Οι έξι συναρχηγοί της Ανταρτικής Ομάδος Σατανά. Από δεξιά: Ιωάννης Ανδρεαδάκης, Μενέλαος Ξυλούρης, Χαράλαμπος Γιανναδάκης, Αντώνης Δομαλάκης, Δημήτρης Δομαλάκης και Νικόλαος Βιδάκης
Οι έξι συναρχηγοί της Ανταρτικής Ομάδος Σατανά. Από δεξιά: Ιωάννης Ανδρεαδάκης, Μενέλαος Ξυλούρης, Χαράλαμπος Γιανναδάκης, Αντώνης Δομαλάκης, Δημήτρης Δομαλάκης και Νικόλαος Βιδάκης
Ο Αρχηγός και ιδρυτής της Ανεξάρτητης Ανταρτικής Ομάδας Σατανά, Αντώνης Γρηγοράκης – Σατανάς, από τον Κρουσώνα Ηρακλείου
Ο Αρχηγός και ιδρυτής της Ανεξάρτητης Ανταρτικής Ομάδας Σατανά, Αντώνης Γρηγοράκης – Σατανάς, από τον Κρουσώνα Ηρακλείου

Στο αρχείο του φιλίστορα Κρουσανιώτη Γεωργίου Ξυλούρη του Μύρωνα, καταγράφεται το παρακάτω τραγούδι λαϊκού ποιητή με τίτλο, ´«Το τραγούδι των καπεταναίων της Αντίστασης»:

Γιάννης Ποδιάς και Μπαντουβάς και Νίκος Σαμαρείτης

Πετρακογιώργης, Σατανάς, οι ένδοξοι της Κρήτης

και των Ανωγειανώ Αρχηγός

ο Γιάννης Δραμουντάνης

τα κατορθώματα αυτηνού, άνθρωπος δε τα κάνει

τόνε σκοτώσαν Γερμανοί, μα στάθει στο ποδάρι

’να παλικάρι ξακουστό, του Χρίστο ο Μιχάλης.

Επόθανε κι ο Σατανάς μα’φήκε τα παιδιά του

να εκδικηθούν τσι άτιμους που κάψαν την καρδιά του

τσι Δόμηδες τσι ξακουστούς και τον Ανδρεαδάκη

το Νικολή το Τσικαλά, Λάμπη το Γιανναδάκη

ανέλαβε για Αρχηγός, ο πιο γραμματισμένος

Ξυλούρης ο Μενέλαος ο πολυπικραμένος.

Τον κύρη του σκοτώσανε με βάσανα περίσσα

και τρία αξαδέρφια ντου που’ταν σαν κυπαρίσσα.

Θε μου και δώστος δύναμη μαζί και προστασία

να φέρουνε στην Κρήτη μας ξανά Ελευθερία!!!

Ο λαϊκός ποιητής καταγράφει τους Αρχηγούς της Κρητικής Αντίστασης των νομών Ηρακλείου και Ρεθύμνου που όρθωσαν τα στήθη μαζί με λιγοστούς στην αρχή άντρες. Αντιστάθηκαν στη λαίλαπα του ναζισμού και του φασισμού, που χτύπησε την Κρήτη από την 1η Ιουνίου 1941 ως τις αρχές Ιουλίου 1945 που εξαφανίστηκαν τελικά και οι τελευταίοι Γερμανοί από το ηρωικό νησί. Κυρίαρχη μορφή στον αντιφασιστικό αγώνα, ο Αρχηγός της Κρουσανιώτικης Ανεξάρτητης Ανταρτικής Ομάδος Σατανά, Αντώνης Γρηγοράκης – Σατανάς.

Ο Αντώνης Γρηγοράκης – Σατανάς γεννήθηκε στον Κρουσώνα το 1888. Το «Σατανάςª τον συνόδευε σε όλη τη διάρκεια της ζωής του και πολλοί Κρουσανιώτες διηγούνται πως το απέκτησε από τον δυναμικό και άφοβο χαρακτήρα του, αφού δε λογάριαζε ποτέ το θάνατο. Στο Ηράκλειο διατηρούσε πριν τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο καφενείο στη Χανιόπορτα το οποίο καθιερώθηκε ως τόπος συνάντησης των Βενιζελικών οπαδών. Βενιζελικός και ο ίδιος, προσωπικός φίλος του Εθνάρχη. Φίλος και του Υποπροξένου της Αγγλίας στο Ηράκλειο Μιχάλη Ηλιάδη.

Ο Μιχάλης Ηλιάδης, Υποπρόξενος της Βρετανίας στην Κρήτη.
Ο Μιχάλης Ηλιάδης, Υποπρόξενος της Βρετανίας στην Κρήτη. Πρόξενος ήταν ο Meed με έδρα τα Χανιά. Η γνωριμία του Τζων Πεντλέμπουρυ με τον Αντώνη Γρηγοράκη – Σατανά, οφείλεται στον Υποπρόξενο Μιχάλη Ηλιάδη (φωτογραφία από το βιβλίο Ηλιάδης Μιχαήλ, Ταλαιπωρίαι και αναμνήσεις από την εν Γερμανία ομηρίαν μου, Μουρμέλ, Ηράκλειο, 1946)

Ο Ηλιάδης ήταν εκείνος που τον έφερε σε επαφή με τον Τζων Πεντλέμπουρυ. Ο Πεντλέμπουρυ επιλέγει τον Σατανά και σχηματίζουν ένοπλη ομάδα Κρουσανιωτών πριν αρχίσει η πτώση των αλεξιπτωτιστών στην Κρήτη.

Ο Σατανάς εφοδιάζει με όπλα τους άντρες του (τα προμήθευσε ο Πεντλέμπουρυ από τις Βρετανικές αποθήκες) και παίρνουν μέρος στη Μάχη της Κρήτης.

Μετά την κατάληψη της Κρήτης (1 Ιουνίου 1941), ο Σατανάς ορκίζει την ομάδα του και μετέχει της Αντίστασης του κρητικού λαού εναντίον των κατακτητών.

Η ανταρτική Ομάδα Κρουσώνα, εξοντώνει τον Μάιο του 1942 τον διορισμένο από τις κατοχικές αρχές Πρόεδρο της Κοινότητας Κρουσώνα Μιχάλη Τζουλιά και τον γιο του Κωστή. Έκτοτε, οι άντρες της Ομάδος Σατανά και ο ίδιος γίνονται οι πλέον καταζητούμενοι των Γερμανών.

Ο Αντώνης Γρηγοράκης Σατανάς αναχωρεί στις 22 Αυγούστου 1941 για τη Μέση Ανατολή και επιστρέφει στην Κρήτη στις 9 Οκτωβρίου του ίδιου έτους. Στις 23 Ιουνίου 1943 αναχωρεί για δεύτερη φορά στη Μέση Ανατολή λόγω κλονισμού της υγείας του. Στις 5 Σεπτεμβρίου 1943 πεθαίνει στην Αλεξάνδρεια της Αιγύπτου.

Θα μελετήσουμε τον Αρχηγό Αντώνη Γρηγοράκη – Σατανά, προσεγγίζοντας τέσσερα ιστορικά γεγονότα με πρωταγωνιστή τον ίδιο:

 

Οι έξι συναρχηγοί της Ανταρτικής Ομάδος Σατανά. Από δεξιά: Ιωάννης Ανδρεαδάκης, Μενέλαος Ξυλούρης, Χαράλαμπος Γιανναδάκης, Αντώνης Δομαλάκης, Δημήτρης Δομαλάκης και Νικόλαος Βιδάκης
Οι έξι συναρχηγοί της Ανταρτικής Ομάδος Σατανά. Από δεξιά: Ιωάννης Ανδρεαδάκης, Μενέλαος Ξυλούρης, Χαράλαμπος Γιανναδάκης, Αντώνης Δομαλάκης, Δημήτρης Δομαλάκης και Νικόλαος Βιδάκης

 

Α. Αποστολή στην Κάσο, (πρώτο δεκαήμερο Απριλίου 1941)

Ο Βρετανός αξιωματικός Σύνδεσμος στην Κρήτη Τζων Πεντλέμπουρυ με τον συνεργάτη του Νικ Χάμοντ, πριν την έναρξη της επιχείρησης «Ερμής – Μάχη Κρήτης», σχεδίασαν αποστολή σαμποτάζ στα Δωδεκάνησα στο νησί Κάσο. Για την επιχείρηση αυτή, ο Γεώργιος Δραμουντάνης, σημαντικό στέλεχος της Κρητικής Αντίστασης και αδερφός του Αρχηγού Ανωγείων Γιάννη Δραμουντάνη – Στεφανογιάννη, γράφει σε σημείωμά του, (23 Νοεμβρίου 1963):

«…κατά τας αρχάς Απριλίου 1941, ο εν Ηρακλείω Βρετανός Πρόξενος Πετλέμπουρυ προσεκάλεσεν εις το γραφείον του εν πάση μυστικότητι, τους κ.κ. Εμμ. Μπαντουβάν, Αντ. Γρηγοράκην ή Σατανάν και εμέ και μετά μικράν προεισαγωγήν, μας ηρώτησεν εάν θα είμεθα διατεθειμένοι, να ενεργήσωμεν μίαν επιχείρησιν σαμποτάζ εις τα Δωδεκάνησα, αορίστως-χωρίς να διευκρινίζη εις ποίαν εκ των νήσων επακριβώς και πότε, μαζί και με ομάδα Βρετανών κομάντος. Αυτοστιγμής αναφέραμεν και του εδηλώσαμεν ότι ευχαρίστως δεχόμεθα άνευ ουδεμιάς αντιρρήσεως και ότι είμεθα έτοιμοι, ανά πάσαν στιγμήν.

Η επιχείρησις του σαμποτάζ αυτή επραγματοποιήθη όντως και οι λαβόντες μέρος Έλληνες αντάρται μετά των Βρετανών κομάντος, είναι ονομαστικώς οι κάτωθι:  1) Εμμανουήλ Γ. Μπαντουβάς 2) Αντώνιος Γρηγοράκης ή Σατανάς 3) Γεώργιος Στεφ. Δραμουντάνης 4) Αναστάσιος Μπουτζαλής 5) Αντώνιος Καράς 6) Απόστολος Ξωμεριτάκης 7) Γεώργιος Κόλιας 8) Αθανάσιος Αντωνόπουλος…».

Β. Συσκέψεις Αρχηγών της ένοπλης Κρητικής Αντίστασης στις θέσεις Κορακόπετρα και Μίθια Ψηλορείτη  (τέλος Απριλίου, αρχές Μαΐου 1942)

Ανεξάρτητος Ανταρτική Ομάς Σατανά, ιδρυθείσα τη 27 – 5 – 41. Η πρώτη ανταρτική Ομάδα της Κατοχής στην Κρήτη.
Ανεξάρτητος Ανταρτική Ομάς Σατανά, ιδρυθείσα τη 27 – 5 – 41. Η πρώτη ανταρτική Ομάδα της Κατοχής στην Κρήτη.

Στον Ψηλορείτη, το βουνό της ελευθερίας, στα τέλη Απριλίου 1942 οργανώθηκαν και πραγματοποιήθηκαν δύο συσκέψεις των Αρχηγών της ένοπλης Κρητικής Αντίστασης με τη συμμετοχή του Αντωνίου Γρηγοράκη – Σατανά. Στην πρώτη σύσκεψη στη θέση Κορακόπετρα (στο μητάτο του Αρχηγού Ανωγείων Στεφανογιάννη), οι αρχηγοί αποφάσισαν να διεξάγουν παθητικά σαμποτάζ, εκτιμώντας τον κίνδυνο των αντιποίνων, όπως ονόμαζε ο φασιστικός κατοχικός στρατός τα εγκλήματά του.

Στη δεύτερη σύσκεψη στη θέση Μύθια Ψηλορείτη, οι αποφάσεις των Αρχηγών ήταν να εκτελεστούν οι προδότες και δοσίλογοι που συνεργάζονταν με τις δυνάμεις κατοχής. Η απόφαση των Αρχηγών για τους δοσίλογους υλοποιήθηκε το πρώτο δεκαπενθήμερο του Μαΐου 1942.

Στο αρχείο της Ανεξάρτητης Ομάδος Ανωγείων (Α.Ο.Α.), διαβάζουμε:  «…κατά το τελευταίον δεκαήμερον του Απριλίου εγένετο η πρώτη σύσκεψις των Αρχηγών των ενόπλων τμημάτων και άλλων παραγόντων και αξιωματικών υπό μορφήν Παγκρητίου συσκέψεως την πρωτοβουλίαν της οποίας είχεν ο Εμμαν. Μπαντουβάς δι’ανταλαγήν γνωμών και συντονισμόν ανταρτικού αγώνος εις θέση Κορακόπετρα περιοχής Ανωγείων εις την οποίαν έλαβον μέρος οι κάτωθι:

1) Εμμ. Μπαντουβάς 2) Αντώνιος Γρηγοράκης ή Σατανάς, εκπρόσωποι Ηρακλείου, 3) Γ. Νιργιανάκης, εκπρόσωπος Επ. Πεδιάδος, 4) Ιωάννης Δραμουντάνης ή Στεφανογιάννης, 5) Γ. Δραμουντάνης 6) Μιχ. Ξυλούρης, εκπρόσωποι Μυλοποτάμου, 7) Ελευθέριος Δρανδάκης ιατρός, 8) Ευάγγελος Χαιρέτης Ταγ/χης 9) Καμπάκης υπολ/γός, 10) Σωκράτης Καλλέργης εκ Ρεθύμνης κ.τ.λ. και κατά την οποίαν απεφασίσθη όπως ο αγών περιορισθή εις παθητικόν Σαμποτάζ, συλλογήν πληροφοριών, μύησιν πατριωτών και διατήρησιν γενικώς του ηθικού των κατοίκων διότι οιαδήποτε πολεμική ενέργεια κατά του κατακτητού θα είχε ως αποτέλεσμα την επιβολήν αντιποίνων και συνεπώς την καταστροφήν των ορεινών περιοχών εις βάρος του ανταρτικού αγώνος.

Μετά τινάς ημέρας αναφυέντων ετέρων ζητημάτων γενικής φύσεως προς επίλυσιν επ’ωφελία του διεξαγομένου και συντονισμένου τώρα αγώνος, επραγματοποιήθη και άλλη συνάντησις εις Μύθια περιοχής Ανωγείων των Ιωάννη Δραμουντάνη ή Στεφανογιάννη, Μιχαήλ Ξυλούρη, Εμμαν. Μπαντουβά, Γεωργίου Πετρακογιώργη και Αντωνίου Γρηγοράκη ή Σατανά, ως εκπροσώπων της μαχητικής αντιστάσεως και συγκεκριμένως εξητάσθη η κατάστασις της υπαίθρου και της πόλεως Ηρακλείου, όπως αύτη εδημιουργήθη μετά τα ληφθέντα υπό της Γερμαν. Αντικατασκοπίας μέτρα προς στρατολογίαν πρακτόρων δι’εξαγοράς συνειδήσεων, μικροψύχων ατόμων φιλικώς διακειμένων προς αυτούς, ότε ελλήφθη απόφασις να εκτελεσθώσιν οι διασημότεροι συνεργάται αυτών».

Γ. Χρηματική αμοιβή για τη σύλληψη του Αντωνίου Γρηγοράκη – Σατανά και Αρχηγών της Κρητικής Αντίστασης

Ο Νομάρχης Ηρακλείου Ιωάννης Πασσαδάκης, με έγγραφό του στις 15 Μαΐου 1942, απευθύνεται στη Γερμανική Μυστική Αστυνομία (Geheime Staatspolizei – Gestapo) ζητώντας την επικήρυξη των Εμμανουήλ Μπαντουβά, Αντωνίου Γρηγοράκη ή Σατανά, Μύρωνα Σαμαρείτη, Γεωργίου Πετράκη ή Πετρακογιώργη, Αντωνίου Καρρά, Αναστάση Μπουτζαλή, Ιωάννου Μπαούλου και Δημήτρη Βαρδάκη.

Ζητά οπλισμό από 30 όπλα ´«…και ει δυνατόν πολυβόλα…», για την καταδίωξη ή την εξόντωση των παραπάνω Αντιστασιακών. Ο Ιωάννης Πασσαδάκης, Πρόεδρος της Επιτροπής Ασφαλείας του νομού Ηρακλείου (με τον Εισαγγελέα Ηρακλείου και τον Ιωάννη Πολιουδάκη ως μελών), χαρακτηρίζει τους άντρες της ένοπλης κρητικής Αντίστασης επικίνδυνους, ληστές, εγκληματίες και απαιτεί τη σύλληψη ή εξόντωσή τους. Αμφισβητεί το δικαίωμα κάθε Κρητικού να υπερασπίζεται την πατρίδα του από τους εχθρούς της και συμβαδίζει με την ναζιστική θεωρία περί της συλλογικής ευθύνης, αφού δέχεται ότι οι πράξεις των ανταρτών θα επιφέρουν δεινά στον νομό Ηρακλείου. Συγκεκριμένα, το έγγραφο του Ιωάννη Πασσαδάκη αναφέρει:

´Προς την Γερμανικήν Μυστικήν Αστυνομίαν

Έχομεν την τιμήν ν’αναφέρωμεν ότι ο Διοικητής της Χωρ/κής του Νομού κ. Πολιουδάκης Ιω. υπέβαλλεν εσχάτως αναφοράν προς την Επιτροπήν Ασφαλείας δι’ης ζητεί όπως ληφθώσι μέτρα δραστικά και επικυρηχθεί χρηματ. αμοιβή δια την σύλληψιν ή αποτελεσματικήν κατάδειξιν των Εμμ. Μπαντουβά, Αντωνίου Γρηγοράκη ή Σατανά, Μύρωνος Σαμαρείτου, Γεωργίου Πετράκη ή Πετρακογιώργη, Αντωνίου Καρρά, Αναστασίου Μπουτζαλή, Ιωάν. Μπαούλου και Δημ. Βαρδάκη, διότι τα άτομα ταύτα κυκλοφορούν εις την ύπαιθρον χώραν και διαταράττουν την έννομον τάξιν.

Η Επιτροπή Ασφαλείας του Νομού συγκειμένη κατά τον ημέτερον νόμον εκ του Νομάρχου ως Προέδρου του Εισαγγελέως και Διοικητού Χωρ/κής ως μελών, συνεδριάσασα, ίνα λάβει σχετικήν απόφασιν, έκρινεν σκόπιμον την γενομένην πρότασιν, χάριν της διατηρήσεως της εννόμου τάξεως, να ληφθούν μέτρα κατά των άνω ρηθέντων επικινδύνων προσώπων.

Επειδή όμως δια τα πρόσωπα ταύτα δια να γίνη επικήρυξίς των κατά τον ημέτερον νόμον (άρθρ. 1 Νόμου ΤΟΔ) περί ληστείας απαιτείται να έχωσι διαπράξη διαφόρους εγκληματικάς πράξεις και δια τας πράξεις ταύτας να έχη εκδοθή δικαστικόν ένταλμα συλλήψεως, όπερ όμως δεν έχει εκδοθή υπό της Ελληνικής δικαιοσύνης διότι καθ’ουδενός εξ αυτών δεν κατετέθη μήνυσις δι’ορισμένην εγκληματικήν πράξιν. Η Επιτροπή Ασφαλείας κωλύεται νομικώς να λάβη απόφασιν επικηρύξεως τούτων. Επειδή όμως τα άνω πρόσωπα είναι οργανωμένα εις ομάδα είναι δυνατόν να διαταράξουν την έννομον τάξιν και πρέπει να ληφθώσιν εναντίον αυτών μέτρα.

Η Επιτροπή Ασφαλείας υποβάλλει την παράκλησιν όπως αι Γερμανικαί αρχαί ευαρεστηθούν και ενισχύσουν δια παντός δυνατού τρόπου τον Διοικητήν της Χωρ/κής, δια την αποτελεσματικήν καταδίωξιν αυτών (σύλληψιν ή εξόντωσιν).

Ειδικώτερον υποβάλλει η Επιτροπή Ασφαλείας την παράκλησιν όπως χορηγηθώσιν εις τον Δ/την της Χωρ/κής τριάκοντα όπλα λειτουργώντα καλώς και ει δυνατόν πολυβόλα τινά, ίνα ούτος κατορθώση να συγκροτήση δύο ειδικά αποσπάσματα, άτινα θ΄αναλάβουν την αποτελεσματικήν αυτών καταδίωξιν και εξόντωσιν.

Ο Νομάρχης Ιωάννης Πασαδάκης».

Κάιρο, Σεπτέμβριος 1943. Κηδεία Αντώνη Γρηγοράκη-Σατανά.
Κάιρο, Σεπτέμβριος 1943. Κηδεία Αντώνη Γρηγοράκη-Σατανά. Στην κορυφή του φέρετρου, πέντε από τους έξι Συναρχηγούς της Ομάδος. Αντώνης και Δημήτρης Δομαλάκης, Ιωάννης Ανδρεαδάκης Νικόλαος Βιδάκης – Τσικαλάς και Χαράλαμπος Γιανναδάκης. (Δημητρίου Γ. Λεμονάκη, Απομνημονεύματα, Ρίζες Λευτεριάς, σελ. 170)

Δ. Οι Αρχηγοί «συμμοριών» Καπετάν Μανόλης Μπαντουβάς και Αντώνης Γρηγοράκης Σατανάς, εξαιρούνται της αμοιβής κατάδοσης στις κατοχικές αρχές από γερμανόφιλους και δοσίλογους, (14 Ιουνίου 1942)

Στις 14 Ιουνίου 1942, μετά τις εκτελέσεις δοσίλογων και συνεργατών των κατοχικών αρχών από τους άντρες της Κρητικής Αντίστασης, ο Γερμανός Διοικητής του «Φρουρίου Κρήτης» Στρατηγός Αντρέ, με διαταγή του που δημοσιεύεται στην φιλογερμανική εφημερίδα Κρητικός Κήρυξ ανακοινώνει σκληρά μέτρα.

Αφορούν την καθημερινότητα των Κρητικών, απαγορεύει την βραδινή κυκλοφορία, κλείνει τα καφενεία τα πανδοχεία, τις λέσχες και απαγορεύει την ελεύθερη διακίνηση από τόπο σε τόπο. Απειλεί με εκτελέσεις και πρόστιμα και ορίζει αμοιβή για την κατάδοση των ανταρτών. Από την αμοιβή εξαιρεί την κατάδοση των Αρχηγών Καπετάν Αντώνη Γρηγοράκη – Σατανά και Καπετάν Μανόλη Μπαντουβά. Η διαταγή του Στρατηγού Αντρέ, μεταξύ άλλων τονίζει:

«´…η ειρηνική εξέλιξις και η ανόρθωσις επί της Νήσου Κρήτης ετέθησαν εις κίνδυνον από των μέσων του Μαΐου δια σειράς αποτροπαίων δολοφονιών μεταξύ Ηρακλείου και Μεσσαράς, των οποίων εξ Κρήτες έπεσαν θύματα. Εκ προκηρύξεως προκύπτει ότι αι πράξεις αύται διεξήχθησαν επί τη βάσει ενιαίας προμελέτης επί σκοπώ δημιουργίας ταραχών εις την χώραν. Αι δυνάμεις Κατοχής θεωρούν τας δολοφονίας ταύτας ως επίθεσιν εναντίον αυτών των ιδίων, την οποίαν θα πατάξουν άνευ οίκτου.

Το μεγαλύτερον μέρος του πληθυσμού καταδικάζει τας ενεργείας ταύτας. Δυστυχώς δεν είναι δυνατή η αποφυγή των συνεπειών των παραφρόνων τούτων πράξεων και υπό αθώων. Ως φορέας της Τοπικής εξουσίας, εντέλλομαι:

  1. Η αστυνομική ώρα δια τον Νομόν Ηρακλείου περιλαμβανομένης και της πόλεως Ηρακλείου, καθορίζεται μέχρι νεωτέρας διαταγής δια την εικοστήν ώραν (8 μ.μ.). Από της ώρας ταύτης δέον οι κάτοικοι να διαμένουν εντός κλειστών χώρων. Εξαιρούνται οι ποιμένες εφόσον ευρίσκονται παρά τας αγέλας των ως και πρόσωπα φέροντα ειδικάς ταυτότητας Γερμανικών Υπηρεσιών, π.χ. ιατροί, μαίαι, αγροφύλακες.
  2. Άπαντα τα πανδοχεία, καφενεία και χαρτοπαικτικαί Λέσχαι του Νομού Ηρακλείου θα παραμείνωσιν κλειστά μέχρι νεωτέρας διαταγής.
  3. Από της εκδόσεως της παρούσης περιορίζεται η ελευθέρα μετάβασις από τόπoυ εις τόπον.

Ουδείς επιτρέπεται να εγκαταλείψη τον Νομόν (περιοχήν Νομαρχίας), εντός του οποίου κατοικεί. Εις εξαιρετικάς περιπτώσεις δύναται τούτο να εγκριθή υπό των Κράις Κομμαντατούρ.

Παν πρόσωπον διανυκτερεύον εκτός της Κοινότητος εις ην κατοικεί δέον να αναγγείλη τούτο εις τον αρμόδιον Δήμαρχον (Αστυνομίαν). Ούτος επί τη βάσει της δηλώσεως ταύτης εκδίδει σχετικήν βεβαίωσιν. Πρόσωπα ων η ταυτότης δεν αποδεικνύεται επαρκώς δέον να συλλαμβάνωνται πάραυτα.

Όστις δέχεται πρόσωπον άνευ τοιαύτης βεβαιώσεως ή δεν καταγγέλει γνωστήν εις αυτόν παραμονήν τοιούτου προσώπου διώκεται επί τη βάσει της διαταγής της 9)5)41 «περί απαγορεύσεως παροχής βοηθείας εις ανήκοντας εις εχθρικάς ενόπλους δυνάμεις.

Οιαδήποτε αναχώρησις δια την Ηπειρωτικήν Ελλάδα απαγορεύεται μέχρι νεωτέρας διαταγής.

  1. Εν περιπτώσει διαπράξεως νέων αδικημάτων επιφυλάσσεται ο τουφεκισμός και ετέρων ομήρων. Δια το συμφέρον του δέον ο πληθυσμός να προβή εις πάσαν ενέργειαν οδηγούσαν προς την σύλληψιν των δραστών. Κάθε ώρα είναι πολύτιμος.
  2. Ως αμοιβή δια την σύλληψιν των δραστών θα διατεθώσιν τρόφιμα (άλευρον, ζάκχαρις κ.λ.π.) αξίας 500.000 δραχμών (υπολογισμός συμφώνως προς τας νομίμους τιμάς). Ταύτα θα παρασχεθώσιν υπό της Γενικής Διοικήσεως υπό την επίβλεψιν των Γερμαν. Αρχών. Εκτός τούτου εκείνος όστις θέλει παραδώση νεκρόν ή ζώντα ένα των δραστών θα απαλλαχθή πάσης ποινής δια πλημμελήματα ή κακουργήματα διαπραχθέντα εναντίον των Γερμανικών Δυνάμεων. Εξαιρούνται οι αρχηγοί Συμμοριών Παντουβάς, Σατανάς ως και αυτοί οι δολοφόνοι. Ο δεχόμενος τα πρόσωπα ταύτα εις τον οίκον του, ο κρύπτων αυτά, ο γνωρίζων την διαμονήν των ή εκείνος όστις αναλόγως των περιστάσεων δύναται να γνωρίζη ότι κρύπτονται ούτοι εις ωρισμένον σημείον, ή ο λαμβάνων γνώσιν της φυγής των, δέον να καταγγείλη, τούτο πάραυτα εις την πλησιεστέραν Γερμαν. ή Ελληνικήν Υπηρεσίαν. Παραβάσεις θέλουσιν διωχθή συμφώνως προς την διαταγήν της 905041 «περί απαγορεύσεως παροχής βοηθείας εις ανήκοντας εις εχθρικάς ενόπλους δυνάμεις.
  3. Μέχρι της 18)5)41 συμπεριλαμβανομένης δέον άπαντες οι πολίται να εγκαταλείψουν το όρος «Ψηλορείτης», (Ίδη). Πολίται διαμένοντες εις την περιοχήν ταύτην συμπεριλαμβανομένων και των ποιμένων θέλουσι θεωρηθή ως φυγάδες και θα τουφεκίζωνται αμέσως.
  4. Η χρησιμοποίησις τεχνητού φωτός εις τον Νομόν Ηρακλείου απαγορεύεται μέχρι νεωτέρας διαταγής εφ’ όσον ο φωτισμός επιβάλλεται υπό του συμφέροντος των στρατιωτικών μονάδων ή υπό δημοσίων επειγουσών αναγκών, ή εν περιπτώσει δυναμένης να αποδειχθή καταστάσεως ανάγκης…».

 

* Ο Γεώργιος Α. Καλογεράκης είναι δρ Πανεπιστημίου Ιωαννίνων, διευθυντής Δημοτικού Σχολείου  Θραψανού Πεδιάδος.