«Η διεκδίκηση των γερμανικών αποζημιώσεων είναι χρέος μας. Ηθικό χρέος απέναντι σε μια γενιά προγόνων μας που αφανίστηκε χωρίς να βρει ποτέ δικαίωση» λέει στην «Π» ο δημοσιογράφος, συγγραφέας και ερευνητής Γιώργος Χαρβαλιάς με αφορμή το «Γιαβόλ»!
«ΓΙΑΒΟΛ!»: Το βιβλίο-ορόσημο του Γιώργου Χαρβαλιά για τoν ρόλο της Γερμανίας στο χθες και το σήμερα, τα ναζιστικά εγκλήματα της Κατοχής, τις αθέατες όψεις του δωσιλογισμού και τις πολεμικές αποζημιώσεις επανακυκλοφορεί από τις εκδόσεις «Πεδίο» σε μια εμπλουτισμένη έκδοση πολύτιμης τεκμηρίωσης. Το βιβλίο εκτός από διαπιστώσεις, προσφέρει και εξηγήσεις. «Κάποιοι από εσάς θα μάθετε πράγματα που ούτε μπορούσατε να φανταστείτε. Θα απορήσετε, ίσως ακόμη και να θυμώσετε… Σημασία έχει όμως η επίγνωση προς τα πού βαδίζουμε».
«Το γερμανικό “φαινόμενο” έχει μία περιοδικότητα. Επαναλαμβάνεται. Απλώς αλλάζουν τα μέσα. Και η περίπτωση της Ελλάδας από τα χρόνια του Οθωνα μέχρι σήμερα αποτελεί την επιτομή της γερμανικής πατρωνίας…» αναφέρει ο κ. Χαρβαλιάς.
Η συνέντευξη
-Γιατί στρέψατε τους προβολείς του ερευνητικού σας ενδιαφέροντος στις σχέσεις Ελλάδας-Γερμανίας; Ποιο ήταν το έναυσμα;
-Συναντήθηκα για πρώτη φορά με τον γερμανικό μιλιταρισμό μεταπτυχιακός φοιτητής, όταν μελετούσα ιστορία στο τμήμα «Σπουδών Πολέμου» του King’s College του Λονδίνου. Αργότερα αυτά που είχα διαβάσει, τα έζησα καλύπτοντας δημοσιογραφικά με αποστολές τα γεγονότα στην πρώην Γιουγκοσλαβία. Γιατί, μην έχετε καμία αμφιβολία, η Γερμανία τη διαμέλισε. Οι ΗΠΑ ανακατεύθηκαν πολύ αργότερα. Πρωτοείδα και την έκφανση της γερμανικής οικονομικής δεσποτείας ως νεαρός ρεπόρτερ στη σύνοδο του Μάαστριχτ, το 1992. Από τότε με… έζωσαν τα φίδια! Αργότερα τα μνημόνια και πιο πρόσφατα η αναβίωση της ψυχροπολεμικής ατμόσφαιρας με αφορμή την ουκρανική κρίση επιβεβαίωσαν τις υποψίες μου. Το γερμανικό «φαινόμενο» έχει μία περιοδικότητα. Επαναλαμβάνεται. Απλώς αλλάζουν τα μέσα. Και η περίπτωση της Ελλάδας από τα χρόνια του Οθωνα μέχρι σήμερα αποτελεί την επιτομή της γερμανικής πατρωνίας…
-Πείτε μας συνοπτικά τι θα μάθουν οι νεότεροι από το βιβλίο και τι θα θυμηθούν οι μεγαλύτεροι.
-Το «Γιαβόλ! Αίμα, Λήθη και Υποτέλεια», όπως ίσως προϊδεάζει και ο τίτλος, έχει ιδιαίτερες αναφορές στην περίοδο της Κατοχής, ειδικά μάλιστα η εμπλουτισμένη 4η έκδοση που παρουσιάζουμε το Σάββατο 6 Απριλίου στο Ηράκλειο, ημέρα επετείου της γερμανικής εισβολής, συνοδεύεται από ένα ειδικό παράρτημα για τους τόπους θυσίας. Οι μεγαλύτεροι θα θυμηθούν τις τραγικές στιγμές που έζησαν οι γονείς τους και οι νεότεροι θα πληροφορηθούν ότι η Γερμανία ακόμη χρωστάει επανορθώσεις για τα εγκλήματα που διέπραξε.
Το χρέος μας
-Είναι χρέος μας να διεκδικήσουμε τις γερμανικές οφειλές, έχουμε αξιώσεις ή είναι μια χαμένη υπόθεση;
-Ασφαλώς και είναι χρέος μας. Ηθικό χρέος απέναντι σε μια γενιά προγόνων μας που αφανίστηκε χωρίς να βρει ποτέ δικαίωση. Αλλά και υποχρέωση προς τη σημερινή γενιά Ελλήνων που αναγκάζεται να ξενιτευτεί επειδή ο τόπος δεν μπορεί να της προσφέρει δουλειά λόγω της επιβολής μνημονίων…made in Germany που πήγαν την οικονομία της χώρας μας δύο δεκαετίες πίσω.
-Πώς θα χαρακτηρίζατε τις σημερινές σχέσεις μεταξύ των δύο χωρών;
-Ετεροβαρείς! Όπως ακριβώς και το εμπορικό μας ισοζύγιο. Η Γερμανία αντλεί πολύ περισσότερα οφέλη από την οικονομική «αποικιοποίηση» της Ελλάδας (αεροδρόμια, τηλεπικοινωνίες, εισαγωγές γερμανικών αυτοκινήτων-βιομηχανικών προϊόντων, joint ventures στην ενέργεια) σε σχέση με όσα αντλεί η Ελλάδα από αυτό το «σφιχταγκάλιασμα». Η ανάπτυξη της ελληνικής οικονομίας μετά τα τιμωρητικά μνημόνια προσαρμόστηκε σε γερμανικές «οδηγίες» (βλέπε πρόωρη απολιγνιτοποίηση) με αποτέλεσμα να… παγώσει και να γυρίσει πίσω στα επίπεδα του 2009. Αλλά και στο γεωπολιτικό πεδίο οι στρατηγικές των δύο χωρών δεν είναι συγκλίνουσες. Το Βερολίνο διατηρεί παραδοσιακές σχέσεις με την Τουρκία, επιδιώκει μετά μανίας την ευρωπαϊκή ενσωμάτωση υβριδικών κρατών όπως η Βοσνία και το Κοσσυφοπέδιο, ενώ πρωτοστατεί στη διένεξη με τη Ρωσία. Αυτά δεν συμπλέουν με τα ελληνικά εθνικά συμφέροντα. Επιπλέον στον βαθμό που δεν έχει λυθεί η εκκρεμότητα των αποζημιώσεων, ιδίως μάλιστα του Κατοχικού Δανείου που αποτελεί συμβατική υποχρέωση της Γερμανίας-όχι απλώς επανορθωτική, οι διμερείς σχέσεις παραμένουν τραυματισμένες.
Το νέο υλικό
-Το βιβλίο σας βρίσκεται στην τέταρτη έκδοση, η οποία είναι εμπλουτισμένη. Πείτε μας λίγα πράγματα για το νέο υλικό και τι έρχεται αυτό να προσθέσει;
-Στην πραγματικότητα μιλάμε για ένα ακόμη βιβλίο. Περισσότερες από 150 σελίδες πρόσθετης τεκμηρίωσης σε πολλούς τομείς. Ξεχωρίζω την παράθεση αδημοσίευτου υλικού από τα πρακτικά του ΔΣ της ελληνικής «ΣΗΜΕΝΣ» την περίοδο 1938-46 που δείχνουν πώς η συγκεκριμένη εταιρεία κατάφερε να επιβιώσει μεταπολεμικά ξεγλιστρώντας από τον έλεγχο του κράτους που την είχε θέσει υπό μεσεγγύηση, χάρις σε (γνώριμες και σήμερα) μεθόδους πολιτικής διαπλοκής. Ξεχωρίζω ακόμη κάποια άγνωστα περιστατικά από την ζωή στην Κατοχική Αθήνα, όπως την βεβήλωση του Πανεπιστημίου Αθηνών από Γερμανούς Ναζί αξιωματικούς την Πρωτοχρονιά του 1942 και την δολοφονία ενός ηλικιωμένου Ελληνα στρατηγού στα σκαλιά της Αθηναϊκής Λέσχης. Ιδιαίτερη έμφαση δίνεται και στην ατιμωρησία εγκληματιών και δωσίλογων με αποκορύφωμα την αθώωση ενός υπουργού της κατοχικής κυβέρνησης Τσολάκογλου, ο οποίος στο δικαστήριο έβριζε τους ανάπηρους πολέμου χαρακτηρίζοντας τους «αναρχικά στοιχεία που έμπαιναν μπροστά με τα καροτσάκια τους στις θορυβώδεις διαδηλώσεις»! Ενδιαφέρον νομίζω έχει και το πώς οι Γερμανοί Ναζί ολιγάρχες κατάφεραν να ξαναχτίσουν τις αυτοκρατορίες, με αποτέλεσμα οι απόγονοί τους σήμερα να ελέγχουν από μεγάλες αυτοκινητοβιομηχανίες όπως η Volkswagen και η BMW έως οίκους μόδας όπως αυτός του Hugo Boss που έραβε τις στολές των Ες-Ες!
Αλλά η σημαντικότερη προσθήκη στην 4η έκδοση είναι ένα πολυσέλιδο αφιέρωμα στους μαρτυρικούς τόπους με προεξάρχουσα την Κρήτη που αφηγείται τις γερμανικές ωμότητες χωρίς «φίλτρα» εξωραϊσμού. Τα εγκλήματα δεν επιδέχονται οιουδήποτε τύπου «νομιμοποίηση» όπως επιχειρείται με την συστηματική προσπάθεια επαναχάραξης της ιστορίας που-θέλω να πιστεύω-ότι το «Γιαβόλ» αντικρούει επαρκώς.
Ο συγγραφέας
Ο Γιώργος Χαρβαλιάς είναι δημοσιογράφος και πολιτικός αναλυτής, εξειδικευμένος σε θέματα γεωστρα- τηγικής. Αποφοίτησε από το Οικονομικό Τμήμα της Νομικής Σχολής του Πανεπιστημίου Αθηνών και συνέχισε για μεταπτυχιακά στο Πανεπιστήμιο του Kent της Μεγάλης Βρετανίας (Master στον τομέα της Συγκριτικής Πολιτειολογίας) και στο Βασιλικό Κολέγιο του Λονδίνου (Master στον τομέα των Σπουδών Πολέμου). Ξεκίνησε τη δημοσιογραφική του καριέρα στον Ελεύθερο Τύπο της δεκαετίας του ’90 και την κρατική ραδιοτηλεόραση, ως αναλυτής διεθνών θεμάτων. Διετέλεσε διευθυντής της εφημερίδας Έθνος, απ’ όπου αποχώρησε το 2010, αρνούμενος να συναινέσει στην πολιτική μαζικών απολύσεων και συρρίκνωσης που είχε αποφασιστεί λόγω μνημονίου. Σήμερα αρθρογραφεί στην εφημερίδα Δημοκρατία και εργάζεται ως σύμβουλος στρατηγικής για μεγάλους επενδυτές στην Ελλάδα και το εξωτερικό.
Η παρουσίαση στο Ηράκλειο
Με αφορμή την ημέρα επετείου της γερμανικής εισβολής στην Ελλάδα, παρουσιάζεται στο Ηράκλειο η τέταρτη εμπλουτισμένη έκδοση του βιβλίου-ορόσημου για τις ελληνογερμανικές σχέσεις, τον ρόλο της Γερμανίας στο χθες και το σήμερα, τις ναζιστικές θηριωδίες της Κατοχής, το ελληνικό Ολοκαύτωμα στους μαρτυρικούς τόπους και το ανοιχτό κεφάλαιο των απαράγραπτων ελληνικών διεκδικήσεων για τις Πολεμικές Αποζημιώσεις/Επανορθώσεις. Για το βιβλίο θα μιλήσουν οι: Νότης Μαριάς, καθηγητής Θεσμών ΕΕ Πανεπιστημίου Κρήτης, μέλος Γραμματείας ΕΣΔΟΓΕ, πρώην ευρωβουλευτής Μανούσος Παραγιουδάκης, επίτιμος αρχηγός ΓΕΕΘΑ Δρ Αριστομένης Ι. Συγγελάκης, συγγραματέας του Εθνικού Συμβουλίου Διεκδίκησης Γερμανικών Οφειλών (ΕΣΔΟΓΕ) Γιώργος Χαρβαλιάς, δημοσιογράφος και συγγραφέας του βιβλίου.