Είναι ο άνθρωπος που έχει μετατρέψει το Brain Drain (φυγή επιστημόνων στο εξωτερικό) σε Brain Gain (όφελος για την Ελλάδα). Παρά το νεαρό της ηλικίας του, έχει μια αξιοσημείωτη πορεία στην Ιατρική, έχοντας περάσει από σημαντικές θέσεις ευθύνης σε κάποια από τα καλύτερα νοσοκομεία του κόσμου. Ο λόγος για τον Ευριπίδη Συκάκη, ο οποίος παρά το κρητικής καταγωγής επίθετο, δεν είναι Κρητικός, αλλά έχει στενούς δεσμούς με την Κρήτη.
Ο Ευριπίδης Συκάκης έχει μετεκπαιδευτεί στη χειρουργική του κερατοειδούς και στις μεταμοσχεύσεις κερατοειδούς και βλαστοκυττάρων στο Queen Victoria Hospital, καθώς και στη χειρουργική του γλαυκώματος, με έμφαση στην ελάχιστα επεμβατική χειρουργική του γλαυκώματος και στη χρήση βαλβιδών και εμφυτευμάτων στο Moorfields Eye Hospital στο Λονδίνο.
Με μια απόφαση – σταθμό για την καριέρα του ο κ. Συκάκης, αποφάσισε να αφήσει τη Μεγάλη Βρετανία και μια διευθυντική θέση, προκειμένου να επιστρέψει στην Ελλάδα. Με εξειδίκευση μάλιστα στο γλαύκωμα και τις επεμβάσεις κερατοειδούς, ο Ευριπίδης Συκάκης επισκέπτεται ανά τακτά χρονικά διαστήματα την Κρήτη, παρέχοντας τη γνώση του και υπηρεσίες σε ασθενείς που χρειάζονται εξειδικευμένη προσέγγιση.
Η συνέντευξη
Ο Ευριπίδης Συκάκης μιλά αποκλειστικά στην «Π» γι’ αυτή του την απόφαση – σταθμό, για το γλαύκωμα, αλλά και για τις σύγχρονες τεχνικές αντιμετώπισής του.
Ερ.: Κ. Συκάκη, έχετε διαγράψει μια λαμπρή πορεία στη Μεγάλη Βρετανία κι όμως επιστρέφετε στην Ελλάδα. Πώς πήρατε μια τέτοια απόφαση;
Απ.: Είναι αλήθεια ότι βρισκόμουν δέκα χρόνια στην Αγγλία, κάνοντας την ειδικότητά μου και αποκτώντας εξειδίκευση σε κάποια από τα πιο γνωστά και διακεκριμένα τμήματα κερατοειδούς και γλαυκώματος στον κόσμο. Τελειώνοντας την ειδικότητα μου πήρα τη θέση του διευθυντή του τμήματος γλαυκώματος και κερατοειδούς στην οφθαλμολογική κλινική του πανεπιστημιακού νοσοκομείου Whipps Cross στο Λονδίνο, που ανήκει στο μεγαλύτερο νοσοκομειακό συγκρότημα στη Μεγάλη Βρετανία (Barts Health NHS Trust).
Μετά από έναν χρόνο όμως σε αυτή τη θέση, έκανα κάτι που μπορεί να ακούγεται παράδοξο. Επέστρεψα κι έχω τη βάση μου στην Αθήνα.
Σε αυτή την απόφασή μου με επηρέασε ένας εξαιρετικός επιστήμονας από την Κρήτη, ο Γιάννης Ασλανίδης, που έχει δημιουργήσει ένα Οφθαλμολογικό Κέντρο – Μονάδα Ημερήσιας Νοσηλείας, η οποία είναι εξαιρετική. Τον είχα γνωρίσει κατά τα χρόνια παραμονής μου στην Αγγλία σε διεθνή συνέδρια και meetings, ο οποίος και με παρότρυνε να γυρίσω στην Ελλάδα. Αυτό τελικά συνέβη συνειδητά. Αποφάσισα ότι μπορώ να εργάζομαι και να προσφέρω στην Ελλάδα και την Κρήτη. Έτσι όσο συνειδητά έφυγα για να λάβω γνώσεις από τις καλύτερες δομές, τόσο συνειδητά επέστρεψα. Τώρα βρίσκομαι μεν στην Αθήνα, όμως κάθε μήνα παραμένω για κάποιες μέρες και στην Κρήτη και την Emmetropia προσφέροντας τις υπηρεσίες μου σε ασθενείς της Κρήτης.
Η εικόνα της Κρήτης
Ερ.: Ποια είναι η εικόνα που έχετε από την Κρήτη για το γλαύκωμα;
Απ.: Αυτό που βλέπω στην Κρήτη, θα έλεγα με θλίψη, είναι πολύ παραμελημένα περιστατικά και δύσκολα, καθώς και ανθρώπους που έχουν πολύ προχωρημένη νόσο και είναι δύσκολο να τους βοηθήσουμε.
Ξέρετε, το γλαύκωμα είναι μια πολύ ιδιαίτερη πάθηση. Το γλαύκωμα λέγεται «ο σιωπηλός» κλέφτης της όρασης. Αυτό συμβαίνει διότι κάποιος που έχει γλαύκωμα δεν το γνωρίζει αν δεν φθάσει σε ένα πολύ προχωρημένο στάδιο.
Ερ.: Θέλετε να μας εξηγήσετε τι συμβαίνει στην περίπτωση του γλαυκώματος;
Απ.: Ασφαλώς. Η πίεση στο μάτι ανεβαίνει για διάφορους λόγους και προκαλεί βλάβη στο οπτικό νεύρο. Αυτή η βλάβη δεν προκαλεί κάποιες άμεσα αντιληπτές συνέπειες, απλά στενεύει το οπτικό μας πεδίο.
Σε πολύ προχωρημένα στάδια η όραση γίνεται «σωληνοειδής», ενώ σε ακόμα πιο προχωρημένες φάσεις της νόσου έχουμε τύφλωση. Το πρόβλημα που έχουμε στο γλαύκωμα σχετίζεται με το ότι επιδρά στο οπτικό νεύρο. Το οπτικό νεύρο είναι νευρικός ιστός και ως γνωστόν ο νευρικός ιστός δεν αναπαράγεται. Ο
πότε, όποια βλάβη έχει προκληθεί στον ασθενή πριν την επίσκεψή του στον οφθαλμίατρο, δεν μπορεί να αποκατασταθεί. Μπορούμε δηλαδή να σταματήσουμε την εξέλιξη του γλαυκώματος, αλλά δεν μπορούμε να επέμβουμε στα προβλήματα που έχουν ήδη δημιουργηθεί.
Ερ.: Οπότε, τι μπορούμε να κάνουμε, αν δεν μπορούμε να επέμβουμε σε όσα έχουν ήδη συμβεί;
Απ.: Επειδή έχουμε να κάνουμε με δύσκολη πάθηση, πρέπει να επενδύσουμε στην πρόληψη. Τεράστια συστήματα υγείας, όπως στην Αγγλία ή τις Ηνωμένες Πολιτείες Αμερικής, έχουν επενδύσει πάρα πολύ στην πρόληψη του γλαυκώματος. Εφόσον διαπιστωθεί πως υπάρχουν πιθανότητες για την ανάπτυξη γλαυκώματος, ο ασθενής ανάλογα με την περίπτωση, είτε θα πρέπει να χρησιμοποιεί κάποιες σταγόνες είτε να υποβληθεί σε κάποιο laser ή κάποια χειρουργική επέμβαση.
Ερ.: Αυτή η προσέγγιση μπορεί να γίνει οπουδήποτε; Χρειάζεται εξειδίκευση;
Απ.: Κατ’ αρχάς ως γενική αρχή, σας απαντώ πως γενικότερα χρειάζεται να απευθυνόμαστε στους κατάλληλα καταρτισμένους κι εξειδικευμένους επιστήμονες. Πέραν αυτού, οπωσδήποτε απαιτούνται εξειδικευμένα ιατρικά μηχανήματα που συμβάλλουν στην έγκαιρη διάγνωση και πρόληψη.
Τα συγκεκριμένα ιατρικά μηχανήματα ελέγχουν τόσο τη λειτουργία του οπτικού νεύρου, όσο όμως και την ανατομία και τη δομή του, ώστε εμείς ως γιατροί να ελέγξουμε με διάφορους τρόπους αν ο ασθενής έχει γλαύκωμα ή αν έχει την προδιάθεση να αποκτήσει.
Η επιστήμη έχει προχωρήσει αρκετά σε αυτό τον τομέα, όπως και η τεχνογνωσία και πλέον υπάρχουν τέτοια ιατρικά μηχανήματα και στην Ελλάδα.
Αναφορικά με την Κρήτη, μπορώ να πω, εξ όσων γνωρίζω, ότι τα συγκεκριμένα μηχανήματα υπάρχουν στην Emmetropia, η οποία σε επίπεδο εξοπλισμού δεν έχει να ζηλέψει σε τίποτα σύγχρονες δομές της Αγγλίας ή της Βόρειας Αμερικής.
Η πρόληψη πρέπει να γίνεται νωρίς
Ερ.: Μιλήσατε για πρόληψη. Ποια είναι όμως η κατάλληλη ηλικία για να ασχοληθούμε με αυτή; Από ποια ηλικία πρέπει κάποιος να ενδιαφερθεί σοβαρά για την υγεία των ματιών του σε τέτοιο επίπεδο;
Απ.: Κατ’ αρχάς, ευτυχώς πλέον, από την παιδική ηλικία, όταν τα παιδιά πηγαίνουν στο σχολείο αρχίζουν να ελέγχονται και καλώς συμβαίνει αυτό. Υπάρχει όμως μια τάση, μετά τα 18 ή 20 ο κόσμος να ξεχνάει τον οφθαλμίατρο. Καλό είναι όμως να γίνεται ένα τσεκ απ τουλάχιστον ανά 2 με 3 έτη.
Ειδικότερα, μετά τα 40 τα πράγματα αρχίζουν να σοβαρεύουν. Εμείς ως γιατροί λέμε ότι σίγουρα μετά τα 50 οι έλεγχοι πρέπει να είναι συχνότεροι κι ενδεχομένως ετήσιοι, ενώ εφόσον υπάρχει ιστορικό γλαυκώματος σε κάποια οικογένεια, οπωσδήποτε από τα 40 οφείλουν να γίνονται τακτικοί προληπτικοί έλεγχοι.
Ερ.: Αν κάποιος διαγνωστεί με γλαύκωμα ή με προδιάθεση γλαυκώματος, ποια διαδικασία θα πρέπει να ακολουθήσει;
Απ.: Το γλαύκωμα πλέον, το αντιμετωπίζουμε εξειδικευμένα. Το ότι διαγνωστήκαμε με γλαύκωμα, δεν σημαίνει απαραίτητα ότι βάζουμε πολλές σταγόνες στα μάτια μας και είμαστε εντάξει. Η προσέγγιση είναι εξειδικευμένη και προσαρμοσμένη στον κάθε ασθενή και γίνεται για όλη τη διάρκεια της ζωής του. Πρέπει να γίνει ένα εξατομικευμένο πλάνο, το οποίο ο ασθενής θα ακολουθήσει διά βίου υπό την επίβλεψη του ιατρού του. Γι’ αυτό και είναι καλό, το συγκεκριμένο πλάνο να γίνεται από κάποιον εξειδικευμένο οφθαλμίατρο πάνω στο γλαύκωμα.