Ασθενείς από όλη την Ελλάδα έρχονται στην Αιματολογική Κλινική του ΠΑΓΝΗ που διευθύνεται από την καθηγήτρια Αιματολογίας κ. Ελένη Παπαδάκη για εξειδικευμένες εξετάσεις, ιδιαίτερα απαιτητικές τεχνικά που δεν γίνονται πουθενά αλλού στην χώρα και αφορούν στην διερεύνηση ασθενών με ουδετεροπενία. Οι ασθενείς αυτοί είναι πολύ επιρρεπείς στις λοιμώξεις.
Η κλινική αποτελεί κέντρο αναφοράς στον ελλαδικό χώρο και είναι ενδιαφέρον το γεγονός ότι διεθνώς λίγα εργαστήρια έχουν αποκτήσει την σχετική εξειδίκευση.
Για το θέμα μίλησε στην «Π» ο αναπληρωτής καθηγητής Αιματολογίας κ. Χάρης Ποντίκογλου.
Η συνέντευξη μαζί του ακολουθεί:
-Τι είναι αυτές οι αιματολογικές εξετάσεις που γίνονται μόνο στο τμήμα σας, πανελλαδικά;
Πρόκειται για εξετάσεις που στόχο έχουν να αναδείξουν την παρουσία, στο αίμα, αντισωμάτων έναντι των ουδετερόφιλων. Τα ουδετερόφιλα είναι τα πλέον άφθονα λευκά αιμοσφαίρια του αίματος και είναι απολύτως αναγκαία για την αντιμετώπιση και προστασία από λοιμώξεις προκαλούμενες, κατά κανόνα, από βακτήρια και μύκητες. Τα αντισώματα έναντι των ουδετερόφιλων οδηγούν σε καταστροφή των τελευταίων, μια κατάσταση γνωστή ως ουδετεροπενία. Ασθενείς με ουδετεροπενία μπορεί να είναι ιδιαίτερα επιρρεπείς σε λοιμώξεις.
-Γιατί είναι σημαντικές και πού βοηθούν;
H ουδετεροπενία μπορεί να οφείλεται σε ποικίλα αίτια. Οι εξετάσεις που διενεργούμε με στόχο την ανίχνευση αντισωμάτων έναντι ουδετερόφιλων είναι αναγκαίες για τη διάγνωση μίας συχνής μορφής ουδετεροπενίας γνωστής ως «Ανοσολογικής Αρχής Ουδετεροπενία». Αυτή παρατηρείται σε παιδιά και σπανιότερα σε ενήλικες και η αναγνώρισή της είναι σημαντική τόσο για την πρόγνωση όσο και για τη θεραπεία των ασθενών.
-Είναι εύλογο το ερώτημα, γιατί μόνο εδώ και πουθενά αλλού στην Ελλάδα στον δημόσιο ή ιδιωτικό τομέα;
Η Αιματολογική Κλινική του Πανεπιστημιακού Γενικού Νοσοκομείου Ηρακλείου (ΠαΓΝΗ) με προεξάρχουσα τη διευθύντριά της, καθηγήτρια Ελένη Παπαδάκη, έχει μακρά παράδοση στη διερεύνηση και αντιμετώπιση ασθενών με ουδετεροπενία. Επιπλέον, οι πρωτοπόρες ερευνητικές εργασίες της ομάδας μας έχουν καταστήσει την Αιματολογική Κλινική ένα διεθνώς αναγνωρισμένο Κέντρο Αριστείας στο πεδίο της ουδετεροπενίας. Στο πλαίσιο αυτό, η ομάδα μας διενεργεί μια σειρά εξειδικευμένων διαγνωστικών εξετάσεων στους ουδετεροπενικούς ασθενείς μεταξύ των οποίων και η ανίχνευση των αντισωμάτων έναντι των ουδετερόφιλων.
Οι εξετάσεις αυτές είναι τεχνικά απαιτητικές, με αποτέλεσμα λίγα εργαστήρια διεθνώς να έχουν αποκτήσει τη σχετική εξειδίκευση και να θεωρούνται κέντρα αναφοράς. Ένα τέτοιο κέντρο ήταν και το εργαστήριο «Labor for Leukozytenimmunologie Deutsches Rotes Kreuz Blood Service West» στην πόλη Hagen της Γερμανίας, το οποίο επισκέφθηκα το 2005 προκειμένου να εκπαιδευτώ στις τεχνικές ανίχνευσης αντισωμάτων έναντι των ουδετερόφιλων.
Τις τεχνικές αυτές ανέπτυξα ακολούθως στο εργαστήριο μελέτης της Αιμοποίησης της Ιατρικής Σχολής του Πανεπιστημίου Κρήτης που τελεί υπό την αιγίδα της Αιματολογικής Κλινικής. Έτσι, από τον Μάρτιο 2005 και εξής, οι εν λόγω εξετάσεις διενεργούνται από την ομάδα μας συνεχώς.
-Πόσα δείγματα συγκεντρώνονται για έλεγχο στο τμήμα σας σε μηνιαία βάση; Έρχονται οι ίδιοι οι ασθενείς ή σας τα στέλνουν;
Η κλινική μας αποτελεί κέντρο αναφοράς στη διερεύνηση ασθενών με ουδετεροπενία στον ελλαδικό χώρο. Έτσι, κατά μέσο όρο, κάθε μήνα εξετάζονται 35 ασθενείς στο εξωτερικό Ιατρείο Ουδετεροπενιών, το οποίο διενεργείται δωρεάν από την καθηγήτρια κ. Ελένη Παπαδάκη στο πλαίσιο των Τακτικών Ιατρείων το Νοσοκομείου.
Κάποιοι από τους ασθενείς αυτούς παραπέμπονται στο Ιατρείο αυτό και από άλλα μέρη της Ελλάδας. Κατά τη διερεύνηση των ασθενών στο εν λόγω Ιατρείο διενεργούνται εξειδικευμένες εξετάσεις συμπεριλαμβανομένων και των εξετάσεων για την ανίχνευση αντισωμάτων έναντι των ουδετερόφιλων. Όπως προαναφέρθηκε οι εξετάσεις αυτές είναι απαιτητικές τεχνικά, καθώς και χρονοβόρες.
Ως εκ τούτου, κατά κύριο λόγο προσφέρονται στους ουδετεροπενικούς ασθενείς που παραπέμπονται στην κλινική μας προς διερεύνηση.
Ωστόσο, για αυστηρά επιλεγμένους -με ιατρικά κριτήρια- ουδετεροπενικούς ασθενείς συναδέλφων Αιματολόγων εκτός Κρήτης παρέχεται η δυνατότητα της αποστολής δείγματος αίματος στο εργαστήριο μελέτης της Αιμοποίησης της Αιματολογικής Κλινικής για τη διενέργεια του ελέγχου.