Ιδιαίτερα δύσκολες θεωρούνται οι επόμενες ημέρες ως και τις 2 Αυγούστου τουλάχιστον σε σχέση με την κατάσταση στην ανατολική Μεσόγειο.
Ο Τούρκος πρόεδρος Ταγίπ Ερντογάν, επέλεξε συμβολικά να υλοποιήσει την πρώτη μουσουλμανική λειτουργία μέσα στην Αγία Σοφία, την ημέρα υπογραφής της Συνθήκης της Λωζάνης, προκειμένου να δείξει ευθέως την αμφισβήτηση του σε αυτή, την οποία και θεωρεί επιζήμια για τη χώρα του. Δεν κατάφερε βέβαια να συνεχίσει ενδεχομένως, ένα δεύτερο σόου που σχεδίαζε για το Αιγαίο, μέσω της «επέλασης» του Oruc Reis, όπως θα ήθελε, αφού τον πρόλαβαν, η ετοιμότητα της Ελλάδας, οι εξελίξεις και η διεθνής κατακραυγή.
Αυτό ασφαλώς δεν σημαίνει πως στην ελληνική πλευρά υπάρχει εφησυχασμός, ούτε βέβαια πως οι Τούρκοι αφήνουν πίσω τους την επεκτατική τους πολιτική. Οι επόμενες ημέρες θεωρούνται αρκετά δύσκολες, ενώ όλες οι ελληνικές ένοπλες δυνάμεις παραμένουν σε διαρκή επαγρύπνηση, καθώς ο Ερντογάν, παραμένει ένας απρόβλεπτος γείτονας, που επιζητά συνεχώς «παζάρι» θεωρώντας πως μπορεί να πάρει πολλά περισσότερα απ’ όσα ήδη έχει.
Στρατιωτικές πηγές πάντως εκτιμούν, πως η Τουρκία βρίσκεται σε πανικό, καθώς αιφνιδιάστηκε από την άμεση ενεργοποίηση της Ελλάδας, αλλά και από την Ευρωπαϊκή και παγκόσμια κατακραυγή την οποία και δεν περίμενε σε σχέση με τις κινήσεις της, οπότε ξαναμετρά από την αρχή τα χαρτιά της. Την ίδια στιγμή, οι Τούρκοι γνωρίζουν πολύ καλά την υπεροχή της Ελλάδας σε επίπεδο Πολεμικού Ναυτικού, καθώς και το γεγονός πως σε ένα διευρυμένο τραπέζι διαπραγμάτευσης, η ελληνική πλευρά θεωρείται πολύ πιο αξιόπιστος συνομιλητής απ’ ότι η Τουρκία.
Στο μεταξύ, ο σύμβουλος του πρωθυπουργού για θέματα εθνικής ασφάλειας Αλέξανδρος Διακόπουλος, εκτιμά πως η κατάσταση με την Τουρκία τείνει προς αποκλιμάκωση και πως θα αποφευχθεί τυχόν θερμό επεισόδιο. Παρ’ όλα αυτά, τονίζει πως τα όπλα παραμένουν στο τραπέζι, «όσο είναι σε ισχύ η Navtex και όσο τα τουρκικά πλοία δεν έχουν επιστρέψει στις βάσεις τους».
«Δεν προβλέπω εγώ προσωπικά, ούτε κλιμάκωση, ούτε κάτι χειρότερο [..] Τείνει προς αποκλιμάκωση η κατάσταση. Δεν υπάρχουν στοιχεία που να δείχνουν ότι πάει να κλιμακωθεί. Όσο θα βρίσκεται ο τουρκικός στόλος είτε σε ετοιμότητα, είτε στο Αιγαίο, εμείς θα είμαστε παρόντες», τόνισε.
Ο σύμβουλος του πρωθυπουργού επισήμανε πως στην αποκλιμάκωση αυτή οδήγησε ένας συνδυασμός πολιτικών διεθνών πιέσεων και αντιδράσεων και της αποφασιστικότητας της Ελλάδος.
Αναφερόμενος στη στάση της Γερμανίας, ο κ. Διακόπουλος σημείωσε πως, αν και δεν ζήτησε η Ελλάδα την παρέμβαση της Καγκελαρίου Ανγκελα Μέρκελ, εκείνη έκανε την πιο δυναμική παρέμβαση, ενώ χαρακτήρισε “σωτήρια” την πρόσφατη συνάντηση του εκπροσώπου της τουρκικής προεδρίας Ιμπραήμ Καλίν με της διπλωματικού συμβούλου του πρωθυπουργού Ελένης Σουρανή στο Βερολίνο «την οποία ορισμένοι θερμοκέφαλοι» κατέκριναν. Εξήγησε δε πως με τη συμμετοχή της σε αυτή τη συνάντηση η Αθήνα, αφαίρεσε κάθε πρόσχημα και έδειξε ότι η Ελλάδα δεν είναι υπεύθυνη για οποιαδήποτε ένταση.
Πρόσθεσε ακόμη πως η Ελλάδα έδειξε αποφασιστικότητα με την άμεση έκδοση δικής της Navtex και την έγκαιρη αντίδραση των ενόπλων δυνάμεων. «Μέσα στο τέλος Ιουλίου εν εποχή αδειών βγήκαν όλα μας τα πλοία κι αυτό δείχνει ετοιμότητα ενόπλων δυνάμεων και συγκροτημένο κράτος, το οποίο αντιδρά» δήλωσε χαρακτηριστικά.
Ο κ. Διακόπουλος χαρακτήρισε «λυπηρή και ακατανόητη» την απόφαση του Τούρκου προέδρου να μετατρέψει την Αγία Σοφία σε τζαμί και σημείωσε πως «εκθέτει την Τουρκία».