Οκτώ μήνες από την έναρξη της δίκης σε δεύτερο βαθμό για τη φονική πυρκαγιά στο Μάτι, η Εισαγγελέας της Έδρας του δευτεροβάθμιου δικαστηρίου Σταματίνα Περιμένη, ξεκίνησε σήμερα την αγόρευσή της επί της ενοχής ή μη των 21 κατηγορουμένων σε μία αίθουσα ασφυκτικά γεμάτη από θύματα και συγγενείς θυμάτων της φωτιάς.
Με την έναρξη της διαδικασίας και απαντώντας στο αίτημα δικηγόρων να έχουν γραπτώς την πρότασή της, η εισαγγελέας ανέφερε:
«Δεν έχω κοιμηθεί κι όταν κοιμόμουν έβλεπα σκηνές από αυτή την τραγωδία. Κι όταν ξυπνούσα έβλεπα όλους εσάς. Η αγόρευση είναι αγόρευση και θα καταθέσω την πρόταση τις επόμενες ημέρες. Είναι πρακτική των τελευταίων ετών αυτό. Δεν μπορώ να γράψω πρόταση μέχρι τη Δευτέρα. Επιτρέψτε μου να επιβιώσω από αυτή τη δίκη».
Ξεκινώντας την αγόρευσή της που, όπως είπε σήμερα θα εστιάσει επί του νομικού μέρους, ξεκαθάρισε ότι το δικαστήριο δεν μπορεί να δικαιώσει ψυχές: «Θα επιχειρήσω να βοηθήσω το δικαστήριο σας να καταλήξει στην απόφαση την ορθή, με βάση τους νόμους, που μας αρέσει ή δεν μας αρέσει αυτοί ισχύουν. Θέλω να πω με πλήρη συνείδηση αυτού που θα εκστομίσω, το δικαστήριο με την απόφαση του δεν θα δικαιώσει ψυχές, οι ψυχές έχουν δικαιωθεί εκεί που βρίσκονται. Το δικαστήριο αυτό που θα δικαιώσει είναι την εμπιστοσύνη των πολιτών προκειμένου να εδραιωθεί ένα αίσθημα ασφάλειας αν υπάρξει ξανά τέτοια φυσική καταστροφή. Αλλά και για τους κατηγορούμενους πρέπει να ξέρουν ότι θα δικαστούν με τους νόμους που ισχύουν. Πρέπει η Δικαιοσύνη να κρίνει με ανοιχτά τα μάτια, όπως όταν πρωτοδημιουργήθηκε… Το θεωρώ ηθικό χρέος απέναντι στους ανθρώπους των οποίων διαλύθηκε η ζωή. Όλων των ανθρώπων που αναγκάστηκαν να βιώσουν αυτές τις στιγμές, βλέποντας συγγενείς και οικείους να φεύγουν από ζωή με αυτόν τον τραγικό τρόπο, ενώ πολλοί από αυτούς έχασαν και περιουσίες και σε κάποιες περιπτώσεις δεν έχει αποκατασταθεί η στέγη τους» ανέφερε.
Η εισαγγελική λειτουργός ανάλυσε το τι ίσχυε το 2018 όσον αφορά στην πολιτική προστασία και την καταστολή, «χωρίς να αναφέρομαι στον τάδε νόμο, στο τάδε άρθρο», όπως είπε χαρακτηριστικά απευθυνόμενη σε μία αίθουσα γεμάτη από θύματα και συγγενείς θυμάτων της πυρκαγιάς.
«Ο ένας πυλώνας είναι η καταστολή και ο δεύτερος πυλώνας η πολιτική προστασία. Πώς δομούνται αυτά; Με δυσκόλεψε στην κατανόηση ότι ο πρώτος βαθμός αυτοδιοίκησης συνδράμει την πυροσβεστική με ό,τι μέσα έχει. Παράλληλα έχουν την υποχρέωση ενέργειας για λόγους πολιτικής προστασίας. Εν ολίγοις μπερδεύεται η πολιτική προστασία με την καταστολή και το αντίστροφο, αλλά υπάρχουν κάποια όρια που καθορίζουν δράση».
Οργανωμένη απομάκρυνση
Όπως σημείωσε η κ. Περιμένη η οργανωμένη απομάκρυνση γίνεται όταν η φωτιά είναι σε κάποια απόσταση και για αυτό λέγεται και προληπτική, με το ακροατήριο σε αυτή την αναφορά να χειροκροτεί δυνατά. «Οργανωμένη απομάκρυνση όταν δεν υπάρχει ασφάλεια δεν γίνεται. Σου λέει μείνε σπίτι σου όταν η φωτιά είναι απέξω. Όμως όταν η φωτιά έρχεται από 3, 4, 5 χιλιόμετρα μακριά εκεί οφείλει να γίνει απομάκρυνση…Αυτό που ειπώθηκε ότι «δεν προλάβαμε, δεν μας είπαν» δεν ισχύει σαν σύλληψη θεωρητική. Όταν έχεις μια καταστροφή που έχει αρχίσει να εξελίσσεται οφείλεις να προβλέψεις και να ενεργήσεις εγκαίρως. Είτε να αποτρέψεις είτε να περιορίσεις τις συνέπειες. Αυτό ως αυτοτελής υποχρέωση γεννά ένα ζήτημα. Δεν μπορεί ο έχων την υποχρέωση να περιμένει κάποιον άλλο. Ο νομοθέτης είχε κατά νου ότι ένας άνθρωπος που έχει να διαχειριστεί μια φωτιά δεν μπορεί να τα κάνει όλα» είπε η εισαγγελέας.
Η απομάκρυνση, σημείωσε, είναι προληπτικό μέτρο εξηγώντας πως μπορούν να χρησιμοποιηθούν τα υφιστάμενα μέσα. «Υπάρχουν περιπτώσεις που θα χρειαστεί υποβοήθηση από τους τοπικούς παράγοντες. Άρα αυτό το κομμάτι πρέπει να εξελίσσεται. Δεν είναι «να σε κάψω Γιάννη, να σ’ αλείψω λάδι. Να σε αφήσω να καείς και μετά να σου πληρώσω τη ζημιά. Ποια ζημιά να πληρώσω;».
Αναφερόμενη στην πυροσβεστική σημείωσε πώς όταν το ζήτημα είναι η προστασία του πληθυσμού θα πρέπει να γίνει επέμβαση παντού. «Δεν υπάρχουν πρώτης και δεύτερης κατηγορίας πολίτες. Η ιεράρχηση από τον νόμο βάζει στο νούμερο ένα την προστασία της ανθρώπινης ζωής. Τον πρώτο λόγο τον έχει ο επίγειος συντονιστής. Αυτός πρέπει να έχει την πλήρη εικόνα της κατάστασης, να δώσει στίγμα στα συντονιστικά όργανα, να δώσει όσο το δυνατόν πληρέστερα το τι διακυβεύεται. Ο επίγειος επικεφαλής είναι αυτός που φτάνει στη φωτιά. Έλα όμως που η φωτιά δεν κάθεται σε μια μεριά και μπαίνουν κι άλλοι αξιωματικοί. Αν ανάμεσα σε αυτούς μπει ανώτερος ιεραρχικά αυτός θεωρείται επικεφαλής. Αυτός μέσω του ΕΣΚΕ μπορεί να ζητήσει ενίσχυση δυνάμεων». Σε κάθε περίπτωση επισήμανε η εισαγγελέας ο επίγειος επικεφαλής, οφείλει να δρα «με φειδώ και σύνεση» καθώς «Οι δυνατότητες του συστήματος είναι πεπερασμένες και πάντα θα είναι πεπερασμένες». Όμως σημείωσε «εχθρός του καλού είναι το καλύτερο. Σε κάθε καταστροφή δεν είναι μόνο τι μέσο είναι διαθέσιμο, αλλά και αν μπορεί να χρησιμοποιηθεί το μέσο αντιμετώπισης, καθώς πολλές φορές οι καιρικές συνθήκες αποτελούν ανασταλτικό παράγοντα στο χρόνο απόκρισης και τη χρήση του μέσου».
Ένταση
Φτάνοντας στο ζήτημα του χαρακτηρισμού των πράξεων, και ξεκαθαρίζοντας ότι δεν θα ζητήσει μετατροπή τους σε κακουργήματα, η εισαγγελέας αναφέρθηκε στο νόμο και τις προϋποθέσεις που απαιτεί για την αμέλεια. «Ο ενδεχόμενος δόλος σημαίνει ότι αποδέχομαι το αποτέλεσμα. Από την άλλη στην αμέλεια, το ότι το προβλέπω αλλά δεν πιστεύω ότι θα επέλθει έχει μια άλλη βάση, υπερεκτιμώ τις δυνάμεις μου, αλλά επουδενί δεν το θέλω. Αν η Δικαιοσύνη διαπιστώνει βαριά αμέλεια μπορεί να εφαρμόσει ανάλογες ποινές, που δεν έχουν και μεγάλη διαφορά από τις άλλες».
Εισαγγελέας: «Πιστεύετε ότι αυτοί οι άνθρωποι ήξεραν ότι θα γίνει αυτή η πανωλεθρία και το αποδέχτηκαν;»
Ακροατήριο: «Ναι! Ναι! Υπάρχουν όλα στη δικογραφία! Ο ανακριτής άλλα έγραφε, εσείς δεν βλέπετε τα ίδια» άρχισαν να φωνάζουν από το ακροατήριο με το δικαστήριο να αποσύρεται μέχρι να ηρεμήσουν τα πνεύματα.