Τέλος εποχής ή το τέλος της κρίσης; Τι από τα δύο άραγε σηματοδοτεί το κλείσιμο των γραφείων του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου, γνωστού και ως ΔΝΤ, στην Αθήνα;
Η κυβέρνηση βέβαια έχει λόγους ευνόητους να υποστηρίζει τη δεύτερη εκδοχή!
Με έμφαση στον συμβολισμό, από την έδρα του ΔΝΤ στην Ουάσιγκτον, κατά την πρόσφατη επίσκεψη του Έλληνα πρωθυπουργού, η ελληνική κυβέρνηση έστειλε ηχηρό μήνυμα ότι «το κλείσιμο των γραφείων του Ταμείου στην Αθήνα σηματοδοτεί και το τέλος της κρίσης στην Ελλάδα».
Πέρασαν κιόλας δέκα χρόνια! Δέκα «πέτρινα» χρόνια, από τη στιγμή που το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο «εισέβαλε» δυναμικά στην ελληνική οικονομία αλλά και την καθημερινότητά μας! Τώρα που φεύγει από τη χώρα μας, ένα είναι σίγουρο: Θα μας μείνει για πάντα αξέχαστο!
Πως να ξεχάσει κανείς, επιστρέφοντας νοερά στο μακρινό 2009, τις αγωνιώδεις προσπάθειες που κατέβαλε τότε ο Γιώργος Παπανδρέου, συνομιλώντας με τον τότε Διευθυντή του Ταμείου, Ντομινίκ Στρος Καν, ζητώντας του επιτακτικά να ασχοληθεί το Ταμείο με το ελληνικό ζήτημα;
Πώς να ξεχάσει κανείς τη στάση της Γερμανίας, να αρνείται σθεναρά να δεχθεί, αλλά και να υποστηρίξει, οποιοδήποτε σχέδιο διάσωσης της χώρας μας χωρίς τη συμμετοχή του ΔΝΤ σε αυτό; Αλλά και οι περισσότερες ευρωπαϊκές κυβερνήσεις αντιμετώπιζαν με δυσπιστία την Ευρωπαϊκή Επιτροπή, θεωρώντας ότι δεν διέθετε την επαρκή τεχνογνωσία που θα της επέτρεπε να διαχειριστεί από μόνη της μια κρίση τέτοιου μεγέθους, όπως ήταν η ελληνική.
Το ΔΝΤ από την πλευρά του επέμενε δογματικά προσηλωμένο στην άποψη ότι η ταχεία δημοσιονομική προσαρμογή για τη χώρα μας ήταν αναπόφευκτη. Επιδίωξε άμεσα την εσωτερική υποτίμηση, που θα προέκυπτε μέσω δραστικών μεταρρυθμίσεων, που το ίδιο επέβαλε στη συνέχεια στην αγορά εργασίας, αλλά και στα προϊόντα. Έτσι, για να πετύχει τον σκοπό του, αλλά και τους στόχους που είχε θέσει, σχεδίασε και επέβαλε μια σειρά επώδυνων μέτρων που γονάτισαν στην κυριολεξία την ελληνική κοινωνία και κυρίως τα ασθενέστερα στρώματα. «Στραγγάλισε» την κατανάλωση και προκάλεσε «ασφυξία» στην αγορά.
Πώς να ξεχάσει κανείς την κατακόρυφη μείωση των ονομαστικών μισθών και των επιδομάτων στο Δημόσιο, την κατάργηση του 13ου μισθού και της 13ης σύνταξης, τις αλλεπάλληλες περικοπές των συντάξεων, τη μείωση του κατώτερου ορίου αποδοχών, την κατάργηση των συλλογικών διαπραγματεύσεων, την προώθηση των αποκρατικοποιήσεων και του ανταγωνισμού και τις άδικες και αδικαιολόγητες απολύσεις των εργαζομένων;
Έπρεπε να περάσουν πέντε ολόκληρα χρόνια επιβολής σκληρής λιτότητας για τη χώρα μας, μέσα από επιτηρούμενα προγράμματα αυστηρής δημοσιονομικής πειθαρχίας, για να παραδεχτεί τελικά το 2015, το ίδιο το ΔΝΤ, τα λάθη του στο ελληνικό πρόγραμμα!
Τελικά, ποιος θα μας πει τώρα που βρισκόμαστε; Στο τέλος της εποχής του ΔΝΤ ή στο τέλος της ελληνικής κρίσης;
Πρώτα ήρθε το «αφήγημα» του ΣΥΡΙΖΑ, λίγο πριν εγκαταλείψει την εξουσία, σύμφωνα με το οποίο, απαλλασσόμαστε από τα μνημόνια (αυτά που δεν σκίσαμε) και βγαίνουμε σιγά-σιγά στο «ξέφωτο» αφήνοντας την κρίση, που τόσο μας ταλαιπώρησε, πίσω μας.
Μετά ήρθε το «αφήγημα» της Ν.Δ. που το έσπρωξε ο αέρας του νικητή! Εκεί, στη δεξιά «όχθη» του υπαρκτού νεοφιλελευθερισμού, βλέπουν τώρα με την αποχώρηση του ΔΝΤ από τη χώρα, να ανατέλλει μια νέα εποχή για την Ελλάδα, με ακμάζουσα επιχειρηματικότητα, μειωμένη φορολογία και επιστροφή της εμπιστοσύνης των αγορών και της κανονικότητας.
Δεν υπάρχει καμία αμφιβολία πως θα βρεθούν και πάλι αφελείς να συμμεριστούν την αισιοδοξία των πολιτικών! Εκείνοι, που το 2000 πίστευαν πως ερχόταν το τέλος του κόσμου, δεν θα δυσκολευτούν πολύ και τώρα να πιστέψουν πως ήρθε το τέλος της κρίσης!
Ούτε το τέλος του κόσμου περίμενα ποτέ πως θα έρθει, αλλά ούτε και το τέλος της κρίσης περιμένω να έρθει τώρα! Πιστεύω ότι οι συνέπειες της δημοσιονομικής κρίσης της περιόδου 2010-2018, είναι και θα παραμείνουν μπροστά μας, δυστυχώς, για αρκετά χρόνια ακόμα!
Υπάρχουν σοβαροί λόγοι που συντηρούν τους φόβους μου: Ο πρώτος λόγος στηρίζεται στην κατάρρευση του παραγωγικού μοντέλου της χώρας, η οποία ξεκίνησε αρκετά χρόνια πριν και κορυφώθηκε τα τελευταία 15 χρόνια. Σήμερα, μετά από μια παρατεταμένη και επώδυνη περίοδο αυστηρής λιτότητας που διανύσαμε, το παραγωγικό πλεόνασμα που υποτίθεται καταφέραμε να πετύχουμε, με όλες αυτές τις θυσίες, δεν διοχετεύεται ως επανεπένδυση στις παραγωγικές μας δομές (Εκπαίδευση, Εργασία, Παραγωγή, Ανάπτυξη, Περιβάλλον), αλλά πηγαίνει κατευθείαν στους δανειστές.
Ο δεύτερος λόγος που θα πρέπει να μας προβληματίζει όλους και ιδιαίτερα τους κυβερνώντες, είναι η διόγκωση του δημογραφικού ζητήματος στην Ελλάδα. Ένα πρόβλημα που δημιουργήθηκε και που γιγαντώθηκε με την ευθύνη του παλαιού δικομματισμού.
Ενός δικομματισμού, που απομάκρυνε την χώρα από τις παραγωγικές της καταβολές, με συνέπεια την διαρκή συρρίκνωση του πληθυσμού της.
Η Ν.Δ. κέρδισε τις τελευταίες εκλογές, υψώνοντας τη «σημαία» της μείωσης της φορολογίας. Οι μειώσεις των φόρων όμως, θα είναι ελάχιστες έως οριακές στο μέλλον, εξαιτίας των δανειακών υποχρεώσεων της χώρας. Επίσης, όσο φοροαπαλλάσσονται και φοροδιαφεύγουν οι πλούσιοι, τόσο θα σηκώνουν το βάρος της φορολογίας οι μισθωτοί και οι συνταξιούχοι. Αυτό βέβαια δεν θα αλλάξει ποτέ, αφού αποτελεί πλέον σταθερή εθνική «αξία» του φορολογικού μας συστήματος, εδώ και έναν αιώνα.
Ανάμεσα στη φορολογία, στις δανειακές υποχρεώσεις της χώρας και τις κοινωνικές δαπάνες, θα πρέπει αναγκαστικά να ισορροπεί η κυβέρνηση. Δεν ξέρω γιατί, αλλά πιστεύω πως κι ετούτη τη φορά, οι όποιες πρωτοβουλίες θα στοχεύσουν και πάλι στις κοινωνικές δαπάνες και θα απειλούν να συρρικνώσουν το κοινωνικό κράτος.
Ο πρωθυπουργός, με το πρόσφατο, «προβλέψιμο» για κάποιους, ταξίδι του στις ΗΠΑ, μπορεί μεν να μην κατάφερε να αποσπάσει τη στήριξη του προέδρου Τραμπ για τη χώρα μας απέναντι στις προκλητικές ενέργειες της Τουρκίας, όμως ενίσχυσε το «αίσθημα» αναβάθμισης των εξοπλιστικών μας αναγκών, που σημαίνει περαιτέρω θυσίες των ελλήνων φορολογουμένων…
Το ΔΝΤ φεύγει από την Ελλάδα, όχι γιατί τελείωσε η κρίση, αλλά επειδή ολοκλήρωσε την αποστολή του. Ακόμα μια αποστολή η οποία εστέφθη με απόλυτη επιτυχία, τιμωρώντας τους «απείθαρχους» του συστήματος. Η απομάκρυνσή του ΔΝΤ από τη χώρα μας σήμανε τέλος εποχής για τη δράση του στην Ελλάδα και όχι το τέλος της ελληνικής κρίσης.
Το ΔΝΤ, ως απόλυτο σύμβολο της επιρροής του καπιταλισμού στις οικονομικά αδύναμες χώρες, κατάφερε και τούτη τη φορά να επιβληθεί και να επιβεβαιώσει τη φήμη του!
Μπορεί να πέρασαν τα Χριστούγεννα και να έφυγαν οι «καλικάντζαροι», όμως φοβάμαι πως τα «φαντάσματα» του παρελθόντος όχι μόνο θα συνεχίσουν να υπάρχουν, αλλά και θα κάνουν «βόλτες» στο μέλλον μας!
Θυμάμαι καλά τον αφορισμό της πρώην Διευθύντριας του ΔΝΤ Κριστίν Λαγκάρντ, που εντείνει τις ανησυχίες μου: «Αν δεν προσέξουμε τα φαντάσματα από τα τέλη του 19ου αιώνα, θα έρθουν και θα μας στοιχειώσουν στον 21ο αιώνα»!