Τα νέα μέτρα, η αποτελεσματικότητα των οποίων μένει να φανεί στην πράξη από τον Μάρτιο, οπότε και θα εφαρμοστούν, προβλέπουν μεταξύ άλλων αντίποινα σε όσους κάνουν ανατιμήσεις και δραστικό περιορισμό των εκπτώσεων των προμηθευτών προς τα σούπερ μάρκετ, για να μειωθεί ο πληθωρισμός.
Με το πρώτο, από το πακέτο μέτρων που ανακοίνωσε προχθες Τετάρτη ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης και εξειδίκευσε ο υπουργός Ανάπτυξης Κώστας Σκρέκας, η κυβέρνηση επιχειρεί να αποτρέψει τις εταιρείες να προχωρήσουν σε ανατιμήσεις.
Αν και δεν τους το απαγορεύει, θέτει ένα σημαντικό αντικίνητρο. Όσοι προμηθευτές, είπε χθες ο υπουργός Ανάπτυξης, αυξάνουν αδικαιολόγητα τις τιμές των προϊόντων, δεν θα μπορούν να πραγματοποιούν για τρεις μήνες προωθητικές ενέργειες για τα προϊόντα που έχουν ανατιμήσει.
Αυτό το μέτρο αφορά όλα τα προϊόντα που πωλούνται στα σούπερ μάρκετ. Ωστόσο από τη δήλωση του υπουργού δεν γίνεται σαφές τι σημαίνει αδικαιολόγητες ανατιμήσεις, ποιος το αποφασίζει και πώς στοιχειοθετείται αυτό.
Πάντως το συγκεκριμένο μέτρο-όπως σημειώνει το euro2day- που έχει άμεση ισχύ δεν φαίνεται να χαροποίησε τους προμηθευτές. Πηγές από την αγορά εκτιμούν ότι η απειλή της διακοπής των προωθητικών ενεργειών για ένα τρίμηνο θα δράσει αποτρεπτικά στις ανατιμήσεις.
«Όσοι σήμερα κάνουν ανατιμήσεις και κάνουν προσφορές ή αυτοί που κάνουν ανατιμήσεις με μεγαλύτερη ευκολία, θα το σκεφτούν πολύ περισσότερο πλέον γιατί θα βρεθούν με ανταγωνιστικό μειονέκτημα και ο καταναλωτής θα αξιολογήσει διαφορετικά το προϊόν».
Σύμφωνα με έρευνα του ΙΕΛΚΑ (Iνστιτούτο Έρευνας Λιανεμπορίου Καταναλωτικών Αγαθών) -σ.σ. η συγκεκριμένη έρευνα δεν υπάρχει πλέον στο site του Ινστιτούτου-, το 63% των καταναλωτών το 2022 «κυνηγούσε» τις προσφορές έναντι 58% που ήταν το ποσοστό το 2021 και 74% το 2017.
Με βάση τα ευρήματα της έρευνας που είχαν ανακοινωθεί στις αρχές του 2023, το 43% του κοινού δήλωνε ότι προτιμούσε περισσότερο τις προσφορές παρά χαμηλές τιμές, ενώ 1 στους 2 (ποσοστό 51%) ανέφερε ότι οι προσφορές τον βοηθούν να αντιμετωπίσει τις ανατιμήσεις. Αντίθετη άποψη είχε το 27% του δείγματος.
Για την πλειονότητα των εταιρειών, οι προσφορές και οι προωθητικές ενέργειες αποτελούν κομβικό σημείο της εμπορικής τους πολιτικής και απάντηση στην πίεση που δέχονται από τα προϊόντα ιδιωτικής ετικέτας.
Το δεύτερο μέτρο το οποίο αναμένεται να έχει άμεση επίπτωση στον πληθωρισμό αφορά τον περιορισμό κατά 30% των συνολικών εκπτώσεων που δίνουν οι προμηθευτές απορρυπαντικών, καθαριστικών σπιτιού, οδοντόκρεμων, αφρόλουτρων/σαμπουάν και βρεφικών πανών, στα σούπερ μάρκετ.
Ας πάρουμε για παράδειγμα ένα σαμπουάν που έχει τιμή τιμοκαταλόγου 7 ευρώ. Σήμερα ο καταναλωτής το αγοράζει, μέσω προωθητικής ενέργειας 1+1 δώρο, 7 ευρώ, παίρνοντας δύο συσκευασίες. Με βάση τα όσα προωθεί η κυβέρνηση, από τον Μάρτιο και μετά η έκπτωση 50% που έκανε ο προμηθευτής προς το σούπερ μάρκετ θα πρέπει να μειωθεί κατά 30%, δηλαδή να πάει στο 15%. Άρα η τιμή τιμοκαταλόγου από τα 7 ευρώ θα μειωθεί στα 5,95 ευρώ.
Για τον καταναλωτή, όμως, αν οι εταιρείες δεν συνεχίσουν πάνω στη μειωμένη τιμή τις προωθητικές ενέργειες και τις προσφορές, θα είναι πιο ακριβό, αφού πριν την εφαρμογή του νέου μέτρου, έβγαινε 3,5 ευρώ το τεμάχιο. Αν όμως οι προμηθευτές συνεχίσουν τις ίδιες προωθητικές ενέργειες 1+1 δώρο, τότε και ο καταναλωτής θα είναι ωφελημένος αφού θα πληρώσει την τιμή στο μισό, δηλαδή 2,95 ευρώ.