“Έχουμε λίγο και γερασμένο προσωπικό” παραδέχεται η κρατική περιφερειάρχης Κρήτης Μαρία Κοζυράκη μιλώντας στην “Π”. «Παρ’ όλα αυτά είμαι αρκετά ευχαριστημένη από το στελεχιακό δυναμικό της Αποκεντρωμένης Διοίκησης καθώς διαθέτει υψηλή κατάρτιση και ανταποκρίνεται άριστα στις υπηρεσιακές απαιτήσεις» τονίζει και θεωρεί ότι ο θεσμός έχει και παρόν και μέλλον.
Η κ.Κοζυράκη θεωρεί ότι η λειτουργία των Αποκεντρωμένων Διοικήσεων δημιουργεί οικονομίες κλίμακας σε τοπική βάση, συντείνει στην καταπολέμηση της γραφειοκρατίας και προσφέρει καλύτερες συνθήκες ασφάλειας δικαίου και ισονομίας.
Η συντονίστρια της Αποκεντρωμένης Διοίκησης Κρήτης υπογραμμίζει την ευθύνη της διοίκησης του φορέα μου και προσπαθώ να λειτουργώ με σεβασμό, δικαιοσύνη και αξιοπρέπεια στις απαιτήσεις της θέσης μου.
-Κυρία Κοζυράκη, έχετε ήδη συμπληρώσει ένα 9μηνο στο πόστο της συντονίστριας της Αποκεντρωμένης Διοίκησης. Έχετε ήδη μια εικόνα από το τι πραγματικά εξυπηρετεί ο θεσμός και πόσα πράγματα θα μπορούσε να κάνει… Ποιος είναι ο πρώτος απολογισμός; Τι θα αλλάζατε εάν μπορούσατε;
Μετά από 8 μήνες στη θέση της Συντονίστριας και 19 χρόνια υπηρεσίας στην αυτοδιοίκηση και στην αποκεντρωμένη κρατική διοίκηση, θεωρώ ότι έχω ολοκληρωμένη εικόνα και άποψη για τη δημόσια διοίκηση γενικότερα.
Ειδικότερα για τον θεσμό της αποκέντρωσης τον οποίο υπηρετώ, αυτός επιτελείται από το 2011 από τις Αποκεντρωμένες Διοικήσεις οι οποίες αποτελούν τις κρατικές περιφέρειες της χώρας, είναι δηλαδή η συνέχεια των κρατικών νομαρχιών και περιφερειών.
Είναι μια δομή που διαρθρώνεται οριζόντια σε περιφερειακό επίπεδο, αυτό σημαίνει ότι λειτουργεί ως “ομπρέλα” που διασφαλίζει τη συνύπαρξη και λειτουργία πολλών οργανικών μονάδων με αρμοδιότητα σε διαφορετικούς τομείς της δημόσιας πολιτικής, κάτω από μία ενιαία διοίκηση διαδικασιών. Εν αντιθέσει λοιπόν με τις παλαιότερες καθώς και με υφιστάμενες δομές περιφερειακών υπηρεσιών Υπουργείων, παρέχουν καλύτερες και με εγγύτητα υπηρεσίες σε πολίτες, επιχειρήσεις και φορείς.
Η λειτουργία των Αποκεντρωμένων Διοικήσεων δημιουργεί οικονομίες κλίμακας σε τοπική βάση, συντείνει στην καταπολέμηση της γραφειοκρατίας και προσφέρει καλύτερες συνθήκες ασφάλειας δικαίου και ισονομίας.
Η αρμοδιότητα τους θα μπορούσε κάλλιστα να διευρυνθεί συμπεριλαμβάνοντας, σε μια κοινή διοίκηση διαδικασιών, και υπηρεσίες που λειτουργούν σήμερα ως περιφερειακές μονάδες Υπουργείων, όπως η Κτηματική Υπηρεσία, διάφορες δομές του Υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης κλπ., καθώς και να “συμμαζέψει” άτακτα διασκορπισμένες αρμοδιότητες, όπως το σύνολο των περιβαλλοντικών ελέγχων και της αδειοδότησης, τον συντονισμό διαχείρισης και λειτουργίας των προστατευόμενων περιοχών κ.ά.
Η Αποκεντρωμένη Διοίκηση Κρήτης διαθέτει και στους 4 νομούς ένα πολύ υψηλού επιπέδου ανθρώπινο δυναμικό που έχει καταφέρει και στα δύσκολα να επιδείξει μεγάλη αποδοτικότητα και αποτελεσματικότητα στη διεκπεραίωση των κρατικών υποθέσεων στον τόπο μας.
– Η δική σας αίσθηση ποια είναι κάνοντας αυτό τον απολογισμό; Μπορεί να αντεπεξέλθει ένα στέλεχος που προέρχεται από τα σπλάχνα της διοίκησης ή είναι πιο δύσκολο το έργο του;
Δική μου πεποίθηση είναι ότι η απόφαση και υλοποίηση της δέσμευσης για την αποκομματικοποίηση του δημόσιου τομέα αποτελεί από τις πλέον αισιόδοξες και καινοτόμες εξελίξεις για τον εκσυγχρονισμό του κράτους.
Ένα στέλεχος που επιλέχθηκε, με αξιοκρατικές διαδικασίες του ΑΣΕΠ, να προΐσταται στον θεσμό της Αποκεντρωμένης Διοίκησης έχει μεγαλύτερες πιθανότητες να πετύχει, γιατί γνωρίζει εκ των έσω τη δυναμικότητα, τις διαδικασίες, τα προβλήματα, τα περιθώρια βελτίωσης του διοικητικού μηχανισμού καθώς και τη φύση του ανθρώπινου δυναμικού που τον λειτουργεί. Υπάρχει λοιπόν ένα πλεονέκτημα εργασιακής “καταγωγής”!
– Εμείς, πάντως, έχουμε την αίσθηση ότι πέραν του Υπουργείου Εσωτερικών δεν στηρίζουν την Αποκεντρωμένη όλα τα Υπουργεία. Έχουν βγει για παράδειγμα τα διατάγματα, οι αποφάσεις που έπρεπε να βγουν;
Καταρχήν, θα ήθελα διευκρινιστικά να σας επισημάνω ότι, η αρμοδιότητα οργάνωσης της δημόσιας διοίκησης αναφορικά με δομές και διαδικασίες ανήκει στο Υπουργείο Διοικητικής Ανασυγκρότησης. Το Υπουργείο Εσωτερικών, όπως φαίνεται και στο πρόσφατο Προεδρικό Διάταγμα του οργανογράμματός του, έρχεται να υλοποιήσει τη γενικότερη πολιτική για τη δομή της ελληνικής δημόσιας διοίκησης, ενισχύοντας και υποστηρίζοντας το ρόλο των Αποκεντρωμένων Διοικήσεων.
Όμως κι εγώ, όπως κι εσείς, έχω ακούσει διαφορετικές απόψεις που κατά καιρούς εκφράζονται από πρόσωπα της πολιτικής σκηνής του τόπου. Επίσημα οι απόψεις αυτές ουδέποτε έχουν εξαγγελθεί ή υιοθετηθεί. Αυτά που εμείς θεωρούμε δεδομένα και με αυτά προχωράμε είναι η υφιστάμενη δομή της Αποκεντρωμένης Διοίκησης.
Μόλις τον Νοέμβριο βγήκαν τα απαραίτητα Π.Δ. για τα Υπουργεία με τα οργανογράμματα και τις τοποθετήσεις Γενικών Δ/ντών, προϊσταμένων Δ/νσεων και Τμημάτων, ενώ αναμένουμε τα αντίστοιχα Π.Δ. των Αποκεντρωμένων Διοικήσεων άμεσα.
Στο πρόσφατο πολυνομοσχέδιο (ν.4512/2018), και συγκεκριμένα στο άρθρο 240, αναφέρεται ρητά ότι μέχρι 30/6/2018 πρέπει να έχει ολοκληρωθεί η διαδικασία της πλήρωσης των θέσεων ευθύνης των φορέων του Δημοσίου. Άρα είμαστε προ των πυλών!
Το μέλλον
– Πιστεύετε ότι υπάρχει μέλλον για την Αποκεντρωμένη Διοίκηση όπως είναι τώρα; Ή μήπως έπρεπε να πάμε ξανά στα… πολιτικά πρόσωπα;
Νομίζω ότι η απάντηση από την πλευρά μας είναι δεδομένη. Πιστεύω ότι η επιλογή των Συντονιστών των Αποκεντρωμένων Διοικήσεων της χώρας από τα υψηλόβαθμα στελέχη του ίδιου του θεσμού, μέσω της αδιάβλητης διαδικασίας του ΑΣΕΠ, αποτελεί τομή για τα διαχρονικά δεδομένα της δημόσιας διοίκησης τουελληνικού κράτους.
Από την άλλη, θα ήταν αρκετά ενδιαφέρον αν απευθύνατε αυτό το ίδιο ερώτημα σε αιρετούς και πολίτες της Κρήτης.
– Το πρόβλημα των αρμοδιοτήτων ή της υποστελέχωσης είναι το μεγαλύτερο αυτή την περίοδο. Γιατί το ακούω συχνά να το λέτε. Δεν έχετε κόσμο να δουλέψετε…
Δεν συνηθίζω να υπεκφεύγω ευθυνών με την γκρίνια. Όμως υπάρχει πραγματική ένδεια προσωπικού σε όλες τις Υπηρεσίες και σε όλες τις βαθμίδες. Η συνήθης πλέον κατάσταση είναι να υπάρχει σε αρκετές διευθύνσεις ως επί το πλείστον “γερασμένο” προσωπικό, με μέσο όρο ηλικίας μεγαλύτερο των 50 ετών ή στις περισσότερες διευθύνσεις οι νεότεροι συνάδελφοι να είναι 45 χρονών, με 15 ή 20 χρόνια προϋπηρεσία, και χωρίς καμία πρόσληψη νέων υπαλλήλων τουλάχιστον από τις αρχές της δεκαετίας του 2000. Αυτό δεν είναι γκρίνια, είναι η πραγματικότητα.
Παρ’ όλα αυτά, είμαι αρκετά ευχαριστημένη από το στελεχιακό δυναμικό της Αποκεντρωμένης Διοίκησης, καθώς διαθέτει υψηλή κατάρτιση και ανταποκρίνεται άριστα στις υπηρεσιακές απαιτήσεις, πολλές φορές σε βάρος των προσωπικών και οικογενειακών του αναγκών και συχνά στα όρια των δυνατοτήτων του. Με την ευκαιρία, θα ήθελα να τους ευχαριστήσω δημόσια γι’ αυτό.
– Μήπως αυτό με το… προσωπικό που είναι λίγο έχει να κάνει κατά κάποιον τρόπο και με τη συνήθη γκρίνια στο Δημόσιο;
Η συνήθης γκρίνια στο Δημόσιο είχε παλαιότερα μια λογική “άμυνας”, τώρα όπως σας προείπα δεν είναι γκρίνια αλλά η πραγματικότητα. Όσον αφορά την Αποκεντρωμένη Διοίκηση, σε επισκέψεις στις διευθύνσεις μας σε όλη την Κρήτη τους τελευταίους μήνες, συνάντησα συναδέλφους που είναι αρκετά οργανωμένοι σε δύσκολα πόστα πέραν των καθηκόντων τους, με όρεξη για δουλειά και προτάσεις για εκσυγχρονισμό και καλύτερη λειτουργία των υπηρεσιών με στόχο τη βέλτιστη εξυπηρέτηση των πολιτών.
Οι δήμοι
-Παρ’ όλα αυτά σας έχουν για τα δύσκολα… Τους ελέγχους των δήμων, της περιφέρειας κλπ… Ακόμη και για τις κατεδαφίσεις!
Ο έλεγχος νομιμότητας και η εποπτεία των ΟΤΑ α’ και β’ βαθμού αποτελούν ένα μέρος μόνο των δραστηριοτήτων της Αποκεντρωμένης Διοίκησης και δεν κατηγοριοποιούνται στις δύσκολες αρμοδιότητές μας, γιατί οι Υπηρεσίες μας ασκούν τον έλεγχο και την εποπτεία περισσότερο από μια εικοσαετία.
Αξιοποιώντας λοιπόν την εμπειρία όλων αυτών των χρόνων, τα στελέχη των Υπηρεσιών αντιλαμβάνονται πλήρως την επιχειρησιακή διάσταση των ενεργειών τους και πραγματώνουν με αποτελεσματικό, και όχι θεωρητικό, τρόπο την πρόληψη της κακοδιοίκησης. Παρέχουν διασφάλιση στους ΟΤΑ για τη νομιμότητα των διοικητικών τους πράξεων.
Η παροχή υπηρεσιών σε τομείς όπως η προστασία του περιβάλλοντος και των φυσικών πόρων (δάση, ύδατα, χωροταξία, λατομεία, εκτέλεση πρωτοκόλλων κατεδάφισης κ.ά.), η προάσπιση της δημόσιας περιουσίας, η εποπτεία των κοινωφελών ιδρυμάτων, η διαχείριση της ιθαγένειας, της πολιτογράφησης κ.ά., αποτελούν πιο σύνθετες και επίπονες αρμοδιότητες. Αλλά οι ικανοί στα δύσκολα δοκιμάζονται!
– Με τους δημάρχους και τον περιφερειάρχη ποια είναι η σχέση σας; Πώς σας αντιμετωπίζουν;
Οι σχέσεις μας είναι άριστες και η συνεργασία μας σε πολύ καλό επίπεδο επικοινωνίας και συνεννόησης. Προέρχομαι από το χώρο της Αυτοδιοίκησης, καθώς ξεκίνησα να εργάζομαι σε καποδιστριακό Δήμο, οπότε αντιλαμβάνομαι και κατανοώ τις δυσκολίες και τα προβλήματα που αντιμετωπίζουν.
Με πολλούς αιρετούς και συναδέλφους στην αυτοδιοίκηση γνωρίζομαι από παλιά και έχουμε συνεργαστεί αρκετές φορές, οπότε τολμώ να πω ότι υπάρχει αρκετή οικειότητα και εμπιστοσύνη μεταξύ μας.
“Δεν αισθάνομαι κρητικάρχισσα”
– Εσείς αισθάνεστε…κρητικάρχις;
Αν εννοείται ως κρητικάρχης, ή μάλλον κρητικάρχισσα, το πρόσωπο που ασκεί εξουσία στην Κρήτη ή που διοικεί την Κρήτη θα σας πω όχι, δεν αισθάνομαι έτσι. Αισθάνομαι την ευθύνη της διοίκησης του φορέα μου και προσπαθώ να λειτουργώ με σεβασμό, δικαιοσύνη και αξιοπρέπεια στις απαιτήσεις της θέσης μου.
– Αλήθεια ποιο είναι το καλύτερο σχολιο που εχετε ακούσει όλο αυτό τον καιρό;
Το καλύτερο, ή μάλλον το κολακευτικότερο και τιμητικότερο, σχόλιο που έχει γίνει για το πρόσωπο μου στη θέση της Συντονίστριας της Α.Δ.Κ., που κατέχω σήμερα, ήταν πολύ πρόσφατα όταν κάποιος άγνωστος κύριος με αναζητούσε για υπόθεση του στο κτίριο της Κουντουριώτη και ρωτούσε στα γραφεία των υπαλλήλων “την Κοζυράκη ψάχνω που μου ‘πανε ότι δεν ξανοίγει κόμματα και είναι δίκαιη”.
Το δεύτερο καλύτερο είναι όταν πολλοί με ρωτάνε αν πλέον σκοπεύω να πολιτευτώ!
Μια Δασολόγος στη Διοίκηση της Κρήτης
Η Μαρία Κοζυράκη υπήρξε και είναι Δασολόγος με μεγάλη πλέον εμπειρία πριν επιλεγεί Συντονίστρια Αποκεντρωμένης Διοίκησης Κρήτης.
Γεννήθηκε το 1971 στο Ηράκλειο και μεγάλωσε μεταξύ Κρήτης και Χαλκιδικής. Σπούδασε στο Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης (Σχολή Γεωτεχνικών Επιστημών/Τμήμα Δασολογίας & Φυσικού Περιβάλλοντος) και εξειδικεύτηκε στο Εδιμβούργο (M.L.A-Heriot Watt University) και στο Α.Π.Θ. (Ph.D.-Σχολή Γεωπονίας).
Από το 1998 εργάζεται στη δημόσια διοίκηση, αρχικά στην αυτοδιοίκηση με την έναρξη του Προγράμματος ΚΑΠΟΔΙΣΤΡΙΑΣ μέχρι το 2001 και στη συνέχεια στην Αποκεντρωμένη Μονάδα Διοίκησης του κράτους (πρώην Περιφέρεια Κρήτης και νυν Αποκεντρωμένη Διοίκηση Κρήτης).
Με την αριθ. Απόφαση Υπουργού Εσωτερικών διορίστηκε ως Συντονίστρια της Αποκεντρωμένης Διοίκησης Κρήτης, με τη διαδικασία αξιολόγησης του Α.Σ.Ε.Π. σε συνέχεια της αριθ. 1ΣΑΔ/2015 Απόφασης-Προκήρυξης του Υπουργού Εσωτερικών και Διοικητικής Ανασυγκρότησης για την επιλογή των επτά Συντονιστών των Αποκεντρωμένων Διοικήσεων της Χώρας.