ΝΑΥΤΙΛΙΑ

Την τιμητική διάκριση του Ηγέτη Μαθήματος (Course Leader) στη Ναυτιλία και τις Νέες Τεχνολογίες από το κορυφαίο διεθνή οργανισμό στη Ναυτιλία και τη Τραπεζική, Lloyds έλαβε ο καθηγητής, Δρ. Νίκος Λουκέρης.

Από τα βασικά κριτήρια για την απονομή είναι η αριστεία στην ακαδημαϊκή διδασκαλία.

Δρ. Ν. Λουκέρης.
«Οι Έλληνες με σκληρή εργασία και υψηλή ποιότητα έχουμε πολλά να προσφέρουμε στη διεθνή Ναυτιλία», τονίζει ο Δρ. Ν. Λουκέρης.

Ο Δρ. Λουκέρης διδάσκει στο Οικονομικό Πανεπιστήμιο Αθηνών, στο Πανεπιστήμιο Μακεδονίας, στο Ελληνικό Ανοικτό Πανεπιστήμιο, στο Ελληνικό Μεσογειακό Πανεπιστήμιο, ενώ στο παρελθόν έχω διδάξει στη Σχολή Ναυτικών Δοκίμων, στην Αστυνομική Ακαδημία Ελλάδος στο Πανεπιστήμιο Κρήτης και σε Πανεπιστήμια των ΗΠΑ (Maryland), της Βρετανίας (Greenwitch). Ο Δρ. Λουκέρης έχει έντονο ερευνητικό κι ακαδημαϊκό έργο, με δεκάδες δημοσιεύσεις σε επιστημονικά περιοδικά και συνέδρια.

Είχε διακριθεί ξανά το 2016 με δύο βραβεία αριστείας από το Πανεπιστήμιο Μακεδονίας για αντίστοιχες επιστημονικές του δημοσιεύσεις σε κορυφαία ακαδημαϊκά περιοδικά και το 2012 σε σημαντικό οικονομικό συνέδριο στις ΗΠΑ, με το βραβείο Καλύτερης Ερευνητικής Εργασίας.

Η συνέντευξη που παραχώρησε στην «Π» έχει ως εξής:

Τι σημαίνει για εσάς η διάκρισή σας από τους Lloyds στη Ναυτιλία;

«Η διάκριση αυτή είναι το επιστέγασμα για την ποιότητα του έργου μου και η επιβράβευση της αριστείας στην ακαδημαϊκή μου διδασκαλία, που ήταν εκ των βασικών κριτηρίων από τους Lloyds. Παράλληλα αποτελεί και μια ισχυρή ένδειξη ότι οι Έλληνες με σκληρή εργασία και υψηλή ποιότητα έχουμε πολλά να προσφέρουμε στη διεθνή Ναυτιλία αλλά και να διεκδικήσουμε με αξιώσεις την πρωτιά. Η κρίση δεν αφορά όσους παλεύουν για τα όνειρά τους με σωστή πυξίδα».

Είναι ένας τομέας που αναπτύσσεται στη χώρα μας ή δείχνει σημάδια παρακμής, λόγω της κρίσης;

«Η ναυτιλία αποτελεί τον πιο δυναμικό κλάδο της ελληνικής οικονομίας, στηρίζεται κυρίως στην ιδιωτική πρωτοβουλία και στην αξία της επιχειρηματικότητας. Πάντα παλεύαμε και κατακτούσαμε τη πρωτοκαθεδρία στο κλάδο της ναυτιλίας από την εποχή των Μινωιτών ως σήμερα, με πολύ κόπο και επιχειρηματικό ταλέντο. Σήμερα ακολουθεί τους κύκλους της οικονομίας με κάποιους τομείς της, όπως τα δεξαμενόπλοια ακατέργαστου πετρελαίου να έχουν ελαφρά ανοδικούς ναύλους, τα πλοία LNG να αναπτύσσονται ταχέως λόγω και των αναμενόμενων γεωτρήσεων στη περιοχή αλλά και των εξελίξεων στη τεχνολογία εξόρυξης σχιστολιθικών ορυκτών καυσίμων, ενώ επενδυτικά σχήματα ελληνικών συμφερόντων έχουν πάρει δικαιώματα γεώτρησης σε βυθοτεμάχια της Μεσογείου και τα αξιοποιούν (πχ όμιλος Energean, όμιλος ΕΛΠΕ, όμιλοι Βαρδινογίαννη και Λάτση) σε συνεργασία με ξένους κολοσσούς (π.χ Exxon-Mobil, Total, Eni, KoGas, Noble), στην Αίγυπτο και τη λεκάνη της Λεβαντίνης με αντίστοιχες αγορές και ναυπηγήσεις δεξαμενόπλοιων και πλοίων LNG. Αντίθετα στα φορτηγά πλοία κοντέινερ οι ναύλοι είναι σε πτωτική πορεία όπως και του ξηρού φορτίου, με αποτέλεσμα να μεταπωλούνται ελαφρώς μεταχειρισμένα πλοία σε χαμηλές τιμές ενώ πολλά να οδεύουν πρόωρα στα διαλυτήρια. Το ελληνικό ναυτιλιακό επιχειρείν είναι δυναμικό και ανταγωνιστικό. Όμως για να διατηρήσει την πρώτη θέση θα πρέπει να απαντήσει δυναμικά στις νέες προκλήσεις που θα προκύψουν στο μέλλον, δηλαδή το νέο θαλάσσιο Δρόμο του Μεταξιού και τη γιγάντωση του ναυτιλιακού επιχειρείν στη Νότιο-ανατολική Ασία, βασικά του Κινεζικού αναδυόμενου γίγαντα. Αφενός οι φτηνές κατασκευές που χτίζουν τα κινέζικα ναυπηγία, αφετέρου η απόκτηση εμπορικών λιμένων σε στρατηγικά σημεία του πλανήτη πχ Λατινική Αμερική, Αφρική, Ινδικός, λιμάνια σε σιτοβολώνες της Ρωσίας και σε γεωστρατηγικές πύλες π.χ Πειραιάς, Ρότερνταμ, Θεσσαλονίκη, Τεργέστη κ.τ.λ από τους Κινέζους θέτει τα βάσεις για τη δική τους κυριαρχία η οποία θα είναι μακροχρόνια. Το πρόβλημα είναι ότι στηρίζονται από μια κολοσσιαία οικονομία, ενώ οι δικές μας εφοπλιστικές εταιρίες δρουν μεμονωμένα ή σε περιορισμένες συμμαχίες. Οι ελληνικές ναυτιλιακές θα πρέπει να σταθούν δυναμικά στον μελλοντικό ανταγωνισμό με τις κατάλληλες συνεργασίες.  Ένα άλλο πολύ σημαντικό θέμα είναι οι ραγδαίες αλλαγές που έχουν δρομολογηθεί στο πλοίο. Ήδη σχεδιάζονται και εξελίσσονται τα Αυτόνομα πλοία που με Νέες Τεχνολογίες θα επιφέρουν σημαντικές μεταβολές. Συγκεκριμένα το ολοκληρωμένο πληροφοριακό τους σύστημα θα περιλαμβάνει εκτεταμένη χρήση Τεχνητής Νοημοσύνης με νέα υβριδικά Συστήματα Αυτομάτου Ελέγχου τα οποία σε συνδυασμό με τις νέες εξελίξεις στο τομέα των Ναυτικών Κινητήρων αλλά και των  αυτόνομων οχημάτων θα δημιουργήσει μια νέα μορφή πλοίων. Ουσιαστικά θα πρόκειται για drones με ελάχιστο ανθρώπινο δυναμικό επάνω, τα οποία θα λαμβάνουν αποφάσεις αυτόνομα σε συνεργασία με το κέντρο ελέγχου στόλου της κάθε ναυτιλιακής και θα είναι πιο οικονομικά στο λειτουργικό τους κόστος και φιλικότερα προς το περιβάλλον με πιο οικολογικούς κινητήρες. Αναμένονται να εμφανιστούν στην αγορά την επόμενη δεκαετία. Αυτό σημαίνει ότι το ναυτικό επάγγελμα θα εξελιχθεί και οι επόμενες γενιές ναυτικών θα χρειαστεί να έχουν καλές γνώσεις και δεξιότητες προγραμματισμού, ενώ πιθανότερα θα περάσουν το μεγαλύτερο μέρος της καριέρας τους στη στεριά ελέγχοντας από τα γραφεία τα αυτόνομα πλοία. Ίσως βέβαια να εξελιχθεί και διαφορετικά, η αγορά θα το κρίνει τελικά ανάλογα με τις ανάγκες.»

Ένας φοιτητής Οικονομικών σήμερα, τι προοπτικές έχει για το μέλλον; Παλαιότερα, οι οικονομικές σπουδές εθεωρείτο πως προσέφεραν επαγγελματική αποκατάσταση. Τώρα, ποιοι είναι οι δρόμοι που ανοίγονται για ένα νέο άτομο;

«Το οικονομικό επάγγελμα έχει πολλές διεξόδους: τη λογιστική, τη συμβουλευτική και με κατάλληλη εκπαίδευση τη διοίκηση. Οι προοπτικές που έχει το κάθε παιδί εξαρτώνται από τις ικανότητες του και την εργατικότητα του. Ειδικότερα για τους φοιτητές των οικονομικών οι νέες ευκαιρίες που αναμένονται είναι γύρω από τα οικονομικά της ενέργειας καθώς όπως είπε πρόσφατα και ο Ομότιμπς Καθηγητής κ. Φώσκολος αναμένονται να δημιουργηθούν περί τις 250.000 νέες θέσεις εργασίας μόνο στις γεωτρήσεις και τα υποστηρικτικά επαγγέλματα, ενώ αναμένονται και υψηλοί μισθοί. Φυσικά αν όλα πάνε καλά θα μεγεθυνθεί η οικονομία με τελείως διαφορετικά στοιχεία από όσα έχουμε τώρα.

Πάντα παλεύαμε και κατακτούσαμε την πρωτοκαθεδρία στον κλάδο της ναυτιλίας από την εποχή των Μινωιτών ως σήμερα, με πολύ κόπο και επιχειρηματικό ταλέντο

Πλέον σήμερα οι οικονομικές σπουδές έχουν να αντιμετωπίσουν τις συνεχείς και δύσκολες αλλαγές της λογιστικής της κρίσης, προκαλώντας επίπονους πονοκεφάλους στους επαγγελματίες λογιστές. Το φοροτεχνικό έργο έχει μετακληθεί από τις ΔΟΥ στους ιδιώτες λογιστές οι οποίοι λόγω και του μεγάλου αριθμού τους διατηρούν χαμηλότερες τιμές σε ένα πελατειακό κοινό που κυριολεκτικά έχει πνιγεί στους φόρους. Η κατάσταση είναι θλιβερή και αδιέξοδη.  Ευτυχώς η τουριστικό-αγροτική υφή της τοπικής οικονομίας μας καθιστά τη Κρήτη μια προνομιακή περιφέρεια. Άρα μια σημαντική διέξοδος είναι για πολλά παιδία η παροχή υπηρεσιών στο τουρισμό: λογιστήριο, πωλήσεις, διοίκηση, εξυπηρέτηση. Αντίστοιχα και το εμπόριο πάντα έχει τις δικές του ευκαιρίες για αποφοίτους οικονομικών σχολών. Αφετέρου η ύπαρξη των κοιτασμάτων Νοτιο-δυτικά των Χανίων αλλά και Νοτιο-Ανατολικά του Ηρακλείου και Λασιθίου δημιουργεί πολύ θετικές προοπτικές για τα επόμενα 30-200 χρόνια.  Το θέμα είναι πως πρέπει να ανακτήσουμε την ισχύ μας ως χώρα με έμφαση στο στράτευμα καθώς η Τουρκία έχει δηλώσει ανοικτά ότι θέλει να τα αποκτήσει, με παράλογες ερμηνείες του Δικαίου των Θαλασσών. Άλλωστε μη ξεχνάμε ότι η έννοια του Διεθνούς Δικαίου που συχνά επικαλούμαστε δεν είναι τίποτε άλλο από την ισχύ που διαθέτουμε σαν κράτος: στρατιωτική και πολιτική, συνεπώς συμφωνώντας με τον Καθηγητή Μάζη, πρέπει να εξελίξουμε δυναμικά την στρατιωτική μας διάσταση δίνοντας έμφαση σε συμφωνίες συμπαραγωγών στρατιωτικού υλικού  με υψηλή εγχώρια προστιθέμενη αξία, αλλά και μια ορθολογική διπλωματία, αν θέλουμε να μας σέβονται.

Θα χρειαστεί να υπερασπιστούμε την μεγάλη μελλοντική μας οικονομική ανάπτυξη.»

Ποιος είναι ο κυριότερος προβληματισμός των φοιτητών σας και ποιες είναι οι συμβουλές που τους δίνετε;

«Τα παιδιά προβληματίζονται για την εύρεση εργασίας και τα υψηλά ποσοστά ανεργίας που έχουν οι νέοι. Η δική μου απάντηση είναι πως ένας εργατικός και φιλόδοξος νέος με καλές σπουδές και γνώση προγραμματισμού έχει πολλές προοπτικές. Πλέον ο προγραμματισμός είναι βασική προϋπόθεση στο τομέα της Λογιστικής – Χρηματοοικονομικής και γλώσσες όπως Python, Matlab, C++ εμφανίζονται σε προγράμματα οικονομικών σπουδών και στην Ελλάδα. Τους τα διδάσκω στην ΑΣΟΕΕ. Όπως τα είχα κι εγώ διδαχτεί στην Αγγλία όταν έκανα ανάλογο μεταπτυχιακό.

Αντίθετα στις βασικές μου σπουδές στην Ελλάδα είχα διαπιστώσει τη σημαντική υστέρηση των φοιτητών οικονομικής, σε γνώσεις πληροφορικής καθώς πέρα από τις βασικές δεξιότητες MS Office και κάποιο προεραιτικό λογιστικό ή οικονομετρικό πακέτο τα παιδιά είχαν μεγάλες ελλείψεις σε προγραμματισμό και δεξιότητες πληροφορικής.»

Ποιος είναι ο δικός σας επόμενος προσωπικός στόχος, μετά και από τη συγκεκριμένη διάκριση;

«Προσδοκώ να συνεχίσω την έρευνα μου στους τομείς δράσης μου και να αναπτύξω νέες εφαρμογές που θα εξελίσσουν την επιστημονική και επιχειρηματική διάσταση τους. Η επιστήμη μεταβάλλεται με ραγδαίους ρυθμούς πλέον καθώς ευνοούν οι γεωστρατηγικές συνθήκες, ζούμε την μεγαλύτερη περίοδο ειρήνης στην Ευρώπη, χρησιμοποιούμε συσκευές και τεχνικές που ούτε μπορούσαμε να φανταστούμε 25 χρόνια πριν, έχουμε πληθώρα πετροχημικής και ανανεώσιμης ενέργειας. Ποίος μπορούσε να φανταστεί το 1995 ότι θα μπορούσε να πάρει το τηλέφωνο του μαζί και θα μπορούσε να βλέπει βίντεο ή να επενδύει στο χρηματιστήριο, να διαβάζει ειδήσεις, μηνύματα  και να παίζει παιχνίδια; Σε αυτή λοιπόν τη γρήγορη ροή του παρόντος θέλω κι εγώ να δώσω το έργο μου ώστε να φωτίζει τι επόμενες γενιές αλλά και να αναδεικνύει των αγώνα μας να ανελιχθούμε στο διηνεκές».