Ήταν ένας μεγάλος δάσκαλος. Ήταν ακέραιος άνθρωπος. Ήταν εκπληκτικός καθηγητής. Από την πρώτη στιγμή που έγινε γνωστή η είδηση του θανάτου τού Σταύρου Τσακυράκη, πολιτικοί, δημοσιογράφοι, ακαδημαϊκοί, φοιτητές, άνθρωποι που τον είχαν γνωρίσει έσπευσαν να τον αποχαιρετήσουν. Ο καθένας με τον δικό του τρόπο.
Καθηγητής του Συνταγματικού Δικαίου με πλούσια αντιδικτατορική και κοινωνική δράση, ο Σταύρος Τσακυράκης έφυγε σε ηλικία 67 ετών μετά από πολύχρονη μάχη με τον καρκίνο. Στη Νομική Σχολή Αθηνών, τον Απρίλιο του 2018, έδωσε το τελευταίο του μάθημα σε μία κατάμεστη αίθουσα καθώς θα αφυπηρετούσε στο τέλος της ακαδημαϊκής χρονιάς.
Ο Σταύρος Τσακυράκης είχε γεννηθεί στη Μήθυμνα Λέσβου το 1951 και βρέθηκε στην Αθήνα ως οικότροφος του Κολλεγίου Αθηνών, επιλεγμένος από το σχολείο που έδινε βάρος στην ανάγκη να στηριχθούν οι σπουδές παιδιών από χαμηλά οικονομικά στρώματα. Εισήχθη στη Νομική και δραστηριοποιήθηκε πολιτικά, φτάνοντας στη θέση του γενικού γραμματέα του «Ρήγα Φεραίου», της νεολαίας του ΚΚΕ Εσωτερικού.
Πραγματοποίησε μεταπτυχιακές σπουδές στη φιλοσοφία του δικαίου στο Πανεπιστήμιο Ρώμης ενώ το 1990 αναγορεύθηκε διδάκτωρ του συνταγματικού δικαίου του Πανεπιστημίου Αθηνών. Κατά την περίοδο της Χούντας των Συνταγματαρχών διετέλεσε γραμματέας της ΕΚΟΝ Ρήγας Φεραίος και μέλος της συντονιστικής επιτροπής κατάληψης του Πολυτεχνείου. Για την αντιδικτατορική του δράση συνελήφθη, φυλακίστηκε στα κρατητήρια ΕΑΤ-ΕΣΑ, όπου και βασανίστηκε.
Δίδαξε ως ακαδημαϊκός επισκέπτης στα πανεπιστήμια Χάρβαρντ, Κολούμπια και Νέας Υόρκης.
Στις ευρωεκλογές του 2014 υπήρξε υποψήφιος με Το Ποτάμι χωρίς όμως επιτυχία. Αρθρογραφούσε τακτικά σε νομικά περιοδικά και στον ημερήσιο τύπο και ήταν μέλος της επιστημονικής επιτροπής της επιθεώρησης The Books’ Journal.
Τσίπρας: “Αγωνιστής της δημοκρατίας”
Ο πρωθυπουργός Αλέξης Τσίπρας δήλωσε: «Αγωνιστής της Δημοκρατίας, υπέρμαχος των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, μαχητικά αντίθετος στη χούντα και διακεκριμένος καθηγητής του Συνταγματικού Δικαίου, ο Σταύρος Τσακυράκης αφήνει δυσαναπλήρωτο κενό στο μέτωπο της προόδου. Συλλυπητήρια στους δικούς του και σε όσους τον αγάπησαν», προσθέτει ο πρωθυπουργός.
Τη βαθύτατη θλίψη του εξέφρασε ο Νίκος Βούτσης
Τη βαθύτατη θλίψη του για την απώλεια του καθηγητή Συνταγματικού Δικαίου, Σταύρου Τσακυράκη, εξέφρασε ο προέδρος της Βουλής κ. Νικόλαος Βούτσης.
Αναλυτικά, ο κ. Βούτσης δήλωσε:
«Μια σπουδαία προσωπικότητα που διακρίθηκε σε όλη του τη ζωή, ως ακαδημαϊκός, ως αντιστασιακός αλλά και ως άνθρωπος, έφυγε από τη ζωή.
Αγωνιστής μέχρι το τέλος, ο Σταύρος Τσακυράκης, αντιτάχθηκε με θάρρος κατά της χούντας των Συνταγματαρχών. Κατά την περίοδο αυτή διετέλεσε γραμματέας της ΚΟΣ του Ρήγα Φεραίου και μέλος της συντονιστικής επιτροπής κατάληψης του Πολυτεχνείου.
Για την αντιδικτατορική του δράση συνελήφθη, φυλακίστηκε στα κρατητήρια ΕΑΤ-ΕΣΑ, όπου και βασανίστηκε.
Ο Σταύρος Τσακυράκης υπήρξε παντοτινός υπερασπιστής της ελευθερίας και των δικαιωμάτων του ανθρώπου. Η παρουσία του στη δημόσια ζωή, μέσω άρθρων, συγγραμμάτων αλλά και των διαλέξεων του στο Πανεπιστήμιο ήταν δυναμική, με την κριτική του προσέγγιση να προκαλεί πάντοτε ενδιαφέρον.
Στη σύζυγο και τους οικείους του εκφράζω τα ειλικρινή μου συλλυπητήρια».
Μητσοτάκης: “Έδειξε τον φωτεινό δρόμο για μία νέα Ελλάδα”
Δήλωση για την απώλεια του Σταύρου Τσακυράκη πραγματοποίησε μέσω Facebook ο αρχηγός της Νέας Δημοκρατίας, Κυριάκος Μητσοτάκης, γράφοντας:
«Eίχα την τύχη να τον γνωρίσω. Και γράφω τύχη, γιατί ο Σταύρος Τσακυράκης δεν θα μείνει στη μνήμη όσων τον γνώρισαν μόνον ως ένας σπουδαίος ακαδημαϊκός δάσκαλος. Αλλά κυρίως ως ένας αδιαπραγμάτευτος μαχητής της ελευθερίας και του Δικαίου, δηλαδή της ίδιας της Δημοκρατίας μας.
Φυλακίστηκε και βασανίστηκε για τις απόψεις και τη δράση του από τη Χούντα. Διώχθηκε ακόμη και πρόσφατα, ενώ ήταν πια άρρωστος, γιατί επέκρινε την ταύτιση της ανώτατης Δικαιοσύνης με τις επιλογές της εκτελεστικής εξουσίας, αναδεικνύοντας την αυτονόητη ανάγκη διάκρισης των εξουσιών. Έδωσε και κέρδισε μάχες σε ελληνικά και διεθνή δικαστήρια για τα ατομικά δικαιώματα, την ελευθερία του λόγου.
Ο Σταύρος Τσακυράκης με τη στάση ζωής του αφήνει μια σπουδαία παρακαταθήκη. Γιατί έδειξε τον φωτεινό δρόμο για τη νέα Ελλάδα που όλοι οραματιζόμαστε. Στους οικείους του θέλω να εκφράσω τα πιο ειλικρινή μου συλλυπητήρια».
Ο Ευάγγελος Βενιζέλος δήλωσε:
«Περίμενε πώς και πώς ο Σταύρος να πάει στον τόπο του, στον Μόλυβο, στις 14 Ιουλίου. Προφανώς είχε επίγνωση των δυσκολιών αυτής της μετακίνησης. Ήξερε τις πιθανότητες. Ήθελε όμως να το κάνει. Με το που έφτασε, όλα επιταχύνθηκαν. Μας αποχαιρέτησε από το νησί του. Εξουθενωμένος αλλά ισχυρός. Γεμάτος με τις μεγάλες, γνήσιες και διαρκείς αγωνίες του μέχρι την τελευταία στιγμή. Για τη χώρα και το μέλλον της, τη Δημοκρατία και τις αντοχές της, τα δικαιώματα και τις νέες απειλές».
Ανακοίνωση του Γραφείου Τύπου του Κινήματος Αλλαγής για τον θάνατο του Σταύρου Τσακυράκη:
«Ο Σταύρος Τσακυράκης ενσάρκωσε με απόλυτη πληρότητα τις έννοιες του ακαδημαϊκού και του ενεργού πολίτη. Υπηρέτησε αταλάντευτα με τις ιδέες και τις πράξεις του ένα προοδευτικό πλαίσιο αξιών και ενέπνευσε τους πολίτες με στάση ζωής του. Η απώλειά του είναι δυσαναπλήρωτη. Ειλικρινή συλλυπητήρια στην οικογένεια και τους οικείους του».
Η ανακοίνωση του Ποταμιού:
«Αγωνιστής ήταν πάντα ο Σταύρος. Από τότε που άφησε το χωριό του στη Λέσβο για να έρθει στην Αθήνα με υποτροφία στο κολέγιο. Στη Χούντα, όταν συνελήφθη και βασανίστηκε στο ΕΑΤ-ΕΣΑ (σπάνια μιλούσε γι’ αυτό, γιατί σε αντίθεση με πολλούς το θεωρούσε αυτονόητο χρέος). Στη Μεταπολίτευση, από τις γραμμές του Ρήγα. Στην πανεπιστημιακή έδρα και στη δικηγορία – ανυποχώρητος υπερασπιστής της ελευθερίας και των δικαιωμάτων.
Δάσκαλος έγινε. Από το 1982 – μέχρι το αποχαιρετιστήριο μάθημά του στη Νομική Σχολή τον περασμένο Απρίλιο – χιλιάδες φοιτητές διδάχτηκαν από τον Σταύρο, όχι απλά τις συνταγματικές ελευθερίες, αλλά, τι εστί ολοκληρωμένος πολίτης. Σεμνός, ανιδιοτελής και γλυκός, ο Σταύρος δεν ήθελε επαίνους για την πανεπιστημιακή του πορεία. Την προσφορά του την έβλεπες στα μάτια των φοιτητών του όταν τον κοιτούσαν.
Ο Σταύρος Τσακυράκης ήταν ένας σπάνιος Αγωνιστής και Δάσκαλος επειδή ήταν γενναίος και στα μικρά και στα μεγάλα. Η αγωνία του για τον τόπο, για τις ελευθερίες, για τους φοιτητές του, ο θυμός του για την αδικία και τους νεοελληνικούς ανορθολογισμούς, δημιουργούσαν μέσα του μια άσβεστη φλόγα.
Η στήριξη του στο Ποτάμι ειδικά τους πρώτους δύσκολους μήνες ήταν καθοριστική. Οι ομιλίες του, οι αρχές του, ήταν ευαγγέλιο για όλους μας. Και μπορεί να έπαψε κάποια στιγμή να είναι ενεργός – «τι δουλειά έχω εγώ στην πολιτική, εγώ καθηγητής μόνο είμαι» – αλλά δεν έπαψε ποτέ να μας διδάσκει, να μας συμβουλεύει, να μας μαλώνει.
Έτσι σήμερα δεν χάσαμε μόνο έναν σπουδαίο καθηγητή, έναν σπουδαίο άνθρωπο, χάσαμε έναν φίλο. Και αυτό το κενό θα είναι για πάντα δυσαναπλήρωτο.
Τα συλλυπητήρια μας στη γυναίκα του, την Πόπη και όσους ειλικρινά τον αγαπούσαν».
Κώστας Σημίτης: «Ένα βαθειά ουμανιστικό και ανυπότακτο πνεύμα, με μια σκέψη που αναζητούσε την ορθότητα έξω από τα στερεότυπα, ήταν νομίζω τα απολύτως ιδιαίτερα χαρακτηριστικά του Σταύρου Τσακυράκη. Και αυτά, μαζί με τη συνέπεια λόγων και έργων ήταν τα γνωρίσματά του, που τον έκαναν ξεχωριστό και θα μας λείψουν μαζί του».