Την περίοδο του εγκλεισμού μας που μας επέβαλλε η καραντίνα του κοροναϊού, είχαμε όλο το χρόνο να συνειδητοποιήσουμε πόσο μας κράτησε όρθιους η μουσική, πόσο μας έδωσε κουράγιο και αντοχές στις δύσκολες ώρες της αφόρητης απομόνωσης.
Και όμως οι άνθρωποι της τέχνης που μας κάνουν μεγάλες και τις πιο μικρές στιγμές μας, έχουν καταδικαστεί στην απόλυτη οικονομική ένδεια, καθώς στη μεγάλη πλειοψηφία τους αποκλείονται από τα επιδόματα που δόθηκαν στις άλλες κοινωνικές ομάδες.
Και το χειρότερο όλων είναι ότι η επόμενη μέρα μετά τη λήξη της καραντίνας τα πράγματα γι αυτούς είναι ακόμα πιο δύσκολα, αφού η ζωντανή επαφή τους με τον κόσμο είναι ένα τεράστιο ζήτημα με ποιους όρους και σε τι πλαίσιο θα επιτραπεί.
Για το κρίσιμο αυτό θέμα που έχει ανοίξει, μιλούν σήμερα στην «Π» κορυφαίοι μουσικοί που έχουν διανύσει με σπουδαίο προσωπικό αγώνα μια σημαντική διαδρομή στο πολυδαίδαλο πεδίο της τέχνης.
Γιάννης Κοξαράκης: «Η μουσική δεν είναι το χόμπι μας… είναι η εργασία μας»
Το μέλος της διοίκησης του Παραρτήματος Κρήτης του Πανελλήνιου Μουσικού Συλλόγου κ. Γιάννης Κοξαράκης, με δηλώσεις του στην «Π» τονίζει μεταξύ άλλων ότι την ίδια ώρα που η Κυβέρνηση ανακοινώνει πως περνάμε στην επόμενη φάση της τόνωσης της οικονομίας, δεν έχει ασχοληθεί στο ελάχιστο με την κρίσιμη υπόθεση του πολιτισμού, με τους μουσικούς τους ηθοποιούς τους χορευτές τους τεχνικούς, για τους οποίους η υγειονομική κρίση σηματοδότησε την απόλυτη οικονομική καταστροφή, που άρχισε να καταγράφεται από τα μέσα του Φλεβάρη, όταν ακυρώθηκαν δεκάδες εκδηλώσεις. Όπως είναι γνωστό, το πρώτο πακέτο μέτρων, κάλυψε ελάχιστους συναδέλφους, έμειναν “ξεκρέμαστοι” όλοι οι υπόλοιποι.
Είναι χαρακτηριστικό ότι υπό την ασφυκτική πολιτική πίεση των συλλόγων και των σωματείων μας, το θέμα πήρε διαστάσεις και μετά από καιρό η κυβέρνηση ανακοίνωσε ότι θα βγει νέα Κοινή Υπουργική Απόφαση για όσους δεν καλύφθηκαν. Το νέο πακέτο προέβλεπε ότι όσοι συνάδελφοι πήραν το εποχικό βοήθημα του 2019 -εκείνοι δηλαδή που είχαν συμπληρώσει τον αριθμό των 50 ενσήμων μέσα στο 2018- θα έχουν πρόσβαση στο νέο πακέτο.
Αυτό σημαίνει πως και πάλι, οι περισσότεροι συνάδελφοι δεν καλύπτονται. Επιπλέον, εκείνοι που τελικά θα πάρουν το επίδομα, ακόμη περιμένουν να ανοίξει η πλατφόρμα για τις αιτήσεις! Ενάμιση μήνα μετά την ανακοίνωση των πρώτων μέτρων! Η κυβέρνηση κοιτάει αλλού. Μετά από τέσσερα μνημόνια και αφού όλοι μαζί ξήλωσαν εργασιακά δικαιώματα και συλλογικές συμβάσεις εργασίας».
Ο κ. Κοξαράκης τονίζει ότι την ώρα που εκατοντάδες μουσικοί και συνολικά εργαζόμενοι στον πολιτισμό ζούσαν και ζουν “μεροδούλι – μεροφάι”, η κυβέρνηση αποποιείται των ευθυνών και στήνει εντέχνως μια επικοινωνιακή προπαγάνδα, δηλώνοντας πως όλα είναι υπό έλεγχο. Είναι κοροϊδία!
Αξιοποιούν μουσική και μουσικούς για την επικοινωνιακή τους πολιτική και “σφυρίζουν κλέφτικα” μπροστά στα προβλήματά μας! Δε θα σταματήσουμε εδώ! Απαιτούμε άμεσα και ουσιαστικά μέσα στήριξης στον κλάδο μας που πλήττεται ανεπανόρθωτα.
Άμεση καταβολή επιδόματος σε όλους τους συναδέλφους, χωρίς προϋποθέσεις! Κινητοποιούμαστε όλοι μαζί, μέσα από τα σωματεία μας και τους συλλόγους μας!
Ο πρωθυπουργός μάλιστα, δήλωσε από το βήμα της Βουλής την ανησυχία του για τις καλοκαιρινές εκδηλώσεις καθώς λέει “πολλοί περιμένουν να στηρίξουν το ετήσιο εισόδημά τους”. Όχι κύριε Μητσοτάκη. Για τους συναδέλφους, το νυχτοκάματο δεν είναι ένα συμπλήρωμα στο ετήσιο εισόδημα. Είναι το ίδιο το εισόδημα! Η μουσική δεν είναι το χόμπι μας… είναι η εργασία μας!».
Γιώργος Σταυράκης: «Το μόνο όπλο που διαθέτουμε είναι η φωνή μας, και αυτή θα πρέπει να διατρανώσουμε αν δεν θέλουμε να θεωρούμαστε συνένοχοι»
Ο μουσικός Γιώργος Σταυράκης με δηλώσεις του στην «Π» εξηγεί ότι «τα προβλήματα του κλάδου των μουσικών στη χώρα μας είναι χρονίζοντα, έχοντας βαθιές ρίζες σε στρεβλές πρακτικές και στερεότυπα του παρελθόντος.
Στη σημερινή εποχή ερχόμαστε ουσιαστικά αντιμέτωποι με μια γενικευμένη κυρίαρχη ιδεολογία, η οποία θέτει στο περιθώριο ως «μη παραγωγική» οποιαδήποτε ανθρώπινη δραστηριότητα δεν μπορεί να αποτιμηθεί με τους τρέχοντες όρους της αγοράς και του μάρκετινγκ, δεν αποφέρει δηλαδή ένα απτό, μετρήσιμο κέρδος.
Η νοοτροπία αυτή, με όλο τον κοινωνικό εκφυλισμό που εμπεριέχει, καλλιεργήθηκε για χρόνια και επιβλήθηκε συστηματικά, με τα αποτελέσματα να είναι εμφανή σε όλα τα επίπεδα. Η ανοχή μας απέναντι στο κιτς, το εκχυδαϊσμένο και το εύπεπτο μας κατέστησε σταδιακά παθητικούς αποδέκτες φαινομένων καθημερινής βίας, ακραίων ανισοτήτων και εκφασισμού μεγάλου μέρους της κοινωνίας. Το τέρας, εντέλει, το συνηθίσαμε τόσο ώστε το βάλαμε και στο σπίτι μας.
Μέσα σε αυτές τις ζοφερές συνθήκες ο ρόλος του μουσικού δεν μπορεί να είναι απλά διακοσμητικός. Ο μουσικός, ως ενεργός φορέας της τέχνης και του πολιτισμού, οφείλει να αντιτάξει απέναντι σε αυτή την λαίλαπα της ασχήμιας και του αυτοματισμού την αλήθεια του, μέσα από το λόγο του, τη στάση ζωής του και τον ανθρωπισμό της τέχνης του.
Και φαντάζει, όσο ποτέ ίσως άλλοτε, επιτακτική η ανάγκη ριζικού επανακαθορισμού της σχέσης μας ως κοινωνίας με το αντικείμενο της τέχνης, δηλαδή με τις ίδιες τις αξίες της ανθρώπινης ζωής.
Βέβαια, δεν είναι καλό να τρέφουμε αυταπάτες. Το όλο ζήτημα είναι θέμα συνολικότερης παιδείας, δηλαδή βαθιά πολιτικό. Και όσο η αποστασιοποίησή μας από το πολιτικό και κοινωνικό γίγνεσθαι αυξάνει, τόσο θα συνεχίσουμε να βαδίζουμε σε σκοτεινά μονοπάτια. Το μόνο όπλο που διαθέτουμε είναι η φωνή μας, και αυτή θα πρέπει να διατρανώσουμε αν δεν θέλουμε να θεωρούμαστε συνένοχοι».
Σωτήρης Αλεξάκης: «… η κατ΄ εξακολούθηση απαξίωση των επαγγελμάτων που ασχολούνται με τις τέχνες κρύβει ύποπτες σκοπιμότητες…».
Ο Σωτήρης Αλεξάκης, επαγγελματίας ανεπάγγελτος μουσικός τραγουδοποιός μας περιγράφει ότι « η πόλη χωρίς καλλιτέχνες είναι μια πάμφτωχη απάνθρωπη πόλη. Πόσο μάλλον μια ολόκληρη χώρα. Η τέχνη εκτός από διασκεδαστικό ρόλο παίζει και έναν υποσυνείδητο πιο σημαντικό στην ζωή μας, τον παρηγορητικό.
Η χαρά, ο πόνος, η μοναξιά, ο έρωτας, η απογοήτευση κι όλα τα συναισθήματα εκφράζονται και εκτονώνονται μέσω της τέχνης. Η τέχνη μερώνει και εξανθρωπίζει. Είναι η αντίληψη που μας διαχωρίζει από τα κτήνη. Εδώ και μήνες χιλιάδες άνθρωποι που εργάζονται στον χώρο της τέχνης μένουμε άνεργοι χωρίς καμία υποστήριξη ή σημασία από την πολιτεία. Μάλλον, γιατί είμαστε για όλους αυτούς που κυβερνάνε οι άνθρωποι που τρέφονται από το χειροκρότημα.
Δεν είμαστε όμως. Ούτε είμαστε αυτοί οι λίγοι που προβάλει εμμονικά το σταρ (ο θεός να το κάνει) σύστεμ της πρωτεύουσας. – Σ αυτούς που πριν τον ιό ξημεροβραδιάζονταν και τους πέταγαν γαρίφαλα. – Αρκετοί απ’ αυτοί που έτσι κι αλλιώς είχαν αλισβερίσια μαζί τους, τα χουν κονομήσει και φυσικά πληρούν και όλες τις προϋποθέσεις για τα όποια επιδόματα ξεφτίλας.
Εμείς οι πολλοί που δουλεύουμε για το κουτσουρεμένο νυχτοκάματο, είμαστε οι σαλτιμπάγκοι που τόσα χρόνια μεθοδευμένα τους αφήνουν να συνδιαλέγονται με τον κάθε εργοδότη τους χωρίς κανένα παγιωμένο νομοθετικό πλαίσιο. Που τόσα χρόνια με τις πολιτικές τους και την συνειδητή αδιαφορία, τους εξαναγκάζουν στην μαύρη εργασία.
Αυτοί που δουλεύουν εξοντωτικά ωράρια και ζητιανεύουν για ένα ένσημο. Αυτοί που διοργανώνουν μόνοι τους τις παραστάσεις τους χωρίς ατζέντηδες και κανάλια. Που δεν κραυγάζουν αλλά εργάζονται σιωπηλά. Αυτοί που δεν διστάζουν ποτέ να προσφέρουν αφιλοκερδώς τις υπηρεσίες τους σε κάθε φιλανθρωπική εκδήλωση, σε κάθε πρόσταγμα της κοινωνίας για μια καλύτερη ζωή.
Οι Αόρατοι, που δεν άφησαν συνειδητά την επαρχία και επιμένουν να εργάζονται με επαγγελματισμό υπηρετώντας την τέχνη τους κάνοντας τη ζωή στην πόλη τους υποφερτή. Αυτοί που δεν έμειναν απαθείς τις μέρες της καραντίνας ούτε βούλιαξαν στην απραξία παρά με όχημα την τέχνη τους χάρισαν και χαρίζουν από το διαδίκτυο συντροφιά και παρηγοριά. Όλοι εμείς, λοιπόν, για την κυβέρνηση δεν υπάρχουμε, ήμαστε μια ηχώ καταδικασμένη.
Μια ασήμαντη μειοψηφία που κάνει το χόμπι της αλλά που πρέπει να πληρώνει όλες τις φορολογικές του υποχρεώσεις στο ακέραιο.. αλλά όχι και να ζήσει απ αυτό! Μήπως, είναι λοιπόν καιρός να σιωπήσουμε για τα καλά, μπας και ακούσουν και την δική μας φωνή; Γιατί φοβούμαι ότι αυτή κατ΄ εξακολούθηση απαξίωση των επαγγελμάτων που ασχολούνται με τις τέχνες κρύβει ύποπτες σκοπιμότητες».
Μαρία Κώτη: «…τα ψίχουλα που μας πετούν, πόσο θα ήθελα να τους τα πετάξω στα μούτρα!»
Η μουσικός και ερμηνεύτρια Μαρία Κώτη, από την πλευρά της τονίζει «δεν περιμένω εδώ και χρόνια από καμιά εξουσία να κατανοήσει και να στηρίξει την ανάγκη ύπαρξης της τέχνης μου προσωπικά, ναι αυτής που εξασκώ, με πολύ κόπο εδώ και χρόνια, από τη στιγμή που της λείπει η αντίστοιχη αισθητική, η ηθική της είναι άθλια, αφού εξυπηρετεί το χρήμα, οπότε και οι “καλλιτέχνες” που στηρίζει είναι κατά κανόνα όσοι έχουν κακή αισθητική αλλά βγάζουν πολύ χρήμα.
Εκείνοι δηλαδή που προσφέρουν άφθονη φθηνή διασκέδαση κι εξυμνούν τα κατώτερα ανθρώπινα ένστικτα. Βλέπε ‘’καψουροτράγουδα’’ και πράμα άλλο σχεδόν… Αλλά ακόμα κι αν έχουν καλή αισθητική και συγκαταλέγονται στους “ποιοτικούς” κι εκείνοι εξυπηρετούν εδώ και χρόνια ξεκάθαρα και γλείφουν τις εξουσίες, είτε είναι οι πολιτικοί, οι εκάστοτε, είτε οι δισκογραφικές που τώρα ούτως η άλλως πέθαναν…είτε τα άθλια μίντια που τα ελέγχουν (κι ελέγχονται απ’ αυτά) οι αποπάνω…
Επομένως η τωρινή κρίση δε με εκπλήσσει Και τα ψίχουλα που μας πετούν, πόσο θα ήθελα να τους τα πετάξω στα μούτρα! Θα κλείσω με ένα απόσπασμα των Χαΐνηδων: ‘’Χαρείτε τις πατρίδες σας και τα νοικοκυριά σας και σας αφήνω γεια σας, πριν τα σκοτάδια πέσουν.
Μη με κοιτάζετε στραβά, μην έχετε το φόβο κι εγώ από τον κήπο σας έναν ανθό δεν κόβω, γιατί δε μ’ αρέσουν εμένα τα λουλούδια κομμένα”. Όσο για το τι θα έπρεπε να γίνει, τα λέει ξεκάθαρα ο στίχος αυτός νομίζω… το στοίχημα είναι μπορούμε να το κάνουμε;».