«Να κλείσει το δρόμο της ρήξης και να ανοίξει το δρόμο της λύσης» κάλεσε ο Κυριάκος Μητσοτάκης την Τουρκία, μετά τη συνάντησή του με τον Γενς Στόλτενμπεργκ στο Μαξίμου, στο πλαίσιο της επίσκεψης του γενικού γραμματέα του ΝΑΤΟ στην Αθήνα.
Στις κοινές τους δηλώσεις ο πρωθυπουργός τόνισε ότι οι ενέργειες της Άγκυρας τους τελευταίους μήνες στην Ανατολική Μεσόγειο «απειλούν την ειρήνη, τη σταθερότητα και την ίδια τη συνοχή του ΝΑΤΟ» και στρέφονται κατά της Βορειοατλαντικής Συμμαχίας συνολικά, όταν αμφισβητούν κυριαρχικά δικαιώματα ανοίγουν διάπλατα το δρόμο της αμφισβήτησης και για τα δικαιώματα άλλων.
«Δεν είναι διμερές ζήτημα. Αφορά όλους τους εταίρους του Βορειοατλαντικού Συμφώνου και πρόκληση προς την Ευρώπη συνολικά σε μια περιοχή που την αφορά γεωπολιτικά ιδιαίτερα. Πρόκειται για κίνδυνο που καραδοκεί σε ζώνη ενδιαφέροντος και για τις ΗΠΑ» εξήγησε ο κ. Μητσοτάκης.
Όμως, χαρακτήρισε ως ένα «θετικό πρώτο βήμα αποκλιμάκωσης της πρόσφατης έντασης» την απόσυρση του ερευνητικού πλοίου «Γιαβούζ» από την Αποκλειστική Οικονομική Ζώνη της Κύπρου.
«Ειλικρινή κίνηση ή φωτεινό διάλλειμα» η απόσυρση του «Γιαβούζ»;
«Μένει τώρα να φανεί αν πρόκειται για μια ειλικρινή κίνηση ή έναν πρόσκαιρο ελιγμό. Κι αν πράγματι αν είναι μέρος μιας πολιτικής η οποία σέβεται το διεθνές δίκαιο και όχι ένα φωτεινό διάλλειμα τήρησης διεθνών υποχρεώσεων αυτής της χώρας» πρόσθεσε ο κ. Μητσοτάκης.
Και ζήτησε συνέπεια και συνέχεια από τη γειτονική χώρα υπογραμμίζοντας ότι η Αθήνα περιμένει «τον άμεσο καθορισμό για την έναρξη διερευνητικών επαφών, με μόνο αντικείμενο τον καθορισμό των θαλασσίων ζωνών στο Αιγαίο και την Ανατολική Μεσόγειο, κάτι το οποίο αποτυπώθηκε στα συμπεράσματα του συνόδου κορυφής της Ε.Ε.».
Επίσης, ο πρωθυπουργός χαιρέτησε την πρωτοβουλία του ΝΑΤΟ για τη συγκρότηση του στρατιωτικού μηχανισμού αποτροπής για την ανατολική Μεσόγειο, που προβλέπει απευθείας 24ωρη γραμμή επικοινωνίας μεταξύ των δύο πλευρών.
Ωστόσο, μίλησε για τεχνικά μόνο μέτρα, τα οποία ακολούθησαν μία κρίση αλλά δεν την απέτρεψαν, καθώς σημασία έχουν αποφάσεις που δείχνουν την πολιτική βούληση των κυβερνήσεων.
Τέλος, ο πρωθυπουργός τάχθηκε κατά της απόκτησης του ρωσικού συστήματος των S-400 από την Τουρκία και επανέλαβε την προσήλωση της Ελλάδας στο διάλογο, η οποία «όσο πιστή παραμένει στα εθνικά της δίκαια, τόσο επιδιώκει την ειρηνική επίλυση των διαφορών».
Την ανάγκη για απευθείας διάλογοτόνισε ο Στόλτενμπεργκ
Από την πλευρά του ο Στόλτενμπεργκ χαρακτήρισε εποικοδομητικές τις συζητήσεις στις Βρυξέλλες στο πλαίσιο το ΝΑΤΟ και την εγκαθίδρυση μηχανισμού αποκλιμάκωσης, τονίζοντας τη δυνατότητα «απευθείας γραμμής διαλόγου 24 ώρες το 24ωρο για να διευκολύνουμε την αποκλιμάκωση».
Επίσης, συνεχάρη «τους συμμάχους μας γι’ αυτήν την προσπάθεια» και εκτίμησε ότι «ο μηχανισμός μπορεί να βοηθήσει ώστε να δημιουργηθεί χώρος για διπλωματικές προσπάθειες» ενώ τόνισε ότι πρέπει να υπάρχει πνεύμα αλληλεγγύης μεταξύ των συμμάχων με βάση το διεθνές δίκαιο.
«Συζητήσαμε τις ανησυχίες σχετικά με την αυξανόμενη ρωσική παρουσία στη Μεσόγειο. Αυτό έχει προεκτάσεις για τη δική μας ασφάλεια, άρα πρέπει να το αντιμετωπίσουμε από κοινού» είπε.
Ο γ.γ. του ΝΑΤΟ εξήρε τη συμβολή της Ελλάδας στο ΝΑΤΟ και στις επιχειρήσεις του, δήλωσε ευγνώμων για τη συνεισφορά της σε αποστολές από το Αφγανιστάν μέχρι το Κόσοβο, και καλωσόρισε τις πρόσφατες αποφάσεις για τον εκσυγχρονισμό των ελληνικών δυνάμεων ενώ η χώρα μας δαπανά πάνω από 2% για αμυντικούς σκοπούς.
Επισήμανε δε ότι τα ελληνικά μαχητικά αεροσκάφη συνεισφέρουν σε αποστολές και βοηθούν πολύ στη διατήρηση ασφαλούς εναερίου χώρου στο Μαυροβούνιο, και πρόσθεσε ότι τα ελληνικά πολεμικά σκάφη αποτελούν ένα πολύτιμο κρίκο της αλυσίδας του ΝΑΤΟ.
«Η Ελλάδα ήταν στην προμετωπίδα του αγώνα για την αντιμετώπιση της προσφυγικής κρίσης» είπε ο Στόλτενμπεργκ, σημειώνοντας ότι υποστηρίζει τις ελληνικές και τουρκικές Αρχές, καθώς και τη Frontex στη μάχη αυτή, και ευχαρίστησε τη χώρα μας «για όλες τις προσπάθειες».