Η κ. Μέλπω Λεκατσά, 21χρονη τότε φοιτήτρια της Φαρμακευτικής, είχε συμμετάσχει στα γεγονότα του Πολυτεχνείου, είχε βρεθεί στα κρατητήρια του ΕΑΤ-ΕΣΑ και είχε καταφέρει να κρατήσει ένα ημερολόγιο πάνω σε ένα χαρτί σοκολάτας.
Η ίδια μιλά στην «Π» για εκείνες τις ημέρες αλλά και την απόφασή της, μετά από 30 χρόνια σιωπής, να μιλήσει για το Πολυτεχνείο.
Καλεσμένη από το Εργαστήρι Δημιουργικής Σκέψης – Ελεύθερης Έκφρασης (Μάχης Κρήτης 16), θα πραγματοποιήσει ομιλία την ερχόμενη Παρασκευή 29 Νοεμβρίου στις 6.30 το απόγευμα στον χώρο του εργαστηρίου.
Η είσοδος θα είναι ελεύθερη, αλλά η κράτηση θέσης είναι υποχρεωτική λόγω περιορισμένου χώρου. Κρατήσεις στο τηλέφωνο 6944177186 (Μαρία Δασκαλάκη).
Η συνέντευξη που παραχώρησε στην «Π» έχει ως εξής:
Όταν πραγματοποιείτaι μία ομιλία, τι ενδιαφέρει κυρίως να μάθουν οι άνθρωποι που θυμούνται τα γεγονότα αλλά και οι νεότερες γενιές;
«Η δική μας η γενιά έχει συναισθηματική σχέση, τώρα πια δεν μας χωρίζουν ούτε διαφωνίες, όσο αφορά το τι θα γίνει στην κατάληψη, πώς θα προγραμματίσουμε… Εκείνες τις ημέρες όλα αυτά άρθηκαν και έγιναν όλοι μια μπουνιά για να μπορέσουμε να διαχειριστούμε αυτή την εξέγερση, η οποία ξεκίνησε με αίτημα φοιτητικών εκλογών αλλά μέσα μας θέλαμε λίγο να πάρουμε το αίμα μας πίσω για τις στρατεύσεις των φοιτητών και για την πρόωρα τελειωμένη Νομική, που ήταν ο προάγγελος του Πολυτεχνείου.
Εμείς έχουμε μια αγαπησιάρικη σχέση, άλλοι πιο στενή, γιατί όλοι δεν γνωριζόμαστε με τον ίδιο βαθμό, αλλά πάντα είναι σαν ένα συνδικάτο ανθρώπων που αρκεί που ξέρουμε ότι υπήρχαμε κοντά έστω και για τρεις και πέντε μέρες, αυτό μας ενώνει.
Τώρα για τους νεότερους, η αλήθεια είναι ότι εγώ προσωπικά συγκινούμαι όταν βλέπω να υπάρχει ενδιαφέρον για αυτό το γεγονός. Έχει πονέσει πάρα πολύ, πονάει, γιατί ήταν το αυθόρμητο, το μη ελεγχόμενο από κάποια παράταξη, κάποιο κόμμα και ήταν ότι έγινε από πολύ μικρά παιδιά, μαθητές, κυρίως φοιτητές, βέβαια μπήκαν και κάποιοι εργάτες στο τέλος, εργαζόμενοι.
Χαιρόμαστε να βλέπουμε ότι τα μηνύματα, τα οποία είναι πάντα επίκαιρα και διαχρονικά, αγκαλιάζονται από ανθρώπους. Εμείς δεν θέλουμε να μας θεωρούνε ήρωες, να ηρωοποιούν τις μέρες αλλά να βλέπουν σε εμάς ένα φωτεινό παράδειγμα και να ξέρουν και αυτοί ότι ανά πάσα στιγμή μπορεί να συμβεί.
Στεναχωριέμαι ιδιαίτερα όταν ακόμα μετά από 46 χρόνια με ρωτάνε «μα υπήρχαν νεκροί στο πολυτεχνείο;» Αυτά είναι γελοιότητες, νεκροί υπήρχαν, μανάδες, πατεράδες που τους κλάψανε και τους κλάψαμε όλοι εμείς. Αυτό γίνεται γιατί θέλουν να υπάρχει μια παραχάραξη του νοήματος του Πολυτεχνείου και του μεγέθους του αγώνα του Πολυτεχνείου».
Οι πολιτικοί
Βλέπουμε τα χρόνια που ακολούθησαν μία φουρνιά πολιτικών να προέρχεται από το Πολυτεχνείο.
«Στο Πολυτεχνείο υπήρχαν οργανωμένα παιδιά σε φοιτητικές παρατάξεις που αντιστοιχούσαν σε κόμματα που είτε είχαν παρουσία πριν τη Δικτατορία είτε ήταν στο εξωτερικό οι ηγέτες τους. Όμως, ο συντονισμός, η δημιουργία του Πολυτεχνείου ξεπέρασε το καθοδηγητικό των παρατάξεων, υπήρξε συντονιστική επιτροπή από όλο το φάσμα των πολιτικών πεποιθήσεων και ιδεολογιών που έφερε αυτό το αποτέλεσμα που δεν ανήκει σε κανέναν, ανήκει σε εμάς, στη γενιά του Πολυτεχνείου.
Συνήθως οι άνθρωποι που σε ένα κίνημα, ένα φοιτητικό γίγνεσθαι, ξεχωρίζουν είναι διαβασμένα παιδιά, συνειδητοποιημένα, θαρραλέα, άνθρωποι που ήθελαν να αντισταθούν σε ένα καθεστώς φασιστικό. Αυτοί ήταν μια πρωτοπορία.
Μέσα από αυτούς τους 2.500 είχαμε και 15 άτομα, τα οποία μετά ξεχώρισαν και στον πολιτικό στίβο και σε άλλους, καλλιτεχνικό, συγγραφικό, τους βρίσκουμε σε αρκετά καλές θέσεις σαν επαγγελματίες πετυχημένους. Είχαμε και δέκα με 15 πολιτικούς, άλλους καλύτερους άλλους χειρότερους. Ήταν νέοι με ένα παρελθόν ηρωικό που τους πλησίασαν τα κόμματα.
Εμένα μου είπαν να κατέβω βουλευτίνα. Δε με ενδιέφερε αυτό, όπως δεν με ενδιέφερε τα πρώτα 30 χρόνια να πω ότι ήμουν στο Πολυτεχνείο.
Δεν το ήξερε κανείς, αλλά πέθανε ο Κυρλάκης, ένας φίλος, είχε καρκίνο, είπε «η φωνή μου θέλω να αντικατασταθεί από τη Μέλπω» κι έτσι ήρθαν και με βρήκαν.
Δεν βρήκαμε ανθρώπους από τη γενιά μας από όσους είναι στη φυλακή, κατασπατάλησαν χρήματα. Τους πολύ σεσημασμένους εκ των υστέρων που μας οδήγησαν σε μία οικονομική κρίση. Δε νομίζω ότι η γενιά μας πρέπει να απολογηθεί για αυτό».
Τι άλλο σας θυμώνει σήμερα για το Πολυτεχνείο;
«Άκουσα και μία άλλη αηδία, ότι εμείς φταίμε για την Κύπρο. Το θέμα ήταν προετοιμασμένο. Χρησιμοποιήθηκε μια στρατιωτική κατάσταση στην Ελλάδα άχρηστη για να επιτευχθεί ο στόχος, την κακή στιγμή, για εμάς.
Ο μύθος ότι η χούντα δεν πέρασε
Δεν ήταν το Πολυτεχνείο που το δημιούργησε, αλλά ξεσκέπασε μια κατάσταση, ότι δεν υπάρχει δημοκρατισμός από την πλευρά του Μαρκεζίνη, ότι με όποιο πρόσωπο και να εμφανιστούν αυτοί οι άνθρωποι, όλοι πάντα έχουν μια ενιαία ιδεολογία, που σίγουρα δεν είναι Δημο- κρατία. Ένας άλλος μύθος είναι αυτό που λένε ότι η Χούντα δεν πέρασε, δεν είναι εδώ.
Όσο μια δημοκρατία και αν έχει πραγματικά ατέλειες και να έχει αστοχίες, ποτέ δεν είναι ίδια η Χούντα με τις αστοχίες.
Τώρα γίνονται καταλήψεις, δεν είδα εγώ να πάει ένα τανκς στα Πανεπιστήμια. Με στοίχειωσε η εικόνα με τα ΜΑΤ που παρατάχτηκαν και είχαν απέναντι τους τους φοιτητές. Μου θύμισε άλλες εποχές.
Αυτά τα θέματα πρέπει να τα χειρίζεται μία κυβέρνηση με έναν ηπιότερο τρόπο! Εγώ δεν είμαι υπέρ του να πω «άντε ασύδοτοι όλοι μπείτε κάντε ό,τι θέλετε» αλλά η διακίνηση της παιδείας είναι πάντα ένα ευαίσθητο πράγμα και θέλει ειδικούς χειρισμούς. Δεν είναι εύκολο καθόλου γιατί τα νέα παιδιά θέλουν να γνωρίσουν όλου του φάσματος τις ιδεολογίες. Βράζει το αίμα τους ποτέ δεν είναι ικανοποιημένα.
Πρέπει ένας καθηγητής να μη λέει ότι φοβάται, αλλά να βγει μπροστά και να γίνει διακίνηση ιδεών. Αυτό σημαίνει Πανεπιστήμιο. Δεν πάμε να σπουδάσουμε για να γίνουμε μόνο καλοί στο επάγγελμά μας. Αν δεν είμαστε καλοί σαν άνθρωποι, ολοκληρωμένοι, σε κανένα επάγγελμα δεν θα είμαστε πετυχημένοι.
Οι πανεπιστημιακοί δάσκαλοι πρέπει να ηγηθούν της κατάστασης και να πουν άλλο καταστρέφω, άλλο προστατεύω, άλλο επαναστατώ. Κάποιοι κάνουν κατάληψη γιατί σταμάτησαν τα συσσίτια. Τέτοια θέματα πρέπει να λύνονται στην κοινότητα. Δεν χρειάζεται να πάνε τα ΜΑΤ να τα λύσουν».
Ποια είναι η δική σας άποψη για την άρση του ασύλου;
«Είμαι κατά της άρσης του ασύλου. Είμαι υπέρ του ασύλου με την έννοια της διακίνησης των ιδεών και το άσυλο είναι αιώνες καθιερωμένο σαν ιδέα σε όλα τα Πανεπιστήμια του κόσμου. Δεν σημαίνει ότι μέσα στο Πανεπιστήμιο είναι μπάτε σκύλοι αλέστε. Γιατί δεν κάνουμε κάτι πάρα πολύ απλό;
Σε όλα τα Πανεπιστήμια του κόσμου υπάρχει ένα θυρωρείο, όλοι οι φοιτητές έχουν μια ηλεκτρική κάρτα, όλοι οι φοιτητές χτυπάνε, μπαίνουν, άλλοι δεν μπορούν να μπουν .
Εμείς εδώ όποιος θέλει μπαίνει, όποιος θέλει βγαίνει. Δεν είναι γελοίο να μας λένε ότι στα υπόγεια της ΑΣΟΕΕ είχε πάει ποτέ κανένας από το Πανεπιστήμιο να δει αν υπάρχουν μπουκάλια, κράνη, πεταμένα ρούχα;
Είναι αστείο… Στο σπίτι σου υπάρχει ένα δωμάτιο που δεν ξέρεις τι υπάρχει μέσα;
Αν ήμουν καθηγήτρια θα πήγαινα στη συνέλευση. Όπως και στην πρυτανεία υπάρχει η φωνή των φοιτητών. Η κοινωνία δεν πρέπει να είναι τόσο διχαστική».