Ένας αθλητικός κήπος που χωράει όλες τις εθνικότητες και τους εκπροσώπους τους, ένας αγώνας δρόμου που στο τέρμα του είναι η Ελευθερία, μία ιστορία ενός προσφυγόπουλου που με την αγάπη των συνομηλίκων του καταφέρνει να διακριθεί στο αγαπημένο του αγώνισμα, οι πρόσφυγες αθλητές ως έμπνευση για έναν κόσμο ενότητας και ο αθλητισμός ως μέσο απάλειψης κάθε στοιχείου που μπορεί να θεωρηθεί διαφορετικό. Αυτά είναι τα θέματα των έργων που βραβεύθηκαν στον φετινό, 30ό Πανελλαδικό Μαθητικό Διαγωνισμό της Ύπατης Αρμοστείας του ΟΗΕ για τους Πρόσφυγες, που είχε τίτλο «Ανήκουμε όλοι στην ίδια ομάδα».
«Είναι πολύ σημαντικό για εμάς ότι ο Πανελλαδικός Μαθητικός Διαγωνισμός μας, μια προσπάθεια που ξεκίνησε η Ύπατη Αρμοστεία πριν από σχεδόν 30 χρόνια, συνεχίζει να εμπλέκει ενεργά χιλιάδες μαθητές και σχολεία σε όλη τη χώρα», τόνισε στο ΑΠΕ-ΜΠΕ η Μαρία Κλάρα Μαρτίν (Maria Clara Martin), Αντιπρόσωπος της Ύπατης Αρμοστείας του ΟΗΕ για τους Πρόσφυγες στην Ελλάδα.
«Φέτος, καλέσαμε τους μαθητές και τις μαθήτριες να χρησιμοποιήσουν το ταλέντο και τη φαντασία τους για να υποστηρίξουν την ισότιμη πρόσβαση στον αθλητισμό για όλους. Αλλά και να αναδείξουν τη δύναμή του να ενώνει τους ανθρώπους», εξήγησε και πρόσθεσε: «Η ανταπόκριση των παιδιών ήταν εντυπωσιακή. Καθώς πλησιάζει η συμμετοχή της Ολυμπιακής και Παραολυμπιακής Ομάδας Προσφύγων στους Αγώνες στο Παρίσι αυτό το καλοκαίρι, τα έργα των παιδιών στέλνουν ένα ηχηρό μήνυμα αλληλεγγύης με τους περισσότερους από 114 εκατομμύρια ανθρώπους παγκοσμίως που έχουν εκτοπιστεί βίαια από τις εστίες τους. Τα παιδιά ενώνουν τη φωνή τους για την ειρήνη, την ένταξη των προσφύγων και τη συνύπαρξη μέσα από τον αθλητισμό».
Το θέμα του Διαγωνισμού κέντρισε το ενδιαφέρον των παιδιών και είχε μεγάλη απήχηση, καθώς σχεδόν 1.800 μαθητές και μαθήτριες πήραν μέρος, με ατομικές ή ομαδικές συμμετοχές. Εν τέλει, η Επιτροπή Αξιολόγησης ανέδειξε ένα έργο ανά εκπαιδευτική βαθμίδα, με δύο έργα να ισοψηφούν στην κατηγορία του λυκείου.
Πιο συγκεκριμένα, το νηπιαγωγείο Ξυλαγανής Ροδόπης (ομαδική συμμετοχή), με την αφίσα «Αθλητισμός για όλους», δίνει το μήνυμα της υλοποίησης ενός «σχολείου για όλους, χωρίς διακρίσεις, προκαταλήψεις και στεγανά», αποτυπώνοντας έναν κήπο γεμάτο μπάλες διάφορων αθλημάτων, που ανθίζουν ως λουλούδια ή μεγαλώνουν ως ένα μεγάλο δέντρο, μέσα σε έναν κήπο που χωράει όλες τις εθνικότητες και τους εκπροσώπους τους.
Το βραβείο των δημοτικών σχολείων απονεμήθηκε στο 4ο Δημοτικό Σχολείο Τρίπολης (ομαδική συμμετοχή), για την αφίσα με τίτλο: «Όλοι μαζί στον αγώνα της ζωής». Κύριο θέμα της αφίσας, ένας αθλητής που τερματίζει τον αγώνα προς την Ελευθερία, την ώρα που νέα παιδιά τον υποδέχονται και ξεσπούν σε χειροκροτήματα. «Αυτά είναι το μέλλον μιας χώρας, ανεξαρτήτως χρώματος, καταγωγής, θρησκείας. Ο άνθρωπος αυτός αποτελεί σύμβολο ελπίδας για όλους τους πρόσφυγες του κόσμου», περιγράφουν τα παιδιά της Ε’ και ΣΤ’ δημοτικού που δημιούργησαν το έργο.
Το βραβείο γυμνασίου απονεμήθηκε σε ένα ιδιαίτερο κόμικ από το Γυμνάσιο με Λυκειακές Τάξεις της Κιμώλου, με τίτλο: «Το προσφυγόπουλο».
«Η ζωή του δεν είναι ήρεμη, όπως η δική μας. Φτάνει στην Ελλάδα με χίλιες δυσκολίες και συναντά καθημερινά προβλήματα στο σχολείο με τους συνομηλίκους του απλά και μόνο γιατί είναι ξένος. Όμως, ο Αχμέντ δεν το βάζει κάτω. Με την αξία του κερδίζει μία θέση στην καρδιά και στην παρέα των συνομηλίκων του και μεγαλώνοντας διακρίνεται στο άθλημα που τόσο αγαπάει, το μπάσκετ. Η ιστορία αυτή, πιο επίκαιρη παρά ποτέ, μας διδάσκει την αξία της αγάπης προς τον συνάνθρωπο ενάντια σε κάθε ρατσιστική συμπεριφορά», τονίζουν οι δημιουργοί του βραβευμένου, πλέον, κ
όμικ.
Στην κατηγορία του λυκείου υπήρξε ισοψηφία και το βραβείο μοιράστηκε σε δύο συμμετοχές. Η μία είναι η αφίσα που φέρει τον τίτλο: «Με το βλέμμα στραμμένο στους πρόσφυγες, την ελπίδα και το μέλλον», ατομική συμμετοχή μαθήτριας Β’ λυκείου από το Λύκειο Κολλεγίου Αθηνών. Η Γιούσρα Μαρντίνι, κολυμβήτρια από τη Συρία που, με κίνδυνο της ζωής της, στα 17 της έσωσε με την αδελφή της από πνιγμό 18 μετανάστες στα ανοιχτά της Λέσβου, το 2021 συμμετείχε στην Ολυμπιακή Ομάδα Προσφύγων στο Τόκιο (2021) και σήμερα είναι Πρέσβειρα Καλής Θέλησης της Ύπατης Αρμοστείας του ΟΗΕ για τους Πρόσφυγες, αποτέλεσε έμπνευση για τη μαθήτρια. «Η ιστορία της Γιούσρα και κάθε ανώνυμου πρόσφυγα, που με την υποστήριξη του ΟΗΕ και της Διεθνούς Ολυμπιακής Επιτροπής, συμβάλλει μέσω του αθλητισμού στην κοινωνική ένταξη των μεταναστών, αποτελεί έμπνευση για έναν κόσμο ενότητας και ισότητας. Θέλω να αναδείξω την ισότητα και την αισιόδοξη προοπτική και να στείλω ένα μήνυμα στήριξης και ελπίδας στους πρόσφυγες σε όλο τον κόσμο», αναφέρει η 16χρονη μαθήτρια.
Η συμμετοχή που ισοψήφισε είναι επίσης ατομική, από μαθήτρια της Γ’ λυκείου από το 1ο Γενικό Λύκειο Θέρμης, με τίτλο: «Όλα στον αγώνα». Όπως σημειώνει, στο έργο της προσπάθησε να συμπεριλάβει άτομα «που βρίσκονται στο περιθώριο, να πανηγυρίζουν για την κοινή τους νίκη στον αγώνα κατά των στερεοτύπων και του διχασμού».
Ο διαγωνισμός, ο οποίος είχε την έγκριση του υπουργείου Παιδείας, απευθυνόταν σε μαθητές και μαθήτριες όλων των βαθμίδων της επικράτειας, αποτέλεσε ένα μέσο ώστε η μαθητική κοινότητα να ενημερωθεί, να ανταλλάξει απόψεις και να εκφραστεί μέσα από αφίσες, σκίτσα ή κόμικ γύρω από τη δύναμη που έχει ο αθλητισμός να αλλάζει τις ζωές των ανθρώπων, να τους φέρνει κοντά και να δίνει ελπίδα στους πρόσφυγες. Αφορμή, μεταξύ άλλων, για την επιλογή του θέματος ήταν οι Ολυμπιακοί και Παραολυμπιακοί Αγώνες του Παρισιού, στους οποίους θα συμμετάσχει για τρίτη φορά μια Ολυμπιακή Ομάδα Προσφύγων και μια Παραολυμπιακή Ομάδα Προσφύγων.
Tα πέντε νικητήρια έργα, αλλά και τα περισσότερα έργα που συμμετείχαν στον διαγωνισμό, όπως τονίζεται από την Ύπατη Αρμοστεία, προσέγγισαν το θέμα «με μια οπτική συμπερίληψης, προς κάθε τι διαφορετικό», κάτι που έκανε το έργο της Επιτροπής πολύ δύσκολο.
Στην Επιτροπή Αξιολόγησης φέτος συμμετείχαν το Δίκτυο για τα Δικαιώματα του Παιδιού, το Πανελλήνιο Δίκτυο για το Θέατρο στην Εκπαίδευση, η Ελληνική Ολυμπιακή Επιτροπή, το Περιφερειακό Κέντρο Πληροφόρησης των Ηνωμένων Εθνών – UNRIC (Γραφείο για Ελλάδα και Κύπρο), η Athens Comics Library, η Ύπατη Αρμοστεία του ΟΗΕ για τους Πρόσφυγες, ο Σύρος Παραολυμπιακός αθλητής Ibrahim Al Hussein και η Πόπη Κύρδη, εκπαιδευτικός και Υπεύθυνη Πολιτιστικών Θεμάτων στην Διεύθυνση Π.Ε. Α΄ Αθήνας.
Περισσότερες πληροφορίες για τον Διαγωνισμό, τα αποτελέσματά του και τα βραβεία, βρίσκονται στην ιστοσελίδα της Ύπατης Αρμοστείας, στον σύνδεσμο: https://www.unhcr.org/gr/student-contest-23.