεία στον παγκόσμιο χάρτη και έδωσαν εντολή στη βρετανική κυβέρνηση να διαπραγματευτεί την αποχώρησή μας από την ΕΕ. Η βρετανική κυβέρνηση είναι τώρα προσηλωμένη στην υλοποίηση αυτής της εντολής με τον πλέον ομαλό και εύρυθμο τρόπο. Προφανώς, παραμένουν ασάφειες και ερωτηματικά αναφορικά με τη σχέση ΗΒ-ΕΕ μετά το Brexit. Αυτός είναι και ο λόγος για τον οποίο η βρετανική κυβέρνηση πιστεύει πως οι διαπραγματεύσεις για τη μελλοντική μας σχέση πρέπει να εκκινήσουν τώρα – ώστε να αρθεί η αβεβαιότητα για τα πρόσωπα και τις επιχειρήσεις.
Δεν έχουμε φτάσει εκεί ακόμα. Χαίρομαι, όμως, που αυτή η προοπτική είναι πλέον ορατή. Μετά το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο της περασμένης εβδομάδας και οι δυο πλευρές, ΗΒ και ΕΕ, αναγνωρίζουν ότι έχει σημειωθεί μεγάλη πρόοδος χάριν στην ομιλία της Βρετανίδας Πρωθυπουργού στη Φλωρεντία, ειδικά σε θέματα δικαιωμάτων των πολιτών. Στην επόμενη μέρα στην ΕΕ, προφανώς θα υπάρξουν αλλαγές – και όχι μόνο λόγω Brexit! Oι Ευρωπαίοι ηγέτες, συμπεριλαμβανομένου του Έλληνα πρωθυπουργού κ. Τσίπρα, έχουν παρουσιάσει σημαντικές προτάσεις για τη μελλοντική κατεύθυνση της Ένωσης. Εμείς θέλουμε μια Ευρώπη ισχυρή, ασφαλή και ευημερούσα. Θέλουμε μια επιτυχημένη και ακμάζουσα Ευρωπαϊκή Ένωση. Και θέλουμε η Βρετανία να είναι ο στενότερος συνεργάτης, ο πλέον αξιόπιστος σύμμαχος και ο καλύτερος επιχειρηματικός εταίρος αυτής της Ευρώπης. Αντιμετωπίζουμε κοινές προκλήσεις, μοιραζόμαστε τους ίδιους κινδύνους, μπορούμε να πολλαπλασιάσουμε την ικανότητά μας να ανταποκριθούμε, αλλά και να αξιοποιήσουμε τις ευκαιρίες για πρόοδο και ανάπτυξη ως εταίροι και σύμμαχοι. Δεν θα κουραστώ να το επαναλαμβάνω: αποχωρούμε από την Ευρωπαϊκή Ένωση – δεν φεύγουμε από την Ευρώπη. Οι λαοί της Ευρώπης έχουν στραμμένο το βλέμμα τους στους ηγέτες τους – είναι προς το συμφέρον όλων των πλευρών – και όλων των λαών μας – να υπάρξει η καλύτερη δυνατή συμφωνία.
Η Ελλάδα είναι ένα από τα κράτη-μέλη της Ένωσης και έχει ισότιμη φωνή και ίδια επιρροή στις διαπραγματεύσεις. Υπάρχουν πολλά προς συζήτηση θέματα που θα έχουν άμεσο αντίκτυπο στην οικονομία και την ασφάλεια της Ελλάδας. Ως εκ τούτου, χαιρετίζουμε την ενεργό συμβολή της Ελλάδας στη συζήτηση.
Ερ.: Οι σχέσεις Ελλάδας – Μεγάλης Βρετανίας ήταν πάντοτε πάρα πολύ καλές σε επίπεδο Παιδείας, είτε μέσω σπουδών Ελλήνων σε βρετανικά πανεπιστήμια είτε μέσω παραρτημάτων σε ελληνικό έδαφος. Σε ποιο επίπεδο μπορούν να διατηρηθούν αυτές οι σχέσεις στο άμεσο και απώτερο μέλλον;
Απ.: Πιστεύω πραγματικά πως μπορούν να γίνουν ακόμα βαθύτερες και ευρύτερες. Πρώτον, θα ήθελα να καθησυχάσω τους αναγνώστες σας σε ό,τι αφορά τα δίδακτρα, τα φοιτητικά δάνεια και το δικαίωμα παραμονής στη χώρα των Ελλήνων φοιτητών ως την ολοκλήρωση του προγράμματος σπουδών τους.
Εκτιμούμε ειλικρινά τη σημαντική παρουσία των Ελλήνων φοιτητών αλλά και των Ελλήνων καθηγητών και ερευνητών που σταδιοδρομούν στα βρετανικά πανεπιστήμια. Οι τομείς της παιδείας, της έρευνας και της τεχνολογίας είναι κομβικοί καθώς επενδύουν σε ανθρώπινο κεφάλαιο και συνεπώς προωθούν την οικονομική ανάπτυξη και την ευημερία. Και οι δυο πλευρές, λοιπόν, έχουμε πολύ ισχυρό κίνητρο να συνεχίσουμε τις συνέργειες, τις ανταλλαγές, τα κοινά προγράμματα. Η Βρετανίδα πρωθυπουργός κατέστησε σαφές ότι η Βρετανία επιθυμεί να συνεχίσει να συμμετέχει σε ευρωπαϊκά ερευνητικά προγράμματα και είναι πρόθυμη, βεβαίως, να συμβάλλει και οικονομικά σε αυτά. Έχετε εξαιρετικές πανεπιστημιακές σχολές εδώ στην Κρήτη και σπουδαία ερευνητικά κέντρα που ήδη συνεργάζονται με βρετανικά πανεπιστήμια. Αναφερθήκατε, επίσης, και στα παραρτήματα βρετανικών πανεπιστημίων που λειτουργούν στην Ελλάδα και παρέχουν βρετανικά πτυχία σε συνεργασία με Έλληνες συνεργάτες τους. Όντως, η Ελλάδα είναι η πρώτη στην Ευρώπη και όγδοη παγκοσμίως σε απορροφητικότητα “trans national” εκπαιδευτικών προγραμμάτων. Πρόκειται για έναν πρώτης τάξεως εναλλακτικό τρόπο ώστε να έχουν οι Έλληνες φοιτητές πρόσβαση στην εξαιρετική ποιότητα των βρετανικών πανεπιστημίων, χωρίς το κόστος και τις δυσκολίες της μετάβασης στο εξωτερικό. Θεωρώ πώς υπάρχει δυναμική ανάπτυξης στο μέλλον.
Ο τουρισμός
Ερ.: Δυστυχώς η εικόνα της Μεγάλης Βρετανίας, ειδικότερα στην Κρήτη, έχει πληγεί από την ποιότητα τουριστών που επισκέπτονται το νησί. Υπάρχει κάποιο σχέδιο για την αντιμετώπιση ή έλεγχο του φαινομένου;
Απ.: Ας ξεκινήσουμε με τη μεγάλη εικόνα. Η Κρήτη επωφελείται από τον τουρισμό της Βρετανίας – περισσότερες από 400,000 αφίξεις Βρετανών στο Ηράκλειο φέτος, 5% αύξηση σε σχέση με πέρυσι. Άρα για μας η Κρήτη αποτελεί τον πλέον δημοφιλή προορισμό, και με μεγάλη διαφορά. Βεβαίως, με δεδομένους τους αριθμούς αυτούς, προκύπτουν προβλήματα κατά καιρούς. Όμως, δεν πιστεύω ότι αυτό έχει αμαυρώσει τη γενικότερη εικόνα του βρετανικού τουρισμού που είναι τόσο σημαντικός για την τοπική οικονομία. Αυτό, βεβαίως, σε καμιά περίπτωση δεν σημαίνει ότι δεν μας απασχολούν σοβαρά τα ατυχή περιστατικά που όντως σημειώνονται. Θέλουμε όλοι οι Βρετανοί που επισκέπτονται το νησί, όχι μόνο να απολαμβάνουν ασφαλείς και απροβλημάτιστες διακοπές, αλλά και να συμπεριφέρονται με σεβασμό και φροντίδα προς τον τόπο και τους ανθρώπους που τους φιλοξενούν. Προς αυτή την κατεύθυνση από την πλευρά μας, το Προξενείο μας εδώ στο Ηράκλειο και το Προξενικό Τμήμα στην Αθήνα, έχουμε όλο το χρόνο, κάθε χρόνο, επαφές και συνεργασία με τις αρχές, τους τουριστικούς πράκτορες, τους επαγγελματίες του τουρισμού. Είμαστε ευγνώμονες για τη συνεργασία και τη στήριξή τους. Σε ό,τι αφορά τους νεαρούς Βρετανούς που επιλέγουν την Κρήτη για τις διακοπές τους, τρέχουν ενημερωτικές εκστρατείες με τη βοήθεια τη δική σας εδώ στην Κρήτη, με κύριο μήνυμα την υπεύθυνη συμπεριφορά και τη συμμόρφωση με τους νόμους και τα ήθη και τα έθιμα του τόπου. Επίσης, υπάρχει διαρκής συνεργασία και κοινές δράσεις του Υπουργείου Εξωτερικών και των τουριστικών πρακτόρων στο Λονδίνο. Μαγικές λύσεις δεν υπάρχουν. Όμως θα συνεχίσουμε τις προσπάθειές μας.
Ερ.: Σε ποιο επίπεδο βρίσκονται τη δεδομένη στιγμή κατά την άποψή σας οι διμερείς σχέσεις Ελλάδας – Μ. Βρετανίας; Θεωρείτε ικανοποιητική τη μέχρι στιγμής συνεργασία; Θα επιθυμούσατε κάποια διαφοροποίηση; Κι αν ναι, σε ποιο επίπεδο;
Απ.: Οι διμερείς μας σχέσεις είναι εξαιρετικές. Αντανακλούν, άλλωστε, ιστορικούς δεσμούς με βαθιές ρίζες που σφυρηλατήθηκαν σε δύσκολους καιρούς. Οι λαοί μας στάθηκαν ο ένας δίπλα στον άλλον και υπερασπίστηκαν ιδανικά και αξίες με πολύ μεγάλο κόστος – η Κρήτη το γνωρίζει πολύ καλά αυτό. Τα θεμέλια των σχέσεών μας, λοιπόν, είναι πολύ ισχυρά. Οι εμπορικοί και επιχειρηματικοί μας δεσμοί είναι εξίσου σημαντικοί. Οι εξαγωγές βρετανικών υπηρεσιών στην Ελλάδα φτάνουν το 1,3 δισεκατομμύρια στερλίνες και αφορούν επιχειρήσεις, ταξίδια, μεταφορές, εκπαίδευση και χρηματοπιστωτικές υπηρεσίες που αφορούν και τη ναυτιλία.
Οι ελληνικές εξαγωγές προς τη Βρετανία αφορούν κυρίως υπηρεσίες μεταφορών (συμπεριλαμβανομένης της ναυτιλίας) και τουρισμού και το 2016 ξεπέρασαν τα 2,4 δισεκατομμύρια στερλίνες. Ένας στους δέκα τουρίστες που επισκέπτονται στην Ελλάδα, είναι Βρετανός. Φέτος σημειώθηκε άνοδος 7% των αφίξεων από τη Βρετανία με σχεδόν 2,5 εκατομμύρια Βρετανών να καταφτάνουν στα 18 ελληνικά αεροδρόμια. Το City του Λονδίνου είναι ένα από τα μεγαλύτερα χρηματο- πιστωτικά κέντρα της Ευρώπης και του κόσμου. Για πολλές ελληνικές επιχειρήσεις αποτελεί one-stop- shop για χρηματοπιστωτικές υπηρεσίες. Η συνεργασία σε θέματα ασφάλειας και άμυνας είναι πολύτιμη. Υπάρχει στενή και αποδοτική συνεργασία ελληνικών και βρετανικών υπηρεσιών στον τομέα της καταπολέμησης της τρομοκρατίας, της παράνομης διακίνησης ανθρώπων και αγαθών, σε θέματα περιφερειακής ασφάλειας και καταπολέμησης του οργανωμένου εγκλήματος. H φιλοδοξία μου είναι στο τέλος της θητείας μου η συνεργασία σε όλους τους τομείς αυτούς να έχει αποφέρει καρπούς και για τους δυο λαούς μας και να έχει ανοίξει τον δρόμο και για νέες συνεργασίες.
Ερ.: Η Μεγάλη Βρετανία βλέπει το μέλλον της στην Ευρώπη εκτός Ευρωπαϊκής Ένωσης. Ποιο πιστεύετε ότι είναι το μέλλον της Ένωσης και ποια η θέση της Μεγάλης Βρετανίας σε αυτό το μέλλον;
Απ.: Κάπως έτσι ξεκινήσαμε και κλείνοντας θα ήθελα να υπογραμμίσω και πάλι ότι η Βρετανία αποχωρεί από τους θεσμούς της ΕΕ – δεν φεύγει από την Ευρώπη. Δεν παύει να είναι περήφανο μέλος της ευρωπαϊκής οικογένειας. Δεν στρέφουμε την πλάτη μας στην Ευρώπη, αντιθέτως, θέλουμε να επιτύχει η ΕΕ, όχι μόνο γιατί αυτή η επιτυχία είναι προς το εθνικό μας συμφέρον, αλλά είναι και προς το συμφέρον του κόσμου.
Βεβαίως, αναγνωρίζουμε ότι δεν γίνεται να μην υπάρξουν αλλαγές, δεν γίνεται να αποχωρήσουμε και να παραμείνουν όλα ως έχουν. Θέλουμε όμως – και ελπίζουμε ότι αυτό θέλουν και οι Ευρωπαίοι φίλοι μας – να συνεχίσουμε να συνεργαζόμαστε για το καλό των λαών μας.
Στο επίκεντρο οι σχέσεις και τα προϊόντα
Στο επίκεντρο συζητήσεων των τοπικών επιχειρηματιών και της πρέσβειρας της Μεγάλης Βρετανίας, τέθηκαν τα θέματα συνεργασίας μεταξύ των δύο χωρών.
Η πρέσβης της Βρετανίας βρέθηκε στο Επιμελητήριο Ηρακλείου και σε συνάντηση της με επιχειρηματίες του Ηρακλείου, συζητήθηκαν οι προοπτικές συνεργασίας Ελλάδας και Μεγάλης Βρετανίας, στους τομείς τροφίμων, τουρισμού, εκπαίδευσης, ακινήτων και άλλων υπηρεσιών, μετά την απόφαση για BREXIT.
Η πρέσβης της Μεγάλης Βρετανίας στην Αθήνα κ. Κate Smith επισήμανε ότι κύρια επιδίωξη είναι μία συμφωνία ελεύθερου εμπορίου με τις χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης, χωρίς δασμούς, η οποία θα παρέχει τη μέγιστη ελευθερία σε όσους θέλουν να επενδύσουν στη χώρα της και αντίστροφα.
Ο διευθυντής του εμπορικού τμήματος της βρετανικής πρεσβείας κ. Σωτήρης Λεοντάρης αναφέρθηκε στις νέες ευκαιρίες που μπορεί να δημιουργήσει το BREXIT για τις ελληνικές και βρετανικές εταιρείες, ενώ η πρόεδρος του Ελληνοβρετανικού Εμπορικού Επιμελητήριου κ. Άννα Καλλιάνη επισήμανε το ρόλο που μπορούν να διαδραματίσουν τα Επιμελητήρια ώστε να ελαχιστοποιηθούν τα πιθανά προβλήματα και να ενισχυθούν οι συνεργασίες.
«Σκοπός της εκδήλωσης ήταν να προσφέρουμε στα μέλη μας έγκυρη ενημέρωση από τους πλέον ειδικούς για τη μετά BREXIT εποχή» τόνισε ο Α’ αντιπρόεδρος του Επιμελητηρίου Ηρακλείου κ. Μανώλης Φραγκάκης και πρόσθεσε ότι η βρετανική αγορά είναι η 7η καλύτερη για τα ελληνικά προϊόντα, με τις ετήσιες εμπορικές συναλλαγές να ξεπερνούν τα 2,2, δις ευρώ.
Το Επιμελητήριο Ηρακλείου – μέλος του Enterprise Europe Network – ενθαρρύνει την εξωστρέφεια των τοπικών επιχειρήσεων και προσπαθεί, με όσα μέσα διαθέτει, να βοηθήσει τα μέλη του προς αυτή την κατεύθυνση, ανέφερε ο Πρόεδρος του Τμήματος εξαγωγών του Επιμελητηρίου Ηρακλείου κ. Γιώργος Μανουσάκης.
Στην εκδήλωση συμμετείχε το Δίκτυο Κρητικού Ελαιόλαδου, το Δίκτυο Κρητικού Τυριού και οι επιχειρήσεις που έχουν πιστοποιηθεί με το σήμα ΚΡΗΤΙΚΑ ΧΕΡΙΑ. Ακολούθησαν κατ’ ιδίαν συναντήσεις των επιχειρηματιών με τα μέλη της βρετανικής αποστολής και συζητήθηκαν επιμέρους θέματα.
Οι επαφές της πρέσβεως
Με την πρέσβη της Μεγάλης Βρετανίας στην Ελλάδα Κέιτ Σμιθ συναντήθηκε ο δήμαρχος Χερσονήσου Γιάννης Μαστοράκης στο δημοτικό κατάστημα της Δημοτικής Ενότητας Χερσονήσου. Στο επίκεντρο της συνάντησης τέθηκε ο μαζικός νεανικός τουρισμός, καθώς είναι γνωστό ότι τα Μάλια καταγράφονται στους πλέον δημοφιλείς προορισμούς στις τάξεις των νεαρών Βρετανών.
Ο δήμαρχος ενημέρωσε διεξοδικά την Πρέσβειρα για το όραμα της δημοτικής αρχής αναφορικά με την υποστήριξη της τουριστικής δραστηριότητας με όρους βιώσιμης τουριστικής ανάπτυξης και την προσπάθεια που καταβάλλεται μέσα από ένα στοχευμένο πλαίσιο δράσεων να αναπροσαρμοστεί το τουριστικό προφίλ του Δήμου και να αναδειχθούν τα ισχυρά του χαρακτηριστικά.
Ειδικά για τα Μάλια τόνισε ότι πρόκειται για ένα ξεχωριστό προορισμό διακοπών, τον οποίο μεταξύ άλλων επιλέγουν και πολλές οικογένειες, καθώς έχει μοναδικό φυσικό πλούτο, φιλόξενους ανθρώπους και ζηλευτή πολιτισμική κληρονομιά. Σε κάθε περίπτωση όμως, τόσο η τοπική κοινωνία και η δημοτική αρχή καταδικάζουν τις απερίσκεπτες, ακραίες συμπεριφορές των νεαρών τουριστών που διακινδυνεύουν πρωτίστως την ατομική τους και στη συνέχεια, τη δημόσια ασφάλεια.
Στην Αποκεντρωμένη
Συνάντηση με την πρέσβη της Μεγάλης Βρετανίας είχε και η συντονίστρια της Αποκεντρωμένης Διοίκησης Κρήτης Μαρία Κοζυράκη. Η Βρετανίδα πρέσβης ενδιαφέρθηκε να ενημερωθεί από τη συντονίστρια για τις αρμοδιότητες και τις υπηρεσίες της Αποκεντρωμένης Διοίκησης Κρήτης καθώς είναι η πρώτη φορά που πραγματοποίησε επίσκεψη σε ανάλογο φορέα.
Εκτενής συζήτηση έγινε για το θέμα της διαχείρισης των φυσικών πόρων και της προστασίας του περιβάλλοντος σε περιοχές με ιδιαίτερο και πλούσιο τουριστικό ή φυσιολατρικό ενδιαφέρον, καθώς επίσης και για το μεταναστευτικό ως σημαντικό και επίκαιρο θέμα για τη χώρα και το νησί.
Συζητήθηκε επίσης το θέμα του τουρισμού γενικότερα, λόγω του μεγάλου αριθμού των Βρετανών που ταξιδεύουν κάθε χρόνο στο νησί. Στο τέλος της συνάντησης ευχαρίστησε για το καλωσόρισμα και τη φιλοξενία τονίζοντας ξανά τη μεγάλη της αγάπη για τον ελληνικό πολιτισμό και την ελληνική γλώσσα.