«Η στρατηγική σημασία της Κρήτης στην ανατολική Μεσόγειο παραμένει αδιαμφισβήτητη κι αποτελεί ουσιαστικό πλεονέκτημα της χώρας απέναντι στις διεκδικήσεις της Τουρκίας».
Αυτό υποστηρίζει ο πρόεδρος της Ένωσης Αποστράτων Αξιωματικών, Αντιστράτηγος Σταύρος Κουτρής, ο οποίος και παραχώρησε συνέντευξη στην «Π» στο πλαίσιο περιοδείας του στην Κρήτη.
Ο Αντιστράτηγος αναφέρεται αναλυτικά στις καταστάσεις που επικρατούν αυτή τη στιγμή στην ανατολική Μεσόγειο, μιλά για τις διαχρονικές επιδιώξεις της Τουρκίας, ενώ αναλύει με τρόπο απλό, αλλά πολύ ουσιαστικό το πώς εξελίσσεται το «παιχνίδι» στη γεωπολιτική σκακιέρα, επεξηγώντας παράλληλα τους λόγους για τους οποίους η Ελλάδα δεν πρέπει να έχει ιδιαίτερες ανησυχίες, ούτε όμως και προσδοκίες από την εξέλιξη των διερευνητικών επαφών.
Ερ.: Βρεθήκατε στην Κρήτη και πραγματοποιήσατε πλήθος επαφών και συναντήσεων. Ποιος ο σκοπός της περιοδείας;
Απ.: Πράγματι η επίσκεψη μας άρχισε από τα Χανιά και συνέχισε σε Ρέθυμνο και Ηράκλειο. Είχε ουσιαστικό χαρακτήρα εκτός από συμβολικό. Κι αυτό γιατί η Ένωση Αποστράτων Αξιωματικών ανέλαβε καθήκοντα τον Ιούνιο, διατηρώντας παραρτήματα σε 45 σημεία στην Ελλάδα κι έχοντας 35.000 μέλη.
Σκοπός αυτής της επίσκεψης ήταν να έρθουμε σε επαφή με όλα τα τοπικά συμβούλια και μέλη, άλλα και με τις αρχές κάθε περιοχής, ώστε να δείξουμε τη στήριξη μας και να δηλώσουμε την πρόθεση να συμμετέχουμε σε κοινές δράσεις, όπου αυτό κρίνεται απαραίτητο.
Απώτερος στόχος μας είναι να έχουμε διαρκείς επαφές με τους εκπροσώπους κάθε περιοχής, να διαφυλάξουμε τα συμφέροντα των μελών μας, να διατηρήσουμε το φρόνημα των μελών, αλλά και να συνεχίσουμε την προσφορά μας. Οπότε εκτιμώ πως υπάρχει ουσία στο όλο εγχείρημα, καθώς και εθιμοτυπικός, συμβολικός και ουσιαστικός χαρακτήρας.
Ερ.: Πώς βλέπετε την τελευταία περίοδο αυξημένης έντασης στην ανατολική Μεσόγειο, αλλά και στη βόρεια Ελλάδα;
Απ.: Πραγματικά το τελευταίο διάστημα ζούμε μια περίοδο αυξημένης έντασης η οποία οφείλεται αποκλειστικά στις ενέργειες της Τουρκίας. Αυτή η ένταση κι αυτή η στάση της Τουρκίας μιας ανησυχεί, αλλά δεν μας εκπλήσσει. Κι αυτό γιατί εδώ και δεκαετίες ως χώρα έχουμε ξεκαθαρίσει την απειλή της Τουρκίας, η οποία και παραμένει αμετάβλητη.
Αυτά που συμβαίνουν, από την υβριδική επίθεση στον Έβρο, έως τις τωρινές ενέργειες στην ανατολική Μεσόγειο, προστίθενται απλά σε μια διαχρονική και μακρόχρονη προσπάθεια για αλλαγή συνόρων. Αυτή η επιθυμία δεν είναι νέα. Την παρακολουθούμε και δεν μας εκπλήσσει.
Άλλωστε, τόσο οι Ένοπλες Δυνάμεις, όσο και η κυβέρνηση, έχουν ενεργήσει πάρα πολύ σωστά και ουσιαστικά. Ιδιαίτερα σε πολιτικό επίπεδο, μέσω της διεθνούς διπλωματίας έχει δημιουργηθεί ένα αρραγές μέτωπο συμπαράταξης προς τη χώρα. Σε στρατιωτικό επίπεδο, υλοποιούνται πολύ προσεκτικές κινήσεις με λελογισμένη χρήση στρατιωτικής ισχύος, ενώ ήδη έχουν ανακοινωθεί σοβαρές τομές από τον πρωθυπουργό, που αναβαθμίζουν ακόμα περισσότερο την όλη προσπάθεια. Οπότε θεωρώ πως κινούμαστε στην σωστή κατεύθυνση.
Ο Κίνδυνος
Ερ.: Πώς κρίνετε την προσπάθεια της ελληνικής κυβέρνησης για έναρξη διερευνητικών επαφών με την Τουρκία;
Απ.: Είναι γεγονός πως αυτή τη στιγμή η Τουρκία έχει συγκεντρώσει όλη τη στρατιωτική της προσπάθεια στην Ανατολική Μεσόγειο. Διαπίστωσε ωστόσο πως παρά τη συγκέντρωση των δυνάμεων της, κινδυνεύει πολύ περισσότερο από τον επιτυχημένο ως τώρα διπλωματικό αγώνα της Ελλάδας. Οπότε προσπαθεί να εισέλθει σε αυτό τον αγώνα ελπίζοντας πως μπορεί να κερδίσει αν και γνωρίζει την αδυναμία της. Η Τουρκία δηλαδή έχει επίγνωση του πόσο κινδυνεύει από τη διπλωματική δεινότητα της Ελλάδας.
Σε επίπεδο τώρα έναρξης των διερευνητικών επαφών. Πρέπει να είμαστε πολύ προσεκτικοί με τις λέξεις. Δεν μιλάμε για συνομιλίες, μιλάμε για διερευνητικές επαφές και καλό θα ήταν όλοι να διαχωρίσουν το τι ακριβώς επιδιώκει η χώρα μέσω αυτών.
Πρόκειται για μια εξέλιξη σε επίπεδο τακτικής. Δεν πρόκειται για διαπραγμάτευση. Στην ουσία οι διερευνητικές επαφές αποτελούν μια ουσιαστική πολιτική διαδικασία που αξιοποιεί η ελληνική κυβέρνηση, αφού διαχρονικά έχει αποδείξει πως δεν ήταν ποτέ αδιάλλακτη.
Ερ.: Θεωρείτε πως μέσα από τις διερευνητικές επαφές ή ενδεχόμενα την έναρξη ενός διαλόγου θα υπάρξει κάποιο ουσιαστικό αποτέλεσμα;
Απ.: Θα μου έκανε πολύ μεγάλη εντύπωση αν υπήρχε κάποιο ουσιαστικό αποτέλεσμα σε αυτό το επίπεδο. Κι αυτό διότι η Τουρκία έχει σηκώσει τόσο ψηλά τις απαιτήσεις της, που μας καλεί να προσέλθουμε σε έναν προσχηματικό διάλογο για να διαπραγματευτούμε κυριαρχικά δικαιώματα.
Καμία χώρα δεν θα μπορούσε να προσέλθει σε ένα διάλογο για να διαπραγματευτεί αδιαπραγμάτευτα δικαιώματα της. Οπότε δε νομίζω πως είναι εύκολο να προχωρήσει καν ο διάλογος. Όμως εμείς από την πλευρά μας πρέπει να συμμετέχουμε στις διερευνητικές επαφές γιατί ως χώρα οφείλουμε να έχουμε μια συγκαταβατική προσέγγιση.
Επί χρόνια δεχόμασταν διερευνητικές επαφές, ουδέποτε όμως δεχθήκαμε αμφισβήτηση των κυριαρχικών μας δικαιωμάτων. Ως χώρα δικαίου όμως προσεγγίζουμε το κάθε θέμα με τη δέουσα σοβαρότητα και νομίζω πως αυτό οφείλουμε να συνεχίσουμε να κάνουμε.
Ερ.: Σε όλη αυτή τη διαδικασία που εξελίσσεται ποιος πιστεύετε ότι είναι ο ρόλος της Κρήτης;
Απ.: Η στρατηγική σημασία της Κρήτης ήταν και παραμένει αδιαμφησβήτητη. Ακόμα και σήμερα που τα οπλικά συστήματα έχουν εκσυγχρονιστεί σε τέτοιο βαθμό, η Κρήτη παραμένει ένα τρομερό πλεονέκτημα για την ελληνική πλευρά.
Πρόκειται για ένα μεγάλο νησί το οποίο αποτελεί στρατηγικό «κλειδί» μεταξύ Αιγαίου και Ανατολικής Μεσογείου και υπ’ αυτή την έννοια αποτελεί παράλληλα ένα σημείο το οποίο κάνει την Ελλάδα να έχει μια πολύ μεγάλη υπεροχή. Η Ελλάδα λόγω της Κρήτης έχει ισχυρό στρατηγικό πλεονέκτημα στη γεωπολιτική σκακιέρα.
Ερ.: Πόσο σημαντική ή συμβολική θεωρείτε την επίσκεψη του Υπουργού Εξωτερικών Μάικ Πομπέο στην Κρήτη;
Απ.: Η επίσκεψη του Υπουργού Εξωτερικών των Ηνωμένων Πολιτειών έχει μεγάλο ενδιαφέρον τόσο συμβολικό, όσο όμως και ουσιαστικό. Κι αυτό γιατί υπάρχει μια διάχυτη αίσθηση ότι οι Ηνωμένες Πολιτείες στρέφουν το ενδιαφέρον τους σε άλλες περιοχές και απομακρύνονται από την Ανατολική Μεσόγειο. Υπ’ αυτή την έννοια, το να επισκέπτεται ο Υπουργός την Κρήτη και τη Βάση της Σούδας δείχνει το ενδιαφέρον που υπάρχει, αλλά και την σπουδαιότητα που και οι Ηνωμένες Πολιτείες επιθυμούν να δώσουν στην επίσκεψη.
Γι’ αυτό άλλωστε και στη Θεσσαλονίκη ο Υπουργός προσανατολίζεται στον τομέα της υψηλής τεχνολογίας, ενώ στην Κρήτη προσανατολίζεται στον τομέα της Άμυνας. Μια επίσκεψη και εποπτεία των στρατιωτικών εγκαταστάσεων αποκτά πολύ μεγαλύτερο ενδιαφέρον απ’ οποιαδήποτε άλλη πράξη. Οπότε πιστεύω πως η ελληνική κυβέρνηση μπορεί να έχει οφέλη από την επίσκεψη και θα φροντίσει να την εκμεταλλευτεί προς όφελος της.