«Δεν είναι λαογραφική έρευνα, δεν είναι χρονικό, δεν είναι ονοματολόγιο, δεν είναι ιστόρημα. Είναι ένα μεικτό είδος που διαμορφώθηκε στη διαδρομή από το ίδιο το «σώμα» του υλικού».
Ένα τηλεφώνημα στην επέτειο θανάτου του πατέρα της στάθηκε η αφορμή για να ξεκινήσει μία αναζήτηση που φτάνει ως το 1204! Με πολλούς σταθμούς, πρόσωπα και ιστορίες, η κ. Καίτη Κουναλάκη προσπαθεί να ξετυλίξει το κουβάρι του επωνύμου της.
Το αποτέλεσμα μπορεί να δει κανείς στην πρώτη της συγγραφική προσπάθεια, το βιβλίο με τίτλο «Επώνυμου Πορεία» που παρουσιάζεται την Τρίτη 29 Μαΐου, στις 7 το απόγευμα, στην αίθουσα Καστελλάκη του Επιμελητηρίου Ηρακλείου (Κορωναίου 9, Ηράκλειο).
Η εκδήλωση τελεί υπό την αιγίδα του Συλλόγου Συγγραφέων Λογοτεχνών Ηρακλείου «Κρητών Λόγος».
Για το βιβλίο θα μιλήσουν ο κ. Γεώργιος Παναγιωτάκης, ιστορικός – ερευνητής – συγγραφέας, και η κ. Αταλάντη Μιχελογιαννάκη-Καραβελάκη, εκπαιδευτικός – συγγραφέας. Την εκδήλωση θα συντονίσει ο κ. Κωσταντίνος Καρτσάκης, εκπαιδευτικός – ποιητής – συγγραφέας – πρόεδρος του Συλλόγου «Κρητών Λόγος». Ανάγνωση αποσπασμάτων θα γίνει από την κ. Ρένα Τζωράκη.
Η κ. Κουναλάκη μιλά στην «Π» για το βιβλίο της.
Τι στάθηκε αφορμή για να ξεκινήσετε την έρευνα για το επώνυμό σας;
«Αφορμή και κίνητρο ήταν ένα τηλεφώνημα όπως γράφω και στο εισαγωγικό σημείωμα του βιβλίου μου.
Ένα τηλεφώνημα που δέχτηκα απροσδόκητα στις 13 Μαρτίου του 2012, ημέρα επετείου του θανάτου του πατέρα μου και έκανε την υπαρξιακή- ψυχολογική μου ανάγκη να αναδυθεί. Ήταν ένας φίλος που μου προσκόμισε την πληροφορία για κάποιους συνονόματους που ήταν θαμμένοι στο κοιμητήριο του Σιδηροκάστρου με το επώνυμο Κουναλάκη… Ετσι ξεκίνησα να ερευνώ το παρελθόν της οικογένειας και τη διαδρομή του επωνύμου μας».
Πόσους σταθμούς, πρόσωπα, εποχές περιλαμβάνει η πορεία της αναζήτησής σας;
«Η πορεία της αναζήτησης ξεκινά από το 1204 στη Βέροια όπου συναντώ τον Νικηφόρο Κουνάλη, έπειτα ταξιδεύει στην περιοχή της Σμύρνης, στη δυτική Πελοπόννησο, στην Κεφαλλονιά, στα χρόνια των Βενετών στην Κρήτη όπου συναντώ τον κόμη Κατάλδο Αβονάλες Γκουνάλες, που ήταν φρούραρχος στο φρούριο Bonifacio (η Μονοφατσίου όπως λέγεται σήμερα) με το οικόσημο της οικογένειας.
Μετά στην οθωμανική κατοχή συναντώ το επώνυμο σε όλες τις εκδοχές Κουνέλης, Κουνελάκης, Κουνελές, Κουνέλλας, Κουναλάκης, Γουναλάκης, Γοναλάκης στην Πάτμο, τη Σκύρο, την Κρήτη, τη Σύμη, τη Σάμο, στην Πελοπόννησο, στον Πόρο Τροιζηνίας, στη Χίο, στη Σύρο, στη Λέσβο, στην Εύβοια, στις Σέρρες και στο Σιδηρόκαστρο, στην Κέρκυρα, στην Αιτωλοακαρνανία, στην Κω, στη Νάξο, στην Ερυθραία Ιωνίας, στην Αμερική, στην Αυστραλία, στον Καναδά, αλλά και στην Ευρώπη (Γερμανία, Ελβετία, Ιταλία, Γαλλία, Βέλγιο, Ουγγαρία), στην Αίγυπτο, και στην Βραζιλία. Η πορεία τελειώνει μέχρι τις μέρες μας.
Το ιστορικό χρονικό της εργασίας συμπορεύεται με τα ονόματα που συναντούσα κατά την πορεία των αιώνων που ερευνούσα και έτσι νομίζω δίνεται μια καλύτερη εικόνα της εποχής και της ζωής των κατοίκων και των συνεπωνύμων μας».
Τι σας έκανε περισσότερο εντύπωση απ όσα μάθατε;
«Δεν φανταζόμουν ποτέ ότι θα έπαιρνα τόσες πληροφορίες και ότι το βιβλίο θα έπαιρνε τέτοια έκταση και μορφή. Ήταν μια πολύ τολμηρή προσπάθεια που αποδείχτηκε και πολύ δύσκολη. Το εγχείρημα αυτό απαιτούσε μεθοδικότητα, οργανωτικότητα και ανεξάντλητη υπομονή, ώστε μέσα από ατελή, ελλιπή, μη διασταυρωμένα κείμενα και μαρτυρίες να εμφανιστεί το μεγάλο χρονικό της «οικογενειακής» περιπέτειας. Επιμονή και στην πιο μικρή λεπτομέρεια, που χρωματίζει συμπεριφορές, περιστατικά, γεγονότα, που παρακολουθούν τα πρόσωπα και τις οικογένειες. Ο προσεκτικός αναγνώστης θα εντοπίσει στις σελίδες αυτού του βιβλίου, από αυτές τις μικρολεπτομέρειες, που κατά τη γνώμη μου συνιστούν ένα πλούσιο ορυχείο εξαίσιων συναισθημάτων, από το όποιο μπορεί να αντλήσει ποικίλα βιώματα. Και προπαντός την αξία που έχει η γνώση της προγονικής ρίζας. Αυτή η χαρακτηριστική έκφραση «χάρισέ μας τ’ όνομά σου» εκφράζει ωραία τη συνείδηση, την οποία έχουμε για τη στενή σχέση που υπάρχει στο όνομα και σε εκείνον που το φέρει».
Ο αναγνώστης διαπιστώνει ότι το βιβλίο σας δεν περιορίζεται μόνο στη διαχρονική διερεύνηση των συνεπωνύμων, αλλά καταγράφει και σε ένα πολύ ευρύτερο πλαίσιο την ιστορική εποχή για τα γεγονότα κάθε φορά. Πώς προέκυψε αυτό;
«Πολλά είναι εκείνα που μου έκαναν εντύπωση στην πορεία ώστε να καταγραφεί και να εμφανιστεί όσο γίνεται πιο μεθοδικά το πολύχυμο και πολύπλευρο υλικό, που συγκέντρωσα στην ερευνητική και συγγραφική μου προσπάθεια.
Με ταξιδέψε για πέντε χρόνια στους τόπους και τις ενασχολήσεις των προγόνων μου και ήταν για μένα πηγή χαράς και ευχαρίστησης. Δεν είναι λαογραφική έρευνα, δεν είναι χρονικό, δεν είναι ονοματολόγιο, δεν είναι ιστόρημα. Είναι ένα μεικτό είδος που διαμορφώθηκε στη διαδρομή από το ίδιο το «σώμα» του υλικού. Για μένα που δεν επικαλούμαι σπουδές, εμπειρία και θητεία σε ανάλογες έρευνες, τα διλήμματα και οι δυσκολίες ήταν απειράριθμες. Έπρεπε να κωδικοποιήσω την ύλη ώστε να γίνει πιο ελκυστική με πυρήνες θεμάτων, που θα ικανοποιούσαν όχι μόνο τους συνεπωνύμους, αλλά και τους εν δυνάμει αναγνώστες αυτού του πονήματος».
Αισθάνεστε ότι γνωρίσατε καλύτερα ακόμα και τον ίδιο σας τον εαυτό;
«Ναι, χωρίς αμφιβολία η μελέτη αυτή με έκανε να καταλάβω περισσότερο τον εαυτό μου. Ηταν ένα μοναχικό υπαρξιακό οδοιπορικό, ένα εσωτερικό ταξίδι με επίκεντρο τις προσωπικές μου ανησυχίες. Όμως η εργασία κράτησε αρκετά στοιχεία από τη συναισθηματική ζεστασιά, που προέκυψε, μέσα από τις νέες φιλικές σχέσεις που ανέπτυξα με τους συνεπωνύμους. Η περιδιάβαση και η θαυμαστή ενασχόληση που ένοιωσα ότι άρδευε τις οικογενειακές αρτηρίες, με κάνει μέτοχο στην περιπέτεια του ονόματος, και με βοηθά ν ανακαλύψω νέους ή απολησμονημένους συγγενείς. Μια ακριβή μνήμη που βρήκε, πιστεύω, ένα στοργικό περίγυρο για να φανερωθεί. Μια συγκίνηση που θέλω να πιστεύω ότι θα συμμεριστούν οι κοντινοί και μακρινοί συγγενείς και ο κύκλος των ευρύτερων φίλων και αναγνωστών».
Ποια είναι τα επόμενα λογοτεχνικά σας ταξίδια;
«Είμαι στη διαδικασία έρευνας και συγγραφής του νέου μου ιστορικού μυθιστορήματος. Παράλληλα, έχω ολοκληρώσει τη δημιουργία μιας ποιητικής συλλογής».
Η συγγραφέας
Η κ. Καίτη Κουναλάκη γεννήθηκε στον Άγιο Νικόλαο Λασιθίου το 1955, αλλά μεγάλωσε στο Ηράκλειο Κρήτης.
Εργάστηκε σε μεγάλες εταιρείες για 24 χρόνια σε διαφορετικούς τομείς.
Τα τελευταία 11 χρόνια εργάστηκε σαν ερευνήτρια στο Γεωπονικό Πανεπιστήμιο Αθηνών (εργαστήριο εδαφολογίας).
Έχει δημοσιεύσει πολλές επιστημονικές εργασίες σε ελληνικά και ξένα περιοδικά, έχει πάρει μέρος στη διοργάνωση πολλών συνεδρίων.
Ταξίδεψε πολύ στην Ευρώπη, την Αμερική, την Αφρική για επαγγελματικά θέματα και συνεργάστηκε με Πανεπιστήμια του εξωτερικού.
Αγαπά τη φωτογραφία, τη μουσική, την όπερα, το θέατρο, την ατμόσφαιρα των μουσείων, τους αρχαιολογικούς χώρους, λατρεύει τα ζώα και τους μεγάλους περιπάτους στην εξοχή.
Απέκτησε δύο κόρες, οι οποίες θεωρεί ότι είναι το μεγαλύτερο έργο της ζωής της.
Το βιβλίο «Επωνύμου Πορεία» είναι η πρώτη της συγγραφική απόπειρα.