Κορυφαία τεχνογνωσία και διευρυμένα πεδία εξειδίκευσης διαθέτει η Πανεπιστημιακή Οφθαλμολογική Κλινική του ΠΑΓΝΗ που μπαίνει στην δεύτερη τριακονταετία της ζωής της. Διευθύνεται από τον καθηγητή κ. Μιλτιάδη Τσιλιμπάρη, έχει μια ομάδα 40 ανθρώπων και λειτουργεί στα πρότυπα των μεγάλων, σύγχρονων οφθαλμολογικών κλινικών.
Το τμήμα Οφθαλμικής Ογκολογίας της Κλινικής είναι το μόνο που λειτουργεί σε δημόσιο ίδρυμα της χώρας και ετοιμάζεται να συμπεριλάβει στο θεραπευτικό του φάσμα και την παιδιατρική οφθαλμολογική νεοπλασία.
Για την κλινική που αντιμετωπίζει χιλιάδες περιστατικά κάθε χρόνο, πραγματοποιώντας από επεμβάσεις καταρράκτη μέχρι μεταμοσχεύσεις κερατοειδούς και έχει ως κορυφαία προτεταιότητα τις υπηρεσίες ποιότητας στους ασθενείς αλλά και την συνεχή εκπαίδευση και εξειδίκευση των στελεχών της, μιλά στην “Π” ο διευθυντής της κ. Μ. Τσιλιμπάρης.
Η ομάδα της κλινικής
Όπως επεσήμανε ο καθηγητής:
“Η Πανεπιστημιακή Οφθαλμολογική Κλινική του ΠαΓΝΗ σήμερα έχει την πληρέστερη στελέχωση που είχε ποτέ στην τριαντάχρονη πορεία της. Διαθέτει 8 ειδικευμένους οφθαλμίατρους, 8 ειδικευόμενους οφθαλμίατρους, 2 γιατρούς επιστημονικούς συνεργάτες, 2 τεχνικούς και 1 οπτομέτρη.
Αν σε αυτούς προσθέσουμε τους 10 επιστήμονες του Εργαστηρίου Οπτικής και Όρασης στην Ιατρική Σχολή αλλά και το νοσηλευτικό μας προσωπικό, μιλάμε για μια ομάδα σχεδόν 40 ατόμων που καλύπτει όλο το φάσμα των επιστημόνων που σχετίζεται με την ειδικότητα της οφθαλμολογίας και την έρευνα που την αφορά. Πιο συγκεκριμένα, οι ειδικοί του Τμήματος είναι:
Δρ. Μιλτιάδης Κ. Τσιλιμπάρης, Καθηγητής (Διευθυντής Κλινικής), Δρ. Χαράλαμπος Σιγανός, Αναπλ. Καθηγητής, Δρ. Ευστάθιος Δετοράκης, Αναπλ. Καθηγητής, Δρ. Όλγα Ηλιάκη, Διευθύντρια ΕΣΥ, Δρ. Κατερίνα Χαλκιά, Επιμελήτρια Α’ ΕΣΥ, κ. Χριστίνα Σκαθαρούδη, Επιμελήτρια Β’ ΕΣΥ, κ. Αναστάσης Σταυρακάκης, Επιμελητής Β’ ΕΣΥ, κ. Ειρήνη Σεβαστάκη, Διευθύντρια ΕΣΥ.
Στα πρότυπα των μεγάλων σύγχρονων κλινικών
Σήμερα η Κλινική λειτουργώντας στα πρότυπα των μεγάλων σύγχρονων οφθαλμολογικών κλινικών καλύπτει όλο το εύρος των οφθαλμολογικών νοσημάτων με καθημερινά τακτικά ιατρεία που διενεργούνται από οφθαλμίατρους μέλη ΔΕΠ ή επιμελητές της Κλινικής με εξειδίκευση στις υποειδικότητες του αντικειμένου μας.
Έτσι, εκτός της γενικής οφθαλμολογίας (κ. Σεβαστάκη) και της πρωτοβάθμιας φροντίδας που εξυπηρετείται στο οφθαλμολογικό ΤΕΠ, έχουμε τακτικά εξωτερικά ιατρεία και χειρουργεία με εξειδίκευση στις παθήσεις της οφθαλμικής επιφάνειας και του κερατοειδούς και τις μεταμοσχεύσεις (Δρ. Σιγανός), τις παθήσεις και τη χειρουργική βλεφάρων, δακρυϊκής συσκευής, κόγχου και την οφθαλμική ογκολογία (Δρ. Δετοράκης), την παθολογία και χειρουργική του γλαυκώματος (κ. Σκαθαρούδη),
την παιδοοφθαλμολογία και την χειρουργική του στραβισμού (Δρ. Ηλιάκη), τις οφθαλμικές φλεγμονές και την νευροοφθαλμλογία (Δρ. Χαλκιά), τις παθήσεις και τη χειρουργική αμφιβληστροειδούς/υαλοειδούς (Δρ. Τσιλιμπάρης, κ. Σταυρακάκης) και τη χειρουργική του καταρράκτη (όλοι οι ειδικευμένοι γιατροί της κλινικής).
Επιπλέον, στους χώρους του Εργαστηρίου Οπτικής και Όρασης της Ιατρικής Σχολής προσφέρονται υπηρεσίες διαθλαστικής χειρουργικής και εξειδικευμένες ψυχοφυσικές, ηλεκτροφυσιολογικές (Δρ. Σ. Πλαΐνης) και απεικονιστικές εξετάσεις (Δρ. Α. Παλλήκαρης) που σχετίζονται με την όραση.
Τμήμα Οφθαλμικής Ογκολογίας που θα επεκταθεί και στα παιδιά
Η Κλινική μας, λέει ο κ. Τσιλιμπάρης, “ευτύχησε να κάνει τα πρώτα της βήματα υπό την εμβληματική καθοδήγηση του καθηγητή Ι. Παλλήκαρη, η πρωτοπόρα δουλειά του οποίου στη διαθλαστική χειρουργική άνοιξε τους ορίζοντες τόσο της Κλινικής μας όσο και της ελληνικής οφθαλμολογίας συνολικά. Η διαθλαστική χειρουργική εξακολουθεί να αποτελεί αντικείμενο στο οποίο διαθέτουμε κορυφαία τεχνογνωσία.
Σήμερα, μπαίνοντας στη 2η τριακονταετία της ζωής της, η Κλινική μας καλείται να υλοποιήσει τη μετάβαση από μια μονοθεματική εστίαση σε μια ευρύτερη γκάμα επιστημονικών ενδιαφερόντων, όπως υπαγορεύει η έννοια μια ώριμης πανεπιστημιακής οφθαλμολογικής κλινικής. Έτσι με τη συνδρομή μελών ΔΕΠ και επιμελητών έχουμε διευρύνει τα πεδία εξειδίκευσής μας σημαντικά. Συγκεκριμένα:
– η Κλινική μας διαθέτει ένα από τα καλύτερα οργανωμένα και δραστήρια τμήματα παθήσεων και χειρουργικής του αμφιβληστροειδή της χώρας μας με δυνατότητα προσφοράς όλου του εύρους των σύγχρονων φαρμακευτικών και μικροχειρουργικών θεραπειών.
Το απεικονιστικό εργαστήριο του τμήματος είναι από τα εμπειρότερα του χώρου. Ιδιαίτερη εστίαση του τμήματος αποτελούν τα κληρονομούμενα νοσήματα του αμφιβληστροειδή και η διατήρηση της μόνης βιοτράπεζας κληρονομικών οφθαλμολογικών νοσημάτων της χώρας. Χάρη στην εξειδίκευση και την μακροχρόνια εμπειρία της αποτελούμε προτιμητέο προορισμό των περισσότερων κλινικών μελετών στη χώρα που σχετίζονται με νέα πρωτοποριακά φάρμακα για τη θεραπεία νοσημάτων του αμφιβληστροειδή.
-Το Τμήμα Οφθαλμικής Ογκολογίας της Κλινικής μας είναι το μόνο σε δημόσιο ίδρυμα της χώρας. Έτσι σήμερα το σύνολο σχεδόν των ογκολογικών οφθαλμολογικών ασθενών που μπορούν να λάβουν βραχυθεραπεία με ραδιενεργές πλάκες παραπέμπονται στην Κλινική μας για θεραπεία.
Εκτιμώντας τη σημαντική συνεισφορά μας στην αναχαίτιση παραπομπής ασθενών στο εξωτερικό πρόσφατα ο ΕΟΠΥΥ μας ζήτησε να διευρύνουμε το θεραπευτικό μας φάσμα ώστε να περιλάβουμε και την παιδιατρική οφθαλμική νεοπλασία, κατεύθυνση για την οποία βρισκόμαστε σε συνεργασία με τη διοίκηση του Νοσοκομείου, την ΥΠΕ και την Περιφέρεια.
– Η Κλινική μας διαθέτει υψηλή εξειδίκευση στις παθήσεις της οφθαλμικής επιφάνειας και τις μεταμοσχεύσεις του κερατοειδούς. Είμαστε αδειοδοτημένο από τον ΕΟΜ μεταμοσχευτικό κέντρο με τεχνογνωσία σε όλο το φάσμα της σύγχρονης μικροχειρουργικής της μεταμόσχευσης”.
Χιλιάδες ασθενείς, λίγος ο χειρουργικός χρόνος
Ο διευθυντής, σημειώνει:
“Κατά μέσο όρο εξετάζουμε περί τους 9.000 ασθενείς κατ’ έτος στα τακτικά εξωτερικά ιατρεία μας. Στο Τμήμα Οφθαλμολογικών Επειγόντων βλέπουμε περί τις 6.000 ασθενείς τον χρόνο. Χειρουργούμε περί τα 1.000 περιστατικά το έτος εκ των οποίων 55% είναι περιστατικά καταρράκτη, 20% είναι περιστατικά χειρουργικής του αμφιβληστροειδή 10% οφθαλμοπλαστικά περιστατικά και 15% αφορά τα υπόλοιπα χειρουργεία.
Επίσης εξυπηρετούμε περί τις 2.000 ασθενείς κατ’ έτος που χρειάζονται θεραπεία με ενδοβολβικές εγχύσεις φαρμάκων και νοσηλεύουμε περί τις 3.000 ασθενείς ετησίως. Με δεδομένη τη μεγάλη λίστα αναμονής της Κλινικής μας, μια σταθερή επιδίωξή μας είναι η αύξηση του χειρουργικού μας χρόνου τόσο για περιστατικά τοπικής αναισθησίας όσο και για περιστατικά υπό γενική αναισθησία.
Ειδικά για τα τελευταία η ανάγκη μας είναι επιτακτική. Η πρόσφατη αύξηση του διαθέσιμου χρόνου μας με γενική αναισθησία, βελτίωσε κάπως την κατάσταση, αλλά το φορτίο μας παραμένει υψηλό και η ανάγκη χειρουργικού χρόνου διαρκής”.
Σημαντικό εκπαιδευτικό-ερευνητικό έργο
Αναφερόμενος στο εκπαιδευτικό-ερευνητικό έργο που γίνεται, ο ίδιος επισημαίνει:
“Οι εκπαιδευτικές-ερευνητικές δραστηριότητες του τμήματός μας εκτείνονται από αμιγώς κλινικές στην Πανεπιστημιακή Κλινική έως προκλινικές/βασικές στο Εργαστήριο Οπτικής και Όρασης της Ιατρικής Σχολής. Συγκεκριμένα:
– Στην Πανεπιστημαική Κλινική διεκπεραιώνονται κλινικά ερευνητικά πρωτόκολλα που αφορούν πολυκεντρικές μελέτες νέων φαρμάκων, καινοτόμες θεραπευτικές παρεμβάσεις και καταγραφή/μελέτη ιδιαίτερων κλινικών οντοτήτων. Η εκπαιδευτική δραστηριότητα περιλαμβάνει την κλινική και χειρουργική εκπαίδευση των ειδικευομένων μας και την κλινική άσκηση των φοιτητών μας στην οφθαλμολογία.
– Το Εργαστήριο Οπτικής και Όρασης είναι ένα από τα λίγα θεσμοθετημένα εργαστήρια της Ιατρικής Σχολής με δεκαμελές προσωπικό μόνιμο και επιστημονικούς συνεργάτες από διάφορους επιστημονικούς τομείς. Διαθέτει μεγάλη γκάμα ερευνητικών δραστηριοτήτων που αφορούν νέες τεχνολογίες και καινοτόμες συσκευές, έρευνα για την ανάπτυξη καινοτόμων φαρμακοτεχνικών μορφών, ανάπτυξη νέων απεικονιστικών διατάξεων καθώς βασική βιολογική έρευνα σε ζωικά πρότυπα με έμφαση τη μελέτη του αμφιβληστροειδή (Δρ. Π. Τσόκα).
Έχει συνεργασίες με άλλα εργαστήρια του Πανεπιστημίου, του ΙΤΕ καθώς και με άλλα Ιδρύματα της χώρας και του εξωτερικού. Έχει πετύχει χρηματοδότηση μέσω ανταγωνιστικών ερευνητικών προγραμμάτων (ΓΓΕΤ, ΕΣΠΑ κλπ), καθώς και ανταγωνιστικών εταιρικών και ιδιωτικών χρηματοδοτήσεων.
– Στις εκπαιδευτικές μας δραστηριότητες συμμετέχουν όλα τα μέλη ΔΕΠ και ΕΔΙΠ (Δρ. Σ. Παναγοπούλου) του Τμήματος. Η εκπαιδευτική μας δραστηριότητα στο πλαίσιο της Ιατρικής Σχολής επιπλέον της συμμετοχής μας στο προπτυχιακό πρόγραμμα της Σχολής περιλαμβάνει την οργάνωση και το συντονισμό του Διατμηματικού Μεταπτυχιακού Προγράμματος Οπτική και Όραση και προγράμματα δια βίου εκπαίδευσης στο πλαίσια του ΚΕΔΙΒΙΜ.
Σημαντικό εκπαιδευτικό ρόλο συντελεί και το ετήσιο διεθνές συνέδριο Aegean Cornea/Aegean Retina που διοργανώνεται από την ομάδα μας αδιάλειπτα τα τελευταία 30 χρόνια”.
Ο σχεδιασμός για το αύριο
Ποιοι είναι οι στόχοι της κλινικής για το μέλλον;
“Στόχος μας είναι η συγκρότηση μιας πλήρους, πρότυπης πανεπιστημιακής κλινικής με μακροχρόνια προοπτική που να καλύπτει όλο το φάσμα των οφθαλμολογικών νοσημάτων και να λειτουργεί σαν τελικός σταθμός των ασθενών μας.
Η δόμηση της κλινικής σε επιμέρους υποειδικότητες αποσκοπεί ακριβώς σε αυτόν το στόχο. Από αυτή την άποψη αποτελεί ύψιστη προτεραιότητα η συνεχής εκπαίδευση και εξειδίκευση νέων και μεγαλύτερων στελεχών της Κλινικής στα επιμέρους αντικείμενά τους. Θα θέλαμε επίσης το υψηλό επιστημονικό επίπεδο της Κλινικής να συμβαδίζει με αντίστοιχης ποιότητας υπηρεσίες εξυπηρέτησης των ασθενών μας.
Η ατυχής συγκυρία της πανδημίας μας εξανάγκασε σε βήματα προς τα πίσω στον τομέα αυτό. Στόχος μας είναι σε συνεργασία με τη διοίκηση του Νοσοκομείου να ανακτήσουμε το χαμένο έδαφος το συντομότερο δυνατό. Η συμμετοχή της Κλινικής μας στα μελλοντικά σχέδια ανάπτυξης του Νοσοκομείου αποτελεί κρίσιμο στοίχημα για μας.
Ταυτόχρονα θέλουμε να συντηρήσουμε τομείς επιστημονικής αιχμής που αξιοποιώντας τα ιδιαίτερα επιστημονικά ενδιαφέροντα των γιατρών μας θα μας επιτρέψουν να συνεχίσουμε να διακρινόμαστε σε παραδοσιακούς για μας τομείς, αλλά και να επεκταθούμε σε νέους.
Η πρόσφατη απόφαση του ΔΣ του Νοσοκομείου να υποστηρίξει την προσπάθειά μας να πιστοποιηθούμε ως Εθνικό Κέντρο Αναφοράς για τα Κληρονομούμενα Νοσήματα του Αμφιβληστροειδή και την Οφθαλμική Ογκολογία αποτελεί επιβεβαίωση της εμπιστοσύνης του σε μας και δημιουργεί προσδοκία για την ανάπτυξη περαιτέρω υποδομών που θα μας στηρίξουν στο έργο μας” καταλήγει ο κ. Τσιλιμπάρης.