Στις ζωές των ανθρώπων αργά ή γρήγορα έρχεται μια στιγμή που αλλάζει τον τρόπο που αντιλαμβάνονται την πραγματικότητα και ανακαλύπτουν ότι υπάρχει μια άλλη θέαση των πραγμάτων. Για τη δημοσιογράφο Ελένη Βασιλάκη όλα άρχισαν όταν για πρώτη φορά στη ζωή της αποφάσισε, παρότι υψοφοβική, να κάνει καταρρίχηση με σχοινιά σε οργανωμένη από τον Ορειβατικό Σύλλογο εκδρομή για αρχάριους σε τμήμα του φαραγγιού στο Ροδάκινο.
Από εκεί ξεκινά ένα υπέροχο ταξίδι που, όπως μας αποκαλύπτει, τη βοήθησε να ανακαλύψει από την αρχή στις συγκλονιστικές φυσικές ομορφιές και τα μνημεία της Κρήτης, η οποία εύστοχα σημειώνει είναι μια μικρή ήπειρος… Η Ελένη Βασιλάκη μάς μιλά σήμερα στην «Π» για τις αισθήσεις που προκαλούνται ανεμίζοντας στα περήφανα χαράκια του νησιού, ανακαλύπτοντας την ποίηση της φύσης με το βλέμμα να χάνεται στον ανοιχτό ορίζοντα.
Εάν κάποιος σου πρότεινε πριν από 15 χρόνια να αφιερώσεις τον πολύτιμο ελεύθερο χρόνο σου σε πεζοπορίες, αναβάσεις και καταρριχήσεις, τι θα του απαντούσες;
“Δεν μπορούσα να σκεφτώ τον εαυτό μου πριν 15 χρόνια να σκαρφαλώνει σε βουνά, να μπαίνει σε σκοτεινά σπήλαια και να κάνει καταρριχήσεις σε φαράγγια. Θεωρούσα πως τέτοιες δραστηριότητες, παρότι θαύμαζα τους άλλους που τις έκαναν, δεν ήταν για μένα. Τον λίγο ελεύθερο χρόνο μου προτιμούσα να τον διαθέτω τότε για ένα καφέ, σινεμά, φαγητό με παρέα… Τα συνηθισμένα δηλαδή πράγματα που κάνουν οι άνθρωποι στις πόλεις”.
Τελικά μήπως όλοι εμείς που ζούμε στη φρενίτιδα της πόλης κρατάμε σε λανθάνουσα μορφή τη βαθύτερη σχέση μας με το φυσικό περιβάλλον και στον κατάλληλο χρόνο την ανακαλύπτουμε αλλάζοντας ριζικά τη ζωή μας;
“Αν κρίνω από τον εαυτό μου, πιστεύω πως ναι. Χρειάζεται απλώς το γεγονός που θα μας υποχρεώσει να σκεφτούμε πως πρέπει να κάνουμε μια μεγάλη στροφή στη ζωή μας. Για άλλους αυτό μπορεί να είναι πρόβλημα υγείας, για άλλους επαγγελματικό αδιέξοδο ή προσωπικό. Είναι ωστόσο πάντα καταστάσεις που σε βάζουν να ψάξεις βαθιά μέσα σου και να βρεις διεξόδους. Σίγουρα η επαφή με τη φύση είναι η φθηνότερη και αποτελεσματικότερη διέξοδος. Κι αυτό γιατί σε αδειάζει από κάθε αρνητικό συναίσθημα και στη θέση του βάζει όμορφες εικόνες. Δεν σου λύνει τα προβλήματα αλλά καθαρίζει τη σκέψη και σου δίνει μεγαλύτερη αισιοδοξία για να βρεις τις λύσεις που αναζητάς”.
Πώς οργανώνεις τον χρόνο σου συνδυάζοντας τη δημοσιογραφία με τις εξορμήσεις στη φύση;
“Όλα μπορούν να συνδυαστούν. Οι εξορμήσεις γίνονται Σαββατοκύριακα, που σχεδόν όλοι μας λίγο ελεύθερο χρόνο τον έχουμε. Κάποιες φορές χρειάζεται να γίνει και κάποια βόλτα καθημερινή, οπότε μετά το μεσημέρι, αντί να ξεκουραστώ, φοράω “στολή εκστρατείας” και με την παρέα μου κινούμαστε σε εγγύτερους προς το Ηράκλειο προορισμούς.
Είναι ευτύχημα για εμένα το ότι έχω καταφέρει να μην αφήσω τη δημοσιογραφική μου ιδιότητα έξω από αυτές τις δραστηριότητες.
Με το που ξεκίνησα τις εξορμήσεις δημιούργησα ένα δικό μου blog, το e-storieskritis.gr, το οποίο τώρα αναβαθμίζω αισθητικά και λειτουργικά μια και έχει αποκτήσει ανέλπιστη επισκεψιμότητα, και μέσω αυτού μοιράζομαι τις όμορφες και ενδιαφέρουσες εικόνες που συναντώ”.
Μπορείς να θυμηθείς την πρώτη σου πεζοπορία ή τη διαδρομή που «μίλησε» μέσα σου με έναν τρόπο που άλλαξε οριστικά την τοποθέτησή σου σε ό,τι αφορά την επαφή σου με το φυσικό περιβάλλον;
”Όλα ξεκίνησαν όταν για πρώτη φορά στη ζωή μου αποφάσισα, παρότι υψοφοβική, να κάνω καταρρίχηση με σχοινιά σε οργανωμένη από τον Ορειβατικό Σύλλογο εκδρομή για αρχάριους σε τμήμα του φαραγγιού στο Ροδάκινο. Μιλάμε για περισσότερες από 20 καταβάσεις, που η μια διαδεχόταν την άλλη.
Θυμάμαι κάθε φορά που δενόμουν στα σχοινιά κι έπρεπε να τοποθετήσω το πόδι μου στο κενό, για να βρω πάτημα, την καρδιά μου να χτυπάει δυνατά αλλά και πόσο χαρά ένιωθα όταν μετά από αυτό το τρομακτικό πρώτο βήμα προχωρούσα προς τα κάτω για να πατήσω το έδαφος.
Η εκδρομή αυτή υπήρξε καθοριστική επιπλέον γιατί εκεί γνώρισα τον Χριστόφορο Χειλαδάκη, έναν καλό φίλο και συνοδοιπόρο που με πρόσθεσε σε στενή ομάδα φίλων του κι έκτοτε ξεκίνησα μαζί τους να γνωρίζω την αληθινή και άγνωστη Κρήτη.
Από το Χριστόφορο ήλθε και η γνωριμία με τον λαογράφο Γιώργο Σταματάκη, που διαθέτει απίστευτες γνώσεις για τους ναούς-μνημεία της Κρήτης. Είναι οι δυο τους τα άτομα που εμπλουτίζουν και τις δικές μου γνώσεις σε εξορμήσεις σε βυζαντινά μνημεία και όχι μόνο”.
Θα θέλαμε να μοιραστείς μαζί μας μερικές από τις εμπειρίες που έχεις ζήσει στις εξορμήσεις σου, ευχάριστες και δυσάρεστες…
“Ευτυχώς μέχρι σήμερα έχω σταθεί τυχερή και προσεκτική και μπορώ να ανακαλέσω στη μνήμη μου μόνο καλές εμπειρίες. Χρονολογικά ξεκινώντας, ήταν ξεχωριστή η πεζοπορική εκδρομή στη Χαλασοκεφάλα, νότια του Ψηλορείτη. Ήταν η πρώτη μεγάλη πεζοπορία που έκανα, με τον Πεζοπορικό Όμιλο. Πάνω από οκτώ ώρες περπάτημα σε δύσκολο ανάγλυφο που σε υποχρέωνε να προσέχεις το κάθε σου βήμα.
Όμως αυτή η θέα από τα 1.922 μέτρα που αντίκρισα, θα μου μείνει αξέχαστη. Θυμάμαι και την έκφραση του αρχηγού εκείνης της εκδρομής όταν με είδε να μπαίνω στο λεωφορείο… δεν με γνώριζε και νόμιζε πως δεν ήξερα τις δυσκολίες που θα συναντούσα. Του εξήγησα πως έχω πεζοπορήσει κι άλλες φορές αλλά μάλλον δεν τον έπεισα.
Κατάλαβε όμως τις αντοχές μου στο τέλος της διαδρομής όταν μου έσφιξε το χέρι αναγνωρίζοντας πως μπορώ να ανήκω στην ομάδα εκείνων που συμμετέχουν στις λεγόμενες “κόκκινες” πεζοπορίες. Επίσης αξέχαστη θα μου μείνει η ανάβαση στα Λευκά Όρη, στην κορυφή Πάχνες. Μιλάμε για έναν παράδεισο που όμοιό του δεν έχω συναντήσει. Διαθέτει τέτοιες εναλλαγές τοπίου και πετρώματος που υπήρξαν στιγμές κατά τις οποίες νόμιζα ότι είχα προσγειωθεί στη Σελήνη”.
Στις δύσκολες πεζοπορίες ή τις καταρριχήσεις που έχεις κάνει μπορείς να μας περιγράψεις τις αισθήσεις σου; Έχεις νιώσει ότι είναι στιγμές που αναμετριέσαι με τα ανθρώπινα όριά σου και ότι οι αντοχές σου κρέμονται από μια κλωστή;
”Κυρίαρχο συναίσθημα σε κάθε διαδρομή, ανεξαρτήτως δυσκολίας, είναι η χαρά γνωριμίας με τον καινούργιο τόπο, η σωματική κούραση πάντα πάει σε δεύτερη μοίρα.
Φυσικά όταν μιλάμε για καταρριχήσεις πάντα υπάρχει ο φόβος, που νομίζω λειτουργεί σε σωστή κατεύθυνση, γιατί σε κάνει προσεκτικό.
Στα σπήλαια είναι δύσκολο να περιγράψω το συνονθύλευμα συναισθημάτων που με κατακλύζει εξερευνώντας αυτούς τους μαγικούς υπόγειους κόσμους.
Τα όριά μου ωστόσο δε νομίζω πως ακόμα τα έχω αγγίξει… Ίσως αν κάνω μελλοντικά μια 16ωρη διάσχιση βουνού ή μια καταρρίχηση με ραπέλ των 70-80 μέτρων να τα βρω”.
Πόσο έχει αλλάξει ο τρόπος που βλέπεις πια την Κρήτη και το μοναδικό φυσικό περιβάλλον της, τα σπήλαια, τα φαράγγια της, τα μνημεία της που πολλοί από μας ούτε υποψιαζόμαστε ότι υπάρχουν;
”Δεν έχει καμία σχέση ο τρόπος που έβλεπα την Κρήτη πριν και μετά. Είναι σαν να μην ζούσα σε αυτό το νησί αφού, με εξαίρεση κάποια τουριστικά μέρη του, δεν είχα κίνητρα να επισκεφθώ άγνωστα μέρη. Ξαφνικά ανακάλυψα πως στ’ αλήθεια η Κρήτη είναι μια μικρή ήπειρος, με τεράστιο φυσικό πλούτο, αλλά και τόσα πολλά μνημεία που δε φτάνει μια ζωή για να τα γνωρίσεις.
Ούτε καν το χωριό όπου έζησα μέχρι τα 18 μου δεν ήξερα και τώρα το βλέπω με άλλο μάτι ανακαλύπτοντας στους ναούς του βυζαντινά μνημεία και σε λαγκαδιές του πάλαι ποτέ δάση που κατέστρεψαν οι Γερμανοί.
Είναι τρομερό αυτό το συναίσθημα και η ακόρεστη επιθυμία που δημιουργείται μέσα σου και σε κάνει να θέλεις να γνωρίσεις στις λεπτομέρειές της κάθε γωνιά αυτού του μοναδικού τόπου και μετά να περάσεις αυτόν τον άγνωστο θησαυρό και στους άλλους, που δεν τον ξέρουν”.
Θα θέλαμε να μας προτείνεις κάποια μέρη που κατά την άποψή σου πρέπει να μη χάσουμε την ευκαιρία να επισκεφθούμε, κάποιες διαδρομές που είναι σημεία αναφοράς για σένα …
”Είναι τόσο πολλά που δεν ξέρω από που να ξεκινήσω. Επειδή όμως θα διαβάσουν αυτές τις γραμμές άνθρωποι που θέλουν μελλοντικά να αναπτύξουν τέτοιες δραστηριότητες, θα προτείνω μέρη όπου μπορούν να πάνε ακόμα και με τα παιδιά τους. Αρχίζοντας από τα δυτικά, τα Χανιά, θα προτείνω να επισκεφθούν τα Μεσκλά και το καταπράσινο φαράγγι της Σαρακίνας.
Μικρό, πανέμορφο και εντυπωσιακό, θα τους μείνει αξέχαστο. Λίγο πιο κάτω, στον Βατόλακκο, υπάρχει ένα ακόμα πιο εύκολο δασικό μονοπάτι που από το κέντρο του χωριού σε οδηγεί στο φράγμα του Βαλσαμιώτη, με ένα μικρό ποταμάκι να το διασχίζει και υπέροχη βλάστηση.
Δεν νοείται να μην περπατήσει κανείς το περίφημο Αγιοφάραγγο φθάνοντας στην παραλία με τα κρυστάλλινα νερά. Επίσης σχετικά άγνωστο αλλά εκπληκτικό είναι το Καρανταλιώτικο φαράγγι κοντά στις Σαϊτούρες, επειδή όμως δεν έχει σήμανση καλύτερα να γίνει μέσω κάποιας ομάδας ή συλλόγου. Από σπήλαια βατό είναι το σπήλαιο του Σκοτεινού, πάνω από τις Γούβες, με εύκολη πρόσβαση και τεράστιο άνοιγμα.
Προσφέρεται για εξερεύνηση το μεγαλύτερο τμήμα του, ακόμα και χωρίς φακό. Από τη μέση και κάτω όμως θέλει ειδικό εξοπλισμό και εμπειρία.
Επίσης επισκέψιμο με όλες τις ανέσεις (φωτισμό και ειδικούς διαδρόμους) είναι το σπήλαιο Σφενδόνι των Ζωνιανών, με μοναδικό σπηλαιοδιάκοσμο που σε εισάγει ομαλά στον κόσμο των σπηλαίων. Ανατολικότερα είναι ευχάριστο το περπάτημα στο Φαράγγι των Νεκρών που καταλήγει στην όμορφη Ζάκρο”.