Διαφωνία για τη Μονή της Χώρας
Για τη Μονή της Χώρας και την μετατροπή της σε τζαμί, που τέθηκε από τον πρωθυπουργό στην κατ΄ ιδίαν συνάντηση των δύο ηγετών, ο Ερντογάν περιορίστηκε να πει ότι θα είναι επισκέψιμη.
Στα θετικά είναι πως δεν επιδίωξε να ανεβάσει τους τόνους για να ικανοποιήσει τους ισλαμιστές που βρίσκονται στο ακροατήριό του και στην εκλογική του βάση.
Τα επόμενα ραντεβού
Ο Κυριάκος Μητσοτάκης στις δηλώσεις τους στους δημοσιογράφους έδωσε το περίγραμμα των επόμενων συναντήσεων.
«Θέλω και πάλι να σας ευχαριστήσω για την εξαιρετική φιλοξενία, προσβλέποντας να συναντηθούμε εκ νέου, πιθανόν στη Σύνοδο του ΝΑΤΟ στην Ουάσιγκτον, σίγουρα στο πλαίσιο της Γενικής Συνέλευσης του Οργανισμού Ηνωμένων Εθνών τον Σεπτέμβριο στη Νέα Υόρκη και βέβαια να ανταποδώσουμε και εγώ και τα μέλη του Υπουργικού Συμβουλίου την επίσκεψη την οποία κάνατε στην Αθήνα, με την επόμενη σύγκληση του Ανώτατου Συμβουλίου Συνεργασίας, το οποίο, όπως έχουμε συμφωνήσει, θα λάβει χώρα στην Άγκυρα εντός αυτού του έτους», είπε.
Σημεία της ομιλίας Μητσοτάκη:
“Οι συναντήσεις μας αποδεικνύουν πως μπορούμε να καθιερώσουμε τις επαφές μας.
Να εμπεδώσουμε το μήνυμα που οικοδομήσαμε με συστηματικότητα. Πολιτικός διάλογος, θετική ατζέντα, Μέτρα Οικοδόμησης Εμπιστοσύνης.
Είναι σημαντικό, όπως είχαμε δρομολογήσει, σε χειροπιαστά αποτελέσματα με αμοιβαίο όφελος.
Οι λαοί μας, όπως είχα δεσμευτεί, απολαμβάνουν μία σημαντική πρωτοβουλία, Τούρκοι πολίτες να ταξιδεύουν σε 10 ελληνικά νησιά, με την έκδοση βίζας να διαρκεί πλέον μόνο λίγα λεπτά. Σε Λέσβο και Χίο διαπίστωσα πόσο απλή και σύντομη είναι αυτή η διαδικασία.
Και στο μεταναστευτικό η συνεργασία αποδίδει, απέναντι στις παράνομες διακινητές και στους άθλιους διακινητές. Το θέλουμε τόσο στα χερσαία και στα θαλάσσια σύνορα. Η Ελλάδα ανέκαθεν συμφωνούσε στην χρηματοδότηση από την ΕΕ για την αντιμετώπιση του μεταναστευτικού.
Οι μειονότητες στις χώρες μας που καθορίζονται από τη συνθήκη της Λωζάννης. Η ελληνική μειονότητα, δραστικά μειωμένη, συμβάλει στην πολιτισμική ανάπτυξη, αλλά χρειάζεται στήριξη.
Στην Θράκη, η μουσουλμάνοι και χριστιανοί συμβιώνουν αρμονικά και σε αυτόν τον στόχο είμαι προσηλωμένος και το ενδιαφέρον της ελληνικής πολιτείας είναι έμπρακτο.
Επιτυχία μας η ενεργή παρουσία της μειονότητας στην ελληνική ζωή και θα ήταν ευχής έργο αν την ίδια άνθηση γνώριζε ο ελληνισμός στην Τουρκία. Στο πνεύμα της συνύπαρξης ο σεβασμός των κανόνων προστασίας της κληρονομιάς.
Σε αυτόν τον στόχο είμαι προσωπικά προσβλημένος, ο χαρακτηρισμός της μειονότητας ως θρησκευτικής προβλέπεται ρητά από τη συνθήκη της Λωζάνη. Έμπρακτο το ενδιαφέρον της ελληνικής πολιτείας, ισονομία και ισοπολιτεία. Αλλά και με τη λήψη ειδικών μέτρων που απολαμβάνουν οι μουσουλμάνοι της χώρας μας.
Μνημεία που αποτελούν πανανθρώπινη παρουσία. Είαχμε την ευκαιρία με ειλικρίνεια να συζητήσουμε τη στενοχώρια και δυσαρέσκεια μας για το γεγονός ότι η Μονή της Χώρας θα λειτουργήσει πια ως τέμενος. Άκουσα αυτά που είπε ο κ. Πρόεδρος και πιστεύω ότι κατ’ ελάχιστον είναι σημαντικό να προστατεύσουμε την πολιτιστική αξία αυτού του μνημείου για να είναι επισκέψιμο από όλους και όλοι να απολαμβάνουν αυτόν τον πολιτιστικό θησαυρό.
Οι δηλώσεις Ερντογάν
Στις δηλώσεις του, ο Ταγίπ Ερντογάν είπε: «Σας χαιρετώ εγκάρδια και με σεβασμό. Αισθάνομαι μεγαλη ικανοποιήση που φιλοξενώ τον αξιότιμο κ. Μητσοτάκη και την αντιπροσωπεία του. Επισκέφτηκα την Αθήνα τον Δεκέμβριο στο πλαίσιο του 5ου Συνεδρίου Συνεργασίας, είχαμε επιβεβαιώσει την αμοιβαία συμφωνία για ανοικτούς διαύλους διαλόγου. Καταγράψαμε τη συναντίληψη με τη διακήρυξη των Αθηνών περί σχέσεων φιλίας και καλής γειτονίας. Η επίσκεψη του αξιότιμου Κυριάκου αποτελεί αντικατοπτρισμό αυτής της συμφωνίας. Τον ευχαριστώ για την ειλικρίνεια του στην ανάπτυξη των διμερών μας σχέσεων. Πεποίθησή μου είναι πως η είσχυση συνεργασίας Τουρκίας και Ελλάδας θα είναι για το καλό των χωρών και της ευρύτερης περιοχής. Εξετάσαμε τα θέματα της κοινής ατζέντας. Εργαζόμαστε να ανεβάσουμε στα 10 δισ. δολάρια το διμερές εμπόριο που έφτασε στα 5,8 δισ. δολάρια. Το κοινό επιχειρηματικό συμβούλιο θα έχει μεγάλη συμβολή στις προσπάθειές μας. Οι χώρες μας που βρίσκονται σε σεισμική ζώνη έχουν εμπεδώσει αυτό που απαιτεί το δίκαιο του γείτονα. Υπεγράφη γι’ αυτό, το μνημόνιο διαχείρισης φυσικών καταστροφών. Συζητήσαμε και τα αλληλένδετα προβλήματα στις διμερείς σχέσεις. Θέλουμε να τα επιλύσουμε στο πλαίσιο καλού διαλόγου και γειτονίας. Η καταπλέμηση τρομοκρατικών οργανώσεων βρέθηκε ψηλά στην ατζέντα. Είμαστε σύμφωνοι πως δεν υπάρχει θέση για αυτές στην περιοχή μας. Προσμένουμε η θετική ατμόσφαιρα στη σχέση μας να συμβάλλει στην πληρωση των δικαιωμάτων της τουρκικής μεινονότητας στην Ελλάδα. Να επιτευχθεί μια δίκαιη λύση στο Κυπριακό, που θα ενισχύσει τη γαλήνη στην περιοχή. Μιλήσαμε για τη γενοκτονία στη Γάζα. Η ισραηλινή διοίκηση κλείνει τα αυτιά στις εκκλήσες για κατάπαυση του πυρός και στοχοποιεί τη Ράφα. Οι δυτικές χώρες πρέπει να μιλήσουν πιο δυνατά απέναντι στη σφαγή αμάχων, μεταξύ τους 15.000 παιδιά. Ευχαριστώ τον κ. πρωθυπουργό για τη στάση της Ελλάδας στον ΟΗΕ σχετικά με την Παλαιστίνη. Περιμένουμε να υποστηρίξει τις ενέργειές μας για τις σφαγές στη Γάζα. Τον Δεκέμβριο στην Αθήνα σας είχα πει πως δεν υπάρχει κανένα προβλημα τόσο μεγάλο, που δεν μπορεί να λυθεί. Οι ελπίδες μας για το μέλλον της συνεργασίας μας αυξάνονται. Θέλω να διευκρινίσω ένα θέμα: η Τουρκια είναι χώρα υπόδειγμα στην προστασία της πολιτιστικής κληρονομίας. Ανοίξαμε ξανά τη Μονή της Χώρας για λατρεία και επίσκεψη, μετά την απόφαση του 2020. Αποδίδουμε μεγάλη σημασία να δοθεί στον κατάλογο πολιτιστικής κληρονομιάς τη UNESCO».
Μετά την συνάντηση των δύο ηγετών η οποία ξεκίνησαν οι διευρυμένες συνομιλίες με τις αντιπροσωπείες των δύο χωρών οι οποίες και ολοκληρώθηκαν στις 17:45 με τη συμμετοχή μεταξύ άλλων των Υφυπουργών Εξωτερικών, Αλεξάνδρας Παπαδοπούλου και Κώστα Φραγκογιάννη, αρμοδίων για τον πολιτικό διάλογο και τη «θετική» ατζέντα και του Μπουράκ Ακσαπάρ, του Διοικητή της ΕΥΠ, Θεμιστοκλή Δεμίρη και του Τούρκου ομολόγου του, Ιμπραήμ Καλίν, του Συμβούλου Εθνικής Ασφαλείας, Αθανάσιου Ντόκου, της Συμβούλου Διεθνούς Στρατηγικού Σχεδιασμού, Αριστοτελίας Πελώνη, και της Διευθύντριας Επικοινωνίας του πρωθυπουργού, Κύρας Κάπη.
Ένα βασικό στοιχείο που θα προκύψει από το ραντεβού της Άγκυρας είναι ο οδικός χάρτης των επόμενων ραντεβού.
Μητσοτάκης και Ερντογάν αναμένεται να συναντηθούν στη Νέα Υόρκη τον Σεπτέμβριο, στο περιθώριο της Γενικής Συνέλευσης του ΟΗΕ, ενώ θα συμπέσουν και στη Σύνοδο του ΝΑΤΟ στην Ουάσιγκτον τον Ιούλιο. Πέραν αυτών, όμως, εκκρεμούν και οι συναντήσεις σε χαμηλότερο επίπεδο, οι οποίες πρέπει να μπουν σε έναν νέο κύκλο, με την αντικατάσταση του υφυπουργού Εξωτερικών Μπουράκ Ακτσαπάρ, ο οποίος μετακομίζει στον ΟΗΕ τους επόμενους μήνες, και αφήνει προς ώρας χωρίς συνομιλητή για τον πολιτικό διάλογο και τη θετική ατζέντα τους Αλεξάνδρα Παπαδοπούλου και Κώστα Φραγκογιάννη.
Νωρίτερα, στην Άγκυρα προσγειώθηκε λίγο πριν τις 15:00 ο Έλληνας πρωθυπουργός.
Τον Έλληνα πρωθυπουργό υποδέχθηκαν στο αεροδρόμιο της τουρκικής πρωτεύουσας ο Υπουργός Εξωτερικών Hakan Fidan, ο Αναπληρωτής Κυβερνήτης της Άγκυρας Murat Soylu, ο Αντιδήμαρχος του Μητροπολιτικού Δήμου Άγκυρας Faruk Köylüoğlu, ο Γενικός Διευθυντής Πρωτοκόλλου του Υπουργείου Εξωτερικών Πρέσβης Ahmet Cemil Miroğlu, ο Γενικός Διευθυντής Διμερών Πολιτικών Υποθέσεων και Ναυτιλίας-Αεροπορίας-Συνόρων του Υπουργείου Εξωτερικών Πρέσβης Burak Özügergin, ο Πρέσβης της Τουρκίας στην Αθήνα Çağatay Erciyes, ο Πρέσβης της Ελλάδας στην Άγκυρα Θεόδωρος Μπιζάκης και άλλοι αξιωματούχοι.