«Έφυγε» ο σπουδαίος βυζαντινολόγος Νίκος Νικονάνος

«Έφυγε» από ανακοπή καρδιάς ο σπουδαίος βυζαντινολόγος Νίκος Νικονάνος, ομότιμος καθηγητής βυζαντινής αρχαιολογίας του ΑΠΘ.

Ο εκλιπών, με καταγωγή από την Έδεσσα, γεννήθηκε το 1935 στη Θεσσαλονίκη, όπου έζησε όλα σχεδόν τα χρόνια της ζωής του. Αποφοίτησε με άριστα το 1959 από το ιστορικό-αρχαιολογικό τμήμα της Φιλοσοφικής Σχολής Θεσσαλονίκης.

Από το 1962 εργάστηκε ως βοηθός στην έδρα της Βυζαντινής Αρχαιολογίας της ίδιας Σχολής του Α.Π.Θ. και από τον Μάιο του 1965, μετά από εξετάσεις, έγινε μέλος της Ελληνικής Αρχαιολογικής Υπηρεσίας, στην οποία υπηρέτησε ως το 1984.

Αρχικά ως επιμελητής και στη συνέχεια ως έφορος Αρχαιοτήτων. Μετεκπαιδεύτηκε στο Ινστιτούτο Ιστορίας της Τέχνης στη Χαϊδελβέργη με υποτροφία του Γερμανικού Αρχαιολογικού Ινστιτούτου και του ιδρύματος Alexander von Humboldt. Το 1979 αναγορεύτηκε διδάκτωρ της Βυζαντινής Αρχαιολογίας του Α.Π.Θ. με βαθμό άριστα.

Το 1984 εκλέχτηκε αναπληρωτής καθηγητής και το 1992 καθηγητής της Βυζαντινής Αρχαιολογίας και Τέχνης στο Τμήμα Αρχιτεκτόνων του Α.Π.Θ., στο οποίο δίδαξε ως την συνταξιοδότησή του το 2003. Από φοιτητής, ακόμη το 1957, πήρε μέρος σε ανασκαφές.

Στη συνέχεια ως επιμελητής και έφορος αρχαιοτήτων, εκτός από σωστικές ανασκαφές στη Θεσσαλονίκη (1966-1969), την Θεσσαλία (1969-1973) και τη Χαλκιδική (1973-1984), διενήργησε συστηματικότερες ανασκαφές στη Θεσσαλία και τη Χαλκιδική. Στη Θεσσαλία διενήργησε συστηματικότερες ανασκαφές στη Λάρισα, το Ζάρκο Τρικάλων, το Κόκκινο Νερό Λαρίσης, το Αϊδίνιο Μαγνησίας, ενώ εντόπισε και κατέγραψε έναν σημαντικό αριθμό (22) άγνωστων βυζαντινών και μεταβυζαντινών μνημείων. Επεξεργάστηκε όλο αυτό το υλικό με «κριτική οξυδέρκεια» και συνέθεσε τη διδακτορική του διατριβή με τίτλο: «Βυζαντινοί ναοί της Θεσσαλίας, Από τον 10ο αιώνα, ως την κατάκτηση της περιοχής από τους Τούρκους το 1393». Έχει δημοσιεύσει, επίσης, εργασίες για μεμονωμένα μνημεία της Θεσσαλίας και μία μεγαλύτερη συνθετική εργασία για τις βυζαντινές εκκλησίες της Μαγνησίας.