Πιστεύουν ακράδαντα ότι το παιδί τους δεν αυτοκτόνησε στο φυλάκιο της ακριτικής νήσου της Ρω, όπως αποφάνθηκε επίσημα ο Στρατός, αλλά έπεσε θύμα εγκληματικής ενέργειας. Ήταν κάτι που το φώναζαν εξ αρχής. Η εκδοχή της αυτοχειρίας «κλωτσούσε» μέσα τους για λόγους που δεν είχαν να κάνουν μόνο με το συναίσθημα. Ήταν η λογική που τους «όπλισε» με ατσάλινη ψυχική δύναμη προκειμένου να παλέψουν ώστε να βρουν απαντήσεις μέσα από Συμπληγάδες.
Έχουν περάσει σχεδόν 5,5 χρόνια από το πρωινό της 27ης Ιουνίου του 2018 οπότε και το Γενικό Επιτελείο Στρατού ανακοίνωσε ότι ο 22χρονος Μανόλης Τσικνάκης αυτοπυροβολήθηκε θανάσιμα στο κεφάλι με τον ατομικό του οπλισμό ενώ εκτελούσε υπηρεσία σκοπού στο νησί της Ρω.
Σήμερα, τόσα χρόνια μετά, οι γονείς του, Αντώνης και Μαρία, καθώς και η αδερφή του, Αγγελική, παραμένουν ταγμένοι σε έναν και μόνο σκοπό: να αποκαλυφθεί η αλήθεια και να ερευνηθεί από το μηδέν η υπόθεση θανάτου του Μανόλη. Ζητούν επιτέλους να ληφθούν σοβαρά υπόψη και να αξιολογηθούν τα στοιχεία που έθεσαν επισταμένως υπόψη της αρμόδιας Εισαγγελέως οι τεχνικοί σύμβουλοι της οικογένειας, τα οποία, όπως σημειώνουν, «μιλάνε» και δεν είναι δυνατόν να αγνοούνται.
Παρά το ισχυρότατο σοκ, η οικογένεια υπό την καθοδήγηση ψυχραιμότερων συγγενών, προχώρησε σε χρόνο dt, από την πρώτη στιγμή, στο διορισμό ιατροδικαστού ως τεχνικής συμβούλου, η οποία ταξίδεψε από την Κρήτη στην Ρόδο και ήταν παρούσα στη νεκροψία-νεκροτομή.
Δεν ήταν παρούσα στην αυτοψία που έγινε στο νησί της Ρω. Ουδείς ιατροδικαστής κλήθηκε, υποστηρίζεται, στον τόπο του συμβάντος για την αυτοψία παρά μόνο μία γιατρός του Στρατού, και ουδείς μέχρι και σήμερα από τη μεριά της οικογένειας έχει πάρει στα χέρια του κάποιες από τις εκατοντάδες φωτογραφίες που είχαν ληφθεί στη διάρκεια της αυτοψίας στο ακριτικό νησί.
Ήδη όμως από το στάδιο της νεκροψίας-νεκροτομής, η τεχνική σύμβουλος της οικογένειας, κα Ελπίδα Σπανουδάκη, είχε εκφράσει τον προβληματισμό της για τον τύπο του τραύματος. Τη δεδομένη χρονική στιγμή όμως δεν είχε γνώση λεπτομερειών του συμβάντος. Ούτε καν γνώριζε ότι ο Μανόλης ήταν αριστερόχειρας, στοιχείο στο οποίο αποδίδεται ιδιαίτερη βαρύτητα για λόγους που θα επεξηγηθούν παρακάτω.
Μόλις τον Μάρτιο του 2023, λίγο πριν εκπνεύσει η πενταετία για την παραγραφή, η οικογένεια κατάφερε να πάρει στα χέρια της, μετά από τιτάνιες προσπάθειες, μεγάλο μέρος της δικογραφίας. Παράλληλα πληροφορείται-και φυσικά κεραυνοβολείται- ότι η υπόθεση έχει τεθεί στο αρχείο με διάταξη της Εισαγγελέως ως βέβαιη αυτοχειρία, διάταξη που δεν τους είχε καν κοινοποιηθεί.
Με το να έχουν για πρώτη φορά στη διάθεση τους τη δικογραφία, έστω μεγάλο μέρος αυτής, η οικογένεια, οι τεχνικοί σύμβουλοι και η δικηγόρος ουσιαστικά λαμβάνουν για πρώτη φορά γνώση των όσων ακριβώς έχουν κατατεθεί και περιλαμβάνονται σε αυτή.
Και όπως περιγράφουν στην «Πατρίς», το ένα σοκ αρχίζει να διαδέχεται το άλλο καθώς συνειδητοποιούν ότι υπάρχουν σημαντικές παραλείψεις, αντιφάσεις και αποκλίσεις. Αντιλαμβάνονται, όπως υποστηρίζουν, ότι στοιχεία που περιλαμβάνονται στη δικογραφία δεν «κουμπώνουν» με τα ευρήματα της υπόθεσης. Και τότε αρχίζουν να χτυπούν τα τηλέφωνα αλλά και τα εσωτερικά alarm.
Η οικογένεια του Μανόλη, η δικηγόρος που την εκπροσωπεί, κα Αλεξάνδρα Σπανάκη και οι δύο τεχνικοί σύμβουλοι, η ιατροδικαστής κα Ελπίδα Σπανουδάκη και ο πραγματογνώμονας Πυροβόλων Όπλων κ. Ιωάννης Τσιάμπας, βρίσκονται σε απόλυτη ταύτιση: «ο Μανόλης δεν αυτοκτόνησε».
Αποφασίζουν τότε να συντάξουν δύο εμπεριστατωμένες τεχνικές εκθέσεις ώστε να αναδείξουν διεξοδικά τα στοιχεία εκείνα που κατά την κρίση τους επέβαλαν την ανάσυρση της υπόθεσης από το αρχείο προκειμένου να διερευνηθεί από την αρχή, σε άλλη βάση πλέον.
Πράγματι, αρχές του Ιουνίου του 2023 υποβάλλουν αίτηση προς την εισαγγελέα να ανασύρει την υπόθεση από το αρχείο, με βάση τα στοιχεία που είχαν αναδείξει στις τεχνικές εκθέσεις. Χρεώνεται η δικογραφία σε Εισαγγελέα του Στρατού, η οποία πλέον τον Σεπτέμβριο αποφαίνεται πολύ συνοπτικά, σε τρεις γραμμές, ότι δεν συντρέχει λόγος ανάσυρσης της δικογραφίας καθώς δεν προσκομίστηκαν νέα στοιχεία αλλά απλές τεχνικές εκθέσεις.
Μετά και την εξέλιξη αυτή, η οικογένεια δεν έχει πια καμία δυνατότητα ένδικου μέσου κατά αυτής της λακωνικής διαπιστωτικής πράξης, όπως την χαρακτηρίζουν. Δεν μπορούν να κάνουν ούτε προσφυγή, ούτε έφεση. Τίποτα.
Τα χέρια τους είναι δεμένα, όμως στην ψυχή τους αλλά και στο μυαλό τους κυριαρχεί μεγάλη αντάρα και αρνούνται να παραδώσουν τα όπλα, χωρίς να υπάρξει εκ νέου διερεύνηση, χωρίς προσχώματα, σκιές και ερωτηματικά.
Και τότε συμφωνούν, κόντρα στον χαρακτήρα τους και στην ιδιοσυγκρασία τους, να βγουν μπροστά και να φέρουν στο φως στοιχεία αυτής της υπόθεσης καθώς ο σκοπός είναι ένας και μοναδικός: να αναδειχθεί η αλήθεια.
Να παρέμβουν οι υπουργοί Δικαιοσύνης και Εθνικής Άμυνας
Η οικογένεια τώρα ζητά να υπάρξει παρέμβαση των υπουργών Δικαιοσύνης και Εθνικής Άμυνας ώστε να ανασυρθεί ο φάκελος της υπόθεσης από το αρχείο και να διαταχθεί έρευνα σε βάθος από την αρχή. Να ανοίξει ξανά η δικογραφία με παραγγελία προς τον στρατιωτικό εισαγγελέα.
«Τώρα τα στοιχεία τα έχουμε… Δεν μπορεί να αποτελέσει η διάταξη του Εισαγγελέα δεδικασμένο. Κατά συνέπεια δεν υπάρχει δέσμευση και μπορεί όλα να ερευνηθούν από την αρχή».
Πολύ συνοπτικά υποστηρίζεται ότι:
-ο Μανόλης είχε σκοπιά στις 6 το πρωί της 27ης Ιουνίου του 2018, ημέρα Τετάρτη, ενώ σκοπιά είχε και λίγες ώρες πριν, 9-12 τη νύχτα. Την Τετάρτη εκείνη η οικογένεια του περίμενε απάντηση για μετάθεση στην Κρήτη. Δεν έμαθαν ποτέ…
Ο Μανόλης ήταν αριστερόχειρας, όμως έφερε τραύμα εισόδου στο δεξιό ζυγωματικό και τραύμα εξόδου στην αριστερή κροταφο-ινιακή χώρα. Το τραύμα που φέρει στη δεξιά ζυγωματική χώρα έχει σχήμα κυκλικό και έχει προκληθεί από μικρού διαμετρήματος όπλο και σε καμία περίπτωση από τυφέκιο πολεμικό και πολύ περισσότερο από G3A3, όπως αποδίδεται ως ατομικός οπλισμός του.
Το G3A3 είναι το μοναδικό όπλο που έχει μπροστά στην κάνη ένα φλογοκρύπτη, ο οποίος αφήνει ένα ιδιαίτερο ακτινωτό εντύπωμα αιθάλης. Το χαρακτηριστικό εντύπωμα της αιθάλης στο νεκρό παιδί δεν αντιστοιχούσε στον τύπο του όπλου του Μανόλη, δηλαδή σε πολεμικό τυφέκιο G3A3. Οι τεχνικοί σύμβουλοι υποστηρίζουν με κατηγορητικό τρόπο ότι το τραύμα δεν συνάδει με το πολεμικό τυφέκιο που αποδίδεται στον 22χρονο και ότι ο θάνατος επήλθε από πιστόλι μικρού διαμετρήματος.
-Αμφισβητείται ο χρόνος θανάτου με βάση τα πτωματικά φαινόμενα, τα οποία καταγράφονται στη δικογραφία. Από τη δικογραφία προκύπτει ότι στον τόπο κλήθηκε γιατρός του Στρατού, η οποία καταθέτει, όπως αναφέρεται, ότι έκανε ΚΑΡΠΑ στον 22χρονο και μάλιστα άλλαξε τρεις φορές θέση στον στρατιώτη για να έχει καλύτερη φορά το σώμα, όμως σε άλλο σημείο καταθέτει ότι τα άκρα του ήταν ψυχρά.
Κατά την κα Σπανουδάκη, για να συμβεί αυτό με βάση τη βιβλιογραφία απαιτούνται τουλάχιστον τέσσερις ώρες και πάνω. Η γιατρός πήγε περίπου 9.15, άρα ό,τι συνέβη, συμπεραίνουν, έγινε μέσα στη νύχτα προς τα χαράματα. Δηλαδή πριν πιάσει ακόμα βάρδια; Στη δικογραφία δεν υπάρχει κατάθεση του στρατιώτη που τον άλλαξε στην σκοπιά.
Έχει ενδιαφέρον επίσης, όπως σχολιάζουν, ότι όσο η γιατρός έκανε ΚΑΡΠΑ, με βάση τους αναφερόμενους χρόνους της δικογραφίας, το Γενικό Επιτελείο Στρατού είχε ήδη ανακοινώσει τον αυτοπυροβολισμό του στρατιώτη.
Πολλά είναι τα ερωτηματικά της οικογένειας και για τον ακριβή τόπο του συμβάντος καθώς, όπως υποστηρίζεται, τους έχουν υποδειχθεί διαφορετικά σημεία.
Τον Αύγουστο του 2018, δύο μήνες μετά την τραγωδία, η μητέρα, Μαρία Μανουκάκη, μαζί με την κόρη της Αγγελική και έναν θείο της οικογένειας, μετέβησαν στο νησί της Ρω για να εναποθέσουν μία εικόνα και λουλούδια στον τόπο που χάθηκε ο Μανόλης αλλά και για να μάθουν πώς ακριβώς έγινε. Τους υποδέχθηκε πρόσωπο-αξιωματικός που είχε πλήρη εικόνα του συμβάντος.
«Μου έδειξε ένα σημείο και πώς είχε πέσει. Τίποτα δεν με έπειθε. Με βάση τα λεγόμενα τους, το παιδί αυτοκτόνησε λίγο πιο κάτω από την σκοπιά, κάπως ήταν κατηφορικά. Υπήρχε μία πέτρα σαν κάθισμα. Έκατσε και μετά τον πυροβολισμό έπεσε εκεί, σε ένα σημείο που είχε ένα κουβάρι συρματοπλέγματα. Ρωτάω: «έχετε καθαρίσει σε αυτό το σημείο;» Απαντάει: «όχι, ήταν ακριβώς έτσι». Λέω: «το πρόσωπο του ήταν πεντακάθαρο, μου κάνει εντύπωση που είχε πέσει εδώ…»
Έτσι, όπως μας τα παρουσίασε, ήταν καθαρά ένας τραυματισμός από τα αριστερά και όχι από δεξιά. Νιώσαμε ότι μας έλεγε ψέματα κατάφωρα. Μία περιγραφή που καμία σχέση δεν είχε με την πραγματικότητα» υποστηρίζει η μητέρα.
Κάτι που επιβεβαίωσε και η Αγγελική, η οποία υποστήριξε ότι ο εν λόγω αξιωματικός τους έκανε λεπτομερή περιγραφή σαν αναπαράσταση και με βάση αυτή τοποθετούσε τον τραυματισμό του αδερφού της στο αριστερό μάγουλο. «Μέχρι που μας είπε ότι το όπλο είχε παραμείνει όρθιο… Τόσες λεπτομέρειες».
Παρουσιάζει ενδιαφέρον ότι τον Δεκέμβριο του 2018, λίγους μήνες μετά, η Αγγελική επεδίωξε να συναντήσει στην Αθήνα τον φαντάρο που βρήκε πρώτος τον αδερφό της καθώς είχε υπηρεσία σε κοντινή σκοπιά. Αναφέρεται ως αυτήκοος μάρτυρας του πυροβολισμού. Η Αγγελική επέδειξε το βίντεο που της είχαν επιτρέψει για συναισθηματικούς λόγους να τραβήξει στο κινητό της από τη Ρω.
«Το σημείο που μου υπέδειξε το παιδί στο βίντεο δεν ήταν αυτό που μας είχαν δείξει στο νησί. Μου είπε ότι τον είχε βρει στην σκοπιά του». Εντελώς διαφορετικό σκηνικό συνάντησαν, όπως λένε, και στο δεύτερο ταξίδι της οικογένειας στη Ρω, ένα χρόνο ακριβώς μετά.
«Κάποιοι πάτησαν στο αίμα του παιδιού μου…»
Η μητέρα επιμένει με σθένος ότι ο Μανόλης δεν αυτοκτόνησε. Το φώναζε από την πρώτη στιγμή: «Πείτε το ένστικτό…», υπογραμμίζει. «Ούτε μία μέρα δεν έχει περάσει χωρίς να μην τον νιώσουμε δίπλα μας. Είναι πάντα παρών. Λείπει κάθε μέρα. Κάναμε τα πάντα από την πρώτη στιγμή. Είναι η τελευταία σκέψη και η πρώτη μας κάθε πρωί. Και δεν θα αλλάξει αυτό ποτέ σε κανένα μας.
Ο Μανόλης ήταν ένα παιδί δοτικό, κοινωνικό, πάντα με το χαμόγελο. Είχε πολλά πράγματα να τον κρατήσουν στη ζωή, πολλή αγάπη, πολλούς φίλους, τη δουλειά του..». Η ίδια δεν παραλείπει να αναφερθεί στον απαράδεκτο, όπως τον χαρακτηρίζει, τρόπο με τον οποίο ο Στρατός ανακοίνωσε στην οικογένεια ότι ο Μανόλης δεν ήταν πια στη ζωή.
«Θα είναι ντροπή για την στρατιωτική δικαιοσύνη, ντροπή για την Ελληνική Δημοκρατία, να μη γίνει διερεύνηση και να μαθευτεί η αλήθεια για το θάνατο του γιου μου. Αυτό θέλω να γράψετε από μένα» ζητά ο πατέρας.
Με τον μικρό της αδερφό, η Αγγελική γεννήθηκαν με δύο χρόνια διαφορά. Στις 16 Οκτωβρίου. Διαφορετικοί χαρακτήρες. Εκείνη πιο κλειστή, εκείνος η χαρά της ζωής. Ο ένας συμπλήρωνε τον άλλον. Αδέρφια αλλά πιο πολύ φίλοι όσο μεγάλωναν, με κοινές παρέες. «Ο Μανόλης έζησε 21,5 χρόνια. Η αγάπη που έχει πάρει και η χαρά που έχει δώσει αποτυπωνόταν πάντα στο χαμόγελο του».
Τώρα πια αναμένουν από τους συναρμόδιους υπουργούς να παρέμβουν. Είναι πολλά ακόμα που έχουν να πουν και να αποκαλύψουν. «Κάποιοι πάτησαν στο αίμα του παιδιού μου για να πάρουν βαθμούς και τα κατάφεραν!!! Έχουμε χρέος στη μνήμη του να μάθουμε! Ελπίζω στη δικαιοσύνη» είναι τα λόγια-έκκληση της μάνας.
Οι θέσεις της δικηγόρου και των τεχνικών συμβούλων της οικογένειας
Αλεξάνδρα Σπανάκη (δικηγόρος της οικογένειας Τσικνάκη)
Ελπίδα Σπανουδάκη (Ιατροδικαστής – τεχνικός σύμβουλος)
1. Σύμφωνα με τη διενέργεια Νεκροψίας-Νεκροτομής και την εξέταση της εξωτερικής επιφάνειας του σώματος και συγκεκριμένα της κεφαλής διαπιστώθηκε ένα τραύμα εισόδου στη δεξιά ζυγωματική χώρα αστεροειδούς σχήματος και με το δέρμα να εμφανίζει εναπόθεση αιθάλης και ίχνη πυρίτιδας καθώς και επιχείλια εκδορά.
3. Τα ανωτέρω τραύματα είναι δηλωτικά πλήξης της κεφαλής με βραχύκαννο πυροβόλο όπλο από κοντινή απόσταση.
4. Απουσία χαρακτηριστικού Εντυπώματος Αιθάλης στο δέρμα στο τραύμα εισόδου, όπως αντιστοιχεί στις εγκοπές του φλογοκρύπτη από το μακρύκαννο πολεμικό τυφέκιο τύπου G3A3.
5. Κατά την νεκροτομή και συγκεκριμένα στην περιοχή της κεφαλής διαπιστώθηκαν κακώσεις δηλωτικές από πλήξη με βραχύκαννο πυροβόλο όπλο και ΟΧΙ με μακρύκαννο πολεμικό τυφέκιο τύπου G3A3, δηλαδή ΔΕΝ παρατηρούνται μαζικές κακώσεις των οστών του κρανίου και του εγκεφαλικού παρεγχύματος.
6. Σύμφωνα με το σύνολο των εγγράφων της δικογραφίας διαπιστώνεται ΜΕΤΑΦΟΡΑ της σορού σε 3 τουλάχιστον διαφορετικές θέσεις γεγονός το οποίο διαπιστώνεται και κατά Νεκροψία-Νεκροτομή λόγω της ύπαρξης ΜΕΤΑΘΑΝΑΤΙΩΝ ΚΑΚΩΣΕΩΝ στο σώμα του άτυχου στρατιώτη.
7. Αναληθής ο χρόνος θανάτου με βάση τις ένορκες καταθέσεις.
8. Να σημειωθεί ότι ο στρατιώτης Τσικνάκης Εμμανουήλ ήταν αριστερόχειρας.
Ιωάννης Τσιάμπας (Πραγματογνώμονας πυροβόλων όπλων – βλητικής, τεχνικός εκρηκτικών υλών)
H μορφολογία και η φύση του θανάσιμου τραύματος που φέρει ο Στρ (ΠΖ) Εμμανουήλ ΤΣΙΚΝΑΚΗΣ ΔΕΝ είναι συμβατή με το όπλο (μακρύκαννο, ραβδωτό, πολεμικό τυφέκιο G3A3) και το ισχυρό πυρομαχικό (7,62×51 ΝΑΤΟ) που φέρεται ότι χρησιμοποιήθηκε από τον ίδιο για την δήθεν αυτοχειρία του για τους ακόλουθους λόγους:
- Οι τραυματικοί πόροι τόσο της πύλης εισόδου όσο και της πύλης εξόδου έχουν διαστάσεις 4,1 και 3 εκ. αντίστοιχα, οι οποίες δεν συνάδουν με το διαμέτρημα και την υψηλή ταχύτητα (ενέργεια) της βολίδος του φυσιγγίου 7,62×51 ΝΑΤΟ. Ειδικότερα, η πύλη εξόδου της βολίδος έχει μικρότερες διαστάσεις από την πύλη εισόδου γεγονός απολύτως μη συμβατό στην περίπτωση πυροβολισμού από πολεμικό πυροβόλο όπλο όπως το «G3Α3».
![Ιωάννης Τσιάμπας (Πραγματογνώμονας πυροβόλων όπλων - βλητικής, τεχνικός εκρηκτικών υλών)]()
έκκληση στους υπουργούς ν’ ανασυρθεί - Στην νεκροψία – νεκροτομή ο εγκέφαλος του θανόντος εμφανίζεται σχεδόν ακέραιος, ομοίως και τα οστά του κρανίου, γεγονός δηλωτικό ότι δεν έχει επιδράσει επί αυτών το φαινόμενο της ανάπτυξης προσωρινής κοιλότητας (temporary cavity) ούτε το φαινόμενο του υδροστατικού σοκ που αναμένουμε στις περιπτώσεις πυροβολισμών εξ εγγυτάτου αποστάσεως (δηλ. σχεδόν εξ επαφής) από μακρύκαννο, ραβδωτό όπλο και από πυρομαχικό υψηλής ταχύτητας και ενέργειας όπως αυτό που φέρεται ότι χρησιμοποιήθηκε.
- Παρά το γεγονός ότι ο φερόμενος αυτοπυροβολισμός έγινε εξ εγγυτάτου αποστάσεως απουσιάζει αδικαιολόγητα το μεγάλο εντύπωμα αιθάλης επί του δέρματος του θύματος το οποίο θα έπρεπε να είναι εμφανέστατο συνεπεία της εκτόνωσης του μεγάλου όγκου αερίων που δημιουργεί η πυροδότηση του ισχυρότατου φυσιγγίου διαμετρήματος 7,62×51 ΝΑΤΟ. Επιπρόσθετα, το πολεμικό τυφέκιο G3A3 διαθέτει στο άκρο της κάννης φλογοκρύπτη ο οποίος είναι χαρακτηριστικός και μοναδικός για το όπλο αυτό. Στις περιπτώσεις πυροβολισμού εξ εγγυτάτης αποστάσεως, όπως στο εξεταζόμενο συμβάν, εκτός από το μεγάλο γενικό αποτύπωμα αιθάλης των αερίων εκ της καύσης της πυρίτιδας αναμένουμε και το εύρημα του αστεροειδούς αποτυπώματος του φλογοκρύπτη το οποίο επίσης δεν υπάρχει στην υπόθεσή μας.
- Εκτός από όλα τα παραπάνω συναντάμε το φαινομενικά παράδοξο της μη ύπαρξης – μη ανεύρεσης χαρακτηριστικών σωματιδίων καταλοίπων πυροβολισμού (Gunshot Residues – GSR) ούτε στα χέρια, ούτε στα ενδύματα του θανόντα!
Μόνο βραχύκαννο πυροβόλο όπλο πιστόλι δύναται να προκαλέσει τραύματα τέτοιου είδους και μόνο βραχύκαννο πυροβόλο όπλο πιστόλι εκ του τρόπου λειτουργίας του απορρίπτει σημαντικά ολιγότερα έως καθόλου κατάλοιπα ιχνών πυροβολισμού ειδικά δε όταν το πιστόλι είναι καινούριο, σύγχρονο και καλώς συντηρημένο.