Μια συνομιλία των δημοσιογράφων Πόπης Τσικνάκη και Μαρίας Λαρεντζάκη με τη δρ. Μαρία Παπαδάκη
“Hub 2 Business – Η2Β: O συνεργατικός χώρος που έρχεται να αγκαλιάσει όλες τις προσπάθειες που γίνονται στην Κρήτη. Νομίζω, αν αρχίσουμε να συζητάμε και να ανταλλάσσουμε ιδέες σε ένα τέτοιο δημιουργικό περιβάλλον, θα ήταν μεγάλη πρόοδος για την κουλτούρα της πόλης μας”.
Τη συναντήσαμε για πρώτη φορά στις 20 Οκτωβρίου στο Επιμελητήριο Ηρακλείου στα εγκαίνια για το Η2Β. Ο δρ. Καθαράκης μάς τη συστήνει ως την εμπνεύστρια της ιδέας του Η2Β στην Κρήτη, ένα καινοτόμο για το χώρα μας εγχείρημα, και δεν αφήσαμε την ευκαιρία να πάει χαμένη. Σταθήκαμε απέναντι της και αρχίσαμε την κουβέντα, την οποία και συνοψίζουμε στο διάλογο που ακολουθεί:
Προτείνεις και φέρνεις αυτό το πρωτόγνωρο εγχείρημα στην Κρήτη. Τι είναι το Η2Β; Ποια ιδέα το δημιούργησε;
Πρώτα να σας πω ότι το κέντρο καινοτομίας και διαχείρισης ρίσκου στο Ντουμπάι (DCRI) είναι φτιαγμένο πάνω στην ίδια φιλοσοφία. «Την εποχή εκείνη ασχολούμουν με το ξεκίνημα του» και μετέφερα μέρος της τεχνογνωσίας και εδώ.
Ως εργαζόμενη στο Επιμελητήριο ήρθα σε επαφή με ερευνητές και επιχειρηματίες που μοιράστηκαν τις ανησυχίες τους μαζί μου. Τέθηκαν θέματα που ζητούσαν έμπρακτες απαντήσεις, ενώ η αναζήτηση λύσεων ήταν ομαδική εργασία. Αυτό ήταν που οφείλαμε να κάνουμε.
Σημειωτέον στην τοπική αυτοδιοίκηση υπάρχουν διαθέσιμοι πόροι για να το στηρίξουν”.
Ξεκίνησε σαν μια ιδέα, έγινε πρόταση. Μια ομάδα και πίστεψε σ’ αυτή την ιδέα και την προχώρησε. Ποια ήταν αυτή η ομάδα;
«Προέρχεται και από τους τρεις χώρους (πανεπιστήμια- κράτος -επιχειρηματικότητα). Σημαντική η υποστήριξη του κ. Σαϊτάκη που έχοντας όλη την εμπειρία από το Τεχνολογικό Πάρκο πήγε την ιδέα παρακάτω, και του δρ. Καθαράκη που με την εμπειρία του στην εκπαίδευση επιχειρηματιών βοήθησε να την εντάξουμε στο επιχειρείν της Κρήτης. Επίσης, σημαντική ήταν η συμμετοχή της κ. Κουτεντάκη με την εμπειρία της στην Περιφέρεια άλλα και στο Επιμελητήριο. Η κ. Μαραγκού, ο κ. Γρηγοριάδης, ο κ. Λιναρδάκης, ο κ. Μασούντ, νέα παιδιά που βρέθηκαν μέσα στην ίδια ομάδα, η κ. Τσαλαμπάση, η κ. Πετράκη που με τη συνεχή της υποστήριξη και εμπειρία μέσα από το επιμελητήριο μάς βοήθησε να καταγράψουμε τα προβλήματα, η κ. Ελευθερίου που με στήριξε με την ενημέρωση.Ήμασταν όλοι εκεί μαζί για να υλοποιήσουμε την ιδέα του Η2Β».
Πώς αντέδρασε ο πρόεδρος και το Δ.Σ. του Επιμελητηρίου στο άκουσμα, παρουσίαση αυτής της πρότασης;
«Υποστηρίχθηκε από όλο το Δ.Σ.. Εδώ θέλω να ευχαριστήσω τον πρόεδρο του Επιμελητηρίου, κ. Μανώλη Αλιφιεράκη, για την ευκαιρία που έδωσε σε μια επιστήμονα του εξωτερικού με διαφορετική κουλτούρα και νοοτροπία, ξέροντας τις δυσκολίες που θα αντιμετώπιζα, που δεν άφησε στα λόγια και χαρτιά αυτή την πρόταση, αλλά την προχώρησε και έγινε πράξη.
Τον κ. Γιώργο Καρουζάκη, που είπε με δυνατή φωνή «γίνεται!» και με την επιμονή του και το πάθος του να προσφέρει το διαφορετικό έγινε αυτό το έργο πραγματικότητα.
Τέλος την κ. Κουτεντάκη που με τις συνεχείς ανησυχίες της για την κοινωνία και την αλλαγή κουλτούρας και με την ταπεινότητα που τη διακρίνει -πάντα πίσω από τα φώτα-, να ψάχνει και να βρίσκει το πώς!»
Σημαντικό να αναγνωρίζουμε τους ανθρώπους που παίρνουν το ρίσκο και κρίνονται από πράξεις-έργα.
«Βέβαια, και σήμερα έχουμε το πρώτο Hub της Κρήτης, το οποίο δημιουργήθηκε σαν concept που μπορεί όπως είναι να υπάρξει και στα 4 επιμελητήρια της Κρήτης. Το Η2Β είναι όπως λέγεται στο εξωτερικό «Disruption to the system! It’s a movement». Δηλαδή είναι κίνημα, έρχεται να αλλάξει τον παραδοσιακό τρόπο που λειτουργεί ένας κλάδος, ιδίως με νέο και αποτελεσματικό τρόπο. Είναι το πρώτο βήμα που βοηθάει στην αλλαγή κουλτούρας”.
Είναι σημαντικό να αναγνωρίζεται η προσφορά και εργασία των ανθρώπων.
«Είναι μια ηθική επιβράβευση που δεν γίνεται συχνά. Συνήθως η κορδέλα κόβεται από άσχετους ανθρώπους”.
Τι είναι η ιδέα; Υπάρχει έλλειψη ιδέας;
«Η ιδέα είναι η ιδέα, είναι ένας χώρος που συγκεντρώνει σκέψεις με στόχο να αναπτύξει το επιχειρείν. Στον κόσμο υπάρχει έλλειψη ιδεών και δες, τώρα εδώ οι Έλληνες έχουν πολλές! Και πιστέψτε με στη σημερινή εποχή η ιδέα είναι εξαγώγιμο προϊόν. Τώρα μιλάμε για τράπεζες ιδεών και την εξαγωγή ιδεών που μπορούν είτε να εφαρμοστούν στην Ελλάδα είτε να βρουν έφορο έδαφος κάπου άλλου στο εξωτερικό”.
Τι είναι το Ηub; Ποιο είναι το όραμα;
“‘Αν το πάρουμε σαν μια πρώτη έννοια, το Hub είναι network device (μτφρ: ένα εργαλείο δικτύωσης), ένας μοχλός επικοινωνίας που μεταφέρει δεδομένα με κανάλια και γέφυρες που δημιουργούν οι άνθρωποι. Το Hub είναι επικοινωνία έχει σκοπό τη διασύνδεση και τη συνεργατικότητα ανθρώπων και ιδεών. Άρα, το όραμα είναι η δημιουργία ενός οικοσυστήματος που φέρνει κοντά ανθρώπους οι oποίοι μέσα από βιώσιμες και υπεύθυνες πρωτοβουλίες στοχεύουν στην αλληλενέργεια του επιχειρείν!’
Δημιουργεί γέφυρες δηλαδή.
«Ναι! Γέφυρες της τοπικής κοινωνία με τον κόσμο και έχει ως βασικό στόχο την αλλαγή κουλτούρας του επιχειρείν της τοπικής κοινωνίας».
Στην ομιλία σου στα εγκαίνια περιέγραψες 4 βασικούς πυλώνες και για το ταξίδι της ιδέας.
«Η ανάγκη είναι που δημιουργεί τη ιδέα, την κάνει να υπάρξει, να πραγματοποιηθεί να υλοποιηθεί. Ο πρώτος πυλώνας της είναι το «mentoring» (καθοδήγηση). Αυτό δημιουργεί την συνείδηση, το ηθικό και αξιακό σύστημα της ιδέας, την υπόστασή της. Η αρχική ιδέα μεταλλάσσεται με την επικοινωνία, με τους μέντορες αλλάζει μορφή επικοινωνίας. Η τελική μορφή της ιδέας έρχεται και αποκτά πλάνο και στρατηγική μέσα από το «mentoring». Οπότε εκεί εξηγείται ο στόχος και το τι θέλω να κάνω συγκεκριμένα. Όταν τελειώνει το mentoring, η ιδέα αποκτά την υλική της διάθεση και δημιουργεί συγκεκριμένες διαδρομές υλοποίησης και εδώ φτάνουμε στον δεύτερο πυλώνα, στο «training» (εκπαίδευση). Αυτό σημαίνει ότι δεν είμαστε εδώ για να διδάξουμε, άλλα για να εκπαιδεύσουμε μέσα από καινοτόμες δράσεις, που στόχο έχουν την αλλαγή της κουλτούρας. Σημασία έχει να εκπαιδεύσουμε με εργαλεία και δράσεις, που έχουν ως αποτέλεσμα την ανάπτυξη της συναισθηματικής νοημοσύνης και δεξιότητας (emotional intelligence) και την εκμάθηση συγκεκριμένων εργαλείων”.
Ποιοι φέρνουν τις ιδέες; Οι νέοι;
«Οι ιδέες έρχονται από ανθρώπους από όλες τις ηλικίες, άρα σημασία έχει η διάθεση, όχι αν είσαι νέος, όπως είχα γράψει σε ένα άρθρο «Το γαϊτανάκι των νέων». Εδώ λοιπόν έρχεται το γαϊτανάκι των νέων, που δεν είναι άλλο από τον χορό των μεντόρων που χέρι -χέρι με τους νέους καθοδηγούν την ορμή της συλλογικότητας για να σπάσει τις αγκυλώσεις και να φέρει τις αλλαγές. Ποιος είναι μπροστάρης σε αυτό τον χορό της δημιουργικής αλλαγής; Κανένας, γιατί ο χορός είναι ένα γαϊτανάκι, όλοι μπορούν να εκφραστούν, όλοι έχουν γνώμη και λόγο, σ’ όλους δίνεται χώρος να ξεδιπλώσουν τη χορογραφία τους. Ποιος όμως κρατάει το στύλο απ το γαϊτανάκι, ο παλιός ή ο νέος; Ποιος δηλαδή του δίνει ρυθμό και χαράζει την πορεία του; Αυτό κατά τη γνώμη μου έχει ελάχιστη σημασία, αρκεί αυτός να ακούει τη μουσική και να χορεύει στον ρυθμό, είτε είναι παλιός είτε νέος και φυσικά να έχει την αντοχή για ατέλειωτο χορό…»
Άρα λοιπόν οι ιδέες έρχονται από όλους και το training έρχεται για να οπλίσει τον άνθρωπο με γνώσεις και δεξιότητες να αντιμετωπίσει τον κόσμο. Να είναι έτοιμος. O τρίτος πυλώνας πώς δημιουργείται;
«Ο τρίτος πυλώνας μιλάει για το research & innovation (έρευνα και καινοτομία). Μια καινούργια διαδικασία είναι καινοτομία, ένα καινούργιο προϊόν είναι καινοτομία, μια αλλαγή συνήθειας είναι καινοτομία. Η καινοτομία δημιουργείται από την ανάγκη και η ιδέα είναι αυτή που προέρχεται από την ανάγκη. Η ανάγκη για επικοινωνία γέννησε το facebook και το facebook με τη σειρά του άλλαξε την κουλτούρα. Τώρα μιλάμε για «artificial intelligence» (τεχνητή νοημοσύνη). Δεν ξέρω αν είδατε το ρομπότ, την Σοφία, μιλάμε για «blockchain» και πώς θα αλλάξουμε τις συνήθειές μας να κάνουμε κάθε είδους συναλλαγές”.
Ποιος ο ρόλος της έρευνας εδώ;
«Η έρευνα είναι η διαδικασία αναζήτησης που γεννά η ανάγκη. Η επιστημονική έρευνα έχει μεγάλη σημασία, γιατί βασίζεται στην επαλήθευση υποθέσεων και σου δίνει αποτελέσματα. Είναι πολλές οι φορές που οι ιδέες που προέρχονται από την επιστημονική έρευνα χάνονται, γιατί δεν μπορούν να μεταφραστούν στο επιχειρείν και το αντίθετο. Υπάρχει μια διαφορετική γλώσσα μεταξύ των ακαδημαϊκών, του επιχειρείν και του κράτους και έτσι οι ιδέες χάνονται και τις περισσότερες φορές δεν μπορούμε να τις εκμεταλλευτούμε”.
Άρα, γι’ αυτό μιλήσατε για τον τριπλό έλικα;
«Ναι, γι αυτό! Πρέπει να δημιουργήσουμε έναν κοινό τόπο αυτών των τριών για να επικοινωνούν σωστά και αυτή η σύμπλευση των τριών θα φέρει καινοτομία. Και ο τελευταίος πυλώνας μιλάει για την εξαγωγή και την εισαγωγή. Αφού έχεις δομήσει την ιδέα, μετά πρέπει να δημιουργήσεις εξωστρέφεια. Αυτός ο πυλώνας έχει να κάνει με την ιδέα άλλα και με όλα αυτά τα προϊόντα που έχουμε εδώ και πρέπει να τους δημιουργήσουμε εξωστρέφεια και παγκόσμια κουλτούρα”.
Στα εγκαίνια μάς έκανες την έκπληξη με την απευθείας σύνδεση μιας παράλληλης εκδήλωσης με το Μουσείο Μπενάκη και τον Γιώργο Νικολετάκη.
«Ο Γιώργος, φίλος καλός, με την ομάδα του δημιούργησαν τους «100mentors» και το «Tipping Point in Education», αποδέκτες του London Business School Founder Award και του Deloitte Institute of Innovation and Entrepreneurship Prize στο Λονδίνο, καθώς και άλλων βραβείων εκπαίδευσης και επιχειρηματικότητας. Ο ίδιος σπούδασε στο Columbia University και στο OSU, αφού αποφοίτησε από την ΑΣΟΕΕ, μαθητής του 3ου Λυκείου Ηρακλείου Κρήτης. Να σας αναφέρω ακόμα τον δρ. Ι. Μ. Ασλανίδη, που μας έκανε μια εκπληκτική παρουσίαση την καινοτόμα μέθοδο R.A.D.A.R., που είναι αποτέλεσμα πολυετούς έρευνας προστατεύεται από εθνική και διεθνή πατέντα, και μπορεί με ασφάλεια και αξιοπιστία να διαγνώσει οποιαδήποτε μορφής μαθησιακή δυσκολία.»
Στην παρουσίαση αυτή μάς ανέφερε τα προβλήματα που αντιμετώπισε δημιουργώντας την και πώς ένας τέτοιος χώρος (του Η2Β) ανοίγει δρόμους να κερδηθεί κόπος, χρόνος και χρήμα.
«Ένας από τους ομιλητές ήταν και ο Κωνσταντίνος ο Βασσάκης. Ο Κωνσταντίνος είναι υποψήφιος διδάκτορας στο Πανεπιστήμιο Κρήτης και επιστημονικός συνεργάτης στο e-Bi Lab του TEI Κρήτης, εξετάζοντας τις δυνατότητες των SMΕs που βασίζονται σε δεδομένα. Είναι ο κύριος διοργανωτής του Open Coffee Heraklion, που μοιράζεται επιχειρηματικές ιδέες, νέες τεχνολογίες, start-up και καινοτόμες σκέψεις”.
Για το τέλος, κάτι που μένει;
«Δεν θα ξεχάσω πότε, που όταν τον πρώτο καιρό που ανέλαβα τα καθήκοντα ως σύμβουλος του πρόεδρου, συνάντησα έναν- έναν τους υπάλληλους του Επιμελητηρίου για να συζητήσουμε τα προβλήματα, πόσο παράξενο τους είχε φανεί. Ναι, το Η2Β είναι μια ιδέα όλων αυτών των ανθρώπων που δουλεύουν εκεί. Είναι οι δικές σκέψεις που μοιράστηκαν μαζί μου και μπόρεσα να το μεταφράσω ως το κενό στην επιχειρηματικότητα στην Κρήτη.»
Ήρθες λοιπόν από το μακρινό Ντουμπάι για την παρουσίαση του Η2Β!
«Η πρόσκληση αυτή ήταν ιδιαίτερη τιμή για μένα! Το ταξίδι μου αυτό ήταν προγραμματισμένο από το καλοκαίρι και οι ημερομηνίες συνέπεσαν με τα βαφτίσια της ανιψιάς μου, δυο όμορφα γεγονότα μαζί”.
Πού οφείλεται η τόσο εντυπωσιακή και επιτυχημένη σταδιοδρομία σου, Μαρία Παπαδάκη;
«Συνηθίζεται η απάντηση “πολύ δουλειά και ευκαιρίες”, όμως για μένα ξεκινά από την αποδοχή, εμπιστοσύνη και ενθάρρυνση που είχα από την οικογένειά μου που μου ενέπνευσε το «μπορώ» καθώς και τη δύναμη δράσης και δημιουργίας από τα παιδικά μου ακόμα χρόνια”.
Η πλούσια διαδρομή της με μια ματιά
Η Δρ. Μαρία Παπαδάκη σπούδασε Οικονομικά Επιχειρήσεων στο Ηνωμένο Βασίλειο στο Πανεπιστήμιο του Salford. Μέρος της προπτυχιακής της μελέτης διεξήχθη στο πανεπιστήμιο IPAG στη Νίκαια (Γαλλία). Ολοκλήρωσε το μάστερ της στη διαχείριση έργων (MSc Project Management) στο Πανεπιστήμιο του Μάντσεστερ (UoM, UMIST). To 2005 εργάστηκε για την ανάπτυξη μιας οικονομικής μελέτης, η οποία αφορά στην κατασκευή των αγώνων Grand Prix Formula 1 στην Κρήτη. Εργάστηκε ως ερευνητικός συνεργάτης και βοηθός διδασκαλίας στη Σχολή Μηχανολόγων Αεροδιαστημική και Πολιτικής Μηχανικής, του Πανεπιστήμιο του Μάντσεστερ (MACE, UMIST)
• Το 2007 ξεκίνησε να δουλεύει ως ερευνήτρια και αργότερα ως μόνιμο προσωπικό στην Rolls-Royce plc σε διάφορες βαθμίδες και τομείς.
• Το 2012 πήρε τον τίτλο του Risk Mentor της Rolls-Royce plc.
• Με διδακτορικές σπουδές στον τομέα της διαχείρισης ρίσκου από το Πανεπιστήμιο του Μάντσεστερ (MACE).
• Εργάσθηκε ως επικεφαλής της Διεύθυνσης Διαχείρισης Ρίσκου για τη Βρετανική Πυρηνική Αποκατάσταση (UKNR). Το UKNR μια κοινοπραξία μεταξύ της AMEC, της Atkins και της Rolls-Royce plc για τη διαδικασία υποβολής προσφορών για το μεγαλύτερο έργο παροπλισμού πυρηνικών εγκαταστάσεων στο Ηνωμένο Βασίλειο (με κόστος 7.2 bn).
• Εντάχθηκε στο Πανεπιστήμιο του Μάντσεστερ και ανέλαβε τις διεθνής σχέσεις με το Βρετανικό Πανεπιστήμιο του Ντουμπάι (BUiD).
• Σήμερα είναι επίκουρος καθηγήτρια στο BUiD και επικεφαλής του Κέντρου καινοτομίας και διαχείρισης ρίσκου στο Ντουμπάι (DCRI).
• Τον Οκτώβριο του 2017 ανακοινώθηκε ως Νon Executive Board of Directors για το Διεθνές Ινστιτούτο Διαχείρισης Ρίσκου με έδρα το Λονδίνο.
• Έχει δημοσιεύσει πολυάριθμες εκθέσεις συνεδρίων και άρθρα σε επιστημονικά περιοδικά στον τομέα της Διαχείρισης Κινδύνου.
• Εργάζεται με “την τεχνητή νοημοσύνη (Artificial Intelligence) και το Blockchain.