Δεν του πάει του Τσίπρα η γραβάτα! Ίσως γιατί δεν τον έχουμε συνηθίσει έτσι. Ίσως πάλι γιατί και ο ίδιος αισθάνεται κάπως άβολα με την συγκεκριμένη ενδυματολογική επιλογή. Αποτελούσε όμως δέσμευση και υπόσχεση που ο ίδιος είχε χρεωθεί στο στοίχημά του για την επίτευξη μιας καλής συμφωνάς για το χρέος.
Σύμφωνα με τον ίδιο τον Πρωθυπουργό αλλά και τους στενούς συνεργάτες του, η έκβαση της συμφωνίας, όπως αυτή κατακυρώθηκε στο τελευταίο Eurogroup, ήταν επιτυχής και έτσι έχουν κάθε λόγο να αισθάνονται υπερήφανοι που «επιτέλους η χώρα μας γυρίζει οριστικά σελίδα»!
Ομολογώ πως, με την πρώτη ανάγνωση των βασικών παραμέτρων της συμφωνίας, όπως τουλάχιστον αυτές καταγράφηκαν στον τύπο, ούτε κατάλαβα πολλά πράγματα, αλλά ούτε και ενθουσιάστηκα! Οι αρκετές αναφορές στους διάφορους ποσοστιαίους οικονομικούς δείκτες με έκαναν ακόμα πιο καχύποπτο. Άλλωστε είναι σε όλους μας γνωστό πως η ευημερία των αριθμών σπανίως αντανακλά την ευημερία των ανθρώπων!
Αν μάλιστα λάβουμε υπόψη μας πόσο δύσκολα ήταν τα τελευταία χρόνια της κρίσης που ζήσαμε, θα αποτελούσε πρόκληση την συγκεκριμένη χρονική στιγμή οποιαδήποτε αναφορά για την ευημερία των Ελλήνων πολιτών!
Η λυσσαλέα όμως αντίδραση της εγχώριας αντιπολίτευσης που ακολούθησε την επίτευξη της συμφωνίας, με υπερβολικά ανεβασμένους τους τόνους, υπερβαίνοντας συχνά τα όρια της προσωπικής εμπάθειας, με ειρωνικούς υπαινιγμούς, εξορκισμούς, συκοφαντίες και μηδενιστικούς χαρακτηρισμούς για την «χειρότερη κυβέρνηση που γνώρισε ποτέ ο τόπος» και τη «χειρότερη συμφωνία» που θα μπορούσε να φέρει, με έκανε να αναρωτηθώ πως, ίσως να έχει και καλά στοιχεία αυτή η συμφωνία!
Σκέφτηκα λοιπόν πως αν επρόκειτο για μια πραγματικά κακή συμφωνία, η αντιπολίτευση ως όφειλε εκ του ρόλου της, θα κατέκρινε την ίδια την συμφωνία επιχειρηματολογώντας στις λεπτομέρειές της και δεν θα περιόριζε την κριτική της στην γραβάτα του Πρωθυπουργού!
Έτσι, ξαναδιάβασα, δυο και τρεις φορές τη συγκεκριμένη συμφωνία, προσπαθώντας να κατανοήσω τα υπέρ (αν υπάρχουν) και τα κατά (που σίγουρα θα υπάρχουν). Τα συμπεράσματά μου θέλησα να τα μοιραστώ με τους αναγνώστες αυτού του άρθρου: Αν και οι Ευρωπαίοι επιμένουν στην άποψή τους, μέσα από τις δηλώσεις τους, πως η έξοδος της Ελλάδας από τα μνημόνια θα είναι καθαρή, είναι φανερό πως η εποπτεία θα εξακολουθεί να υπάρχει για αρκετά χρόνια ακόμα και τα περιθώρια για χαλάρωση της λιτότητας θα είναι περιορισμένα, για τον απλούστατο λόγο ότι, οι δανειστές μας δεν εμπιστεύονται το ελληνικό πολιτικό σύστημα.
Έχουν βάσιμες υποψίες πως η απουσία ελέγχου θα το οδηγήσει ξανά στην φαυλότητα του παρελθόντος. Στις πρακτικές εκείνες που οδήγησαν τη χώρα στην χρεοκοπία και τις οποίες, όμως, οι ίδιοι οι εταίροι μας όχι μόνο δεν απέτρεψαν όταν έπρεπε, αλλά αντίθετα ενεθάρρυναν, στοχεύοντας δόλια στην ανεξέλεγκτη συσσώρευση κερδών για τις τράπεζές τους, αλλά και στα κέρδη τους από την διαφαινόμενη χρεοκοπία της χώρας μας που ακολούθησε!
Η Γερμανία μόνο έχει αποκομίσει από το 2010 μέχρι και σήμερα περίπου 3 δισ. ευρώ μόνο από τους τόκους των ελληνικών κρατικών μας ομολόγων. Όμως επειδή ο κυριότερος ίσως παράγοντας στις σύγχρονες οικονομίες είναι το καλό «κλίμα» που επικρατεί, οι δηλώσεις των ευρωπαίων αξιωματούχων και κυρίως της Μέρκελ για καθαρή έξοδο της Ελλάδας από τα μνημόνια, αλλά και οι επευφημίες και τα θετικά σχόλια του διεθνούς τύπου για την χώρα μας, μάλλον βοηθάνε για την επόμενη φάση που θα διανύσουμε.
Επίσης, η 10ετής επιμήκυνση για την αποπληρωμή του 2ου μνημονίου από τον EFSF και η 10ετής περίοδος χάριτος που προβλέπονται στη συμφωνία, αποτελούν αναμφισβήτητα θετικές αποφάσεις που δίνουν ανάσες στη χώρα για τα επόμενα 10 χρόνια! Στο ίδιο διάστημα η Ελλάδα θα μπορεί να δανείζεται με σχετικά χαμηλά επιτόκια από τις αγορές αποπληρώνοντας χρέη που λήγουν με το 2020.
Στα θετικά της συμφωνίας συγκαταλέγουμε και τα 24 περίπου δισ. ευρώ που έχει εξασφαλίσει η χώρα για τις υποχρεώσεις της τα 2 επόμενα χρόνια, σε μια κρίσιμη περίοδο που οι διεθνείς αγορές είναι ευμετάβλητες και η ανασφάλεια έκδηλη. Θετικό θεωρώ επίσης το γεγονός ότι, παρά το τεράστιο μέγεθος του χρέους, η Ελλάδα μπορεί να μην καταβάλει ποσά μεγαλύτερα του 15% του ΑΕΠ μεσοπρόθεσμα και σε κάθε περίπτωση κάτω του 20% του ΑΕΠ μακροπρόθεσμα, για την εξυπηρέτηση του χρέους.
Στα αρνητικά της συμφωνίας σημειώνω την ενισχυμένη εποπτεία με τους μηνιαίους ελέγχους, η οποία καθιστά την έξοδο όχι και τόσο «καθαρή»! Στα πλαίσια αυτής της εποπτείας συμπεριλαμβάνονται τα ψηφισμένα μέτρα για μείωση των συντάξεων το 2019, η μείωση του αφορολόγητου το 2020 οι αναπροσαρμογές στις αντικειμενικές αξίες των ακινήτων και στους λογαριασμούς του ΕΝΦΙΑ, ο περιορισμός των «κόκκινων» δανείων και οι ηλεκτρονικοί πλειστηριασμοί.
Δεν μπορεί παρά να αποτελεί αρνητικό σημείο της συμφωνίας η δυνατότητα που δίνει στους θεσμούς να ζητούν νέα μέτρα αν η Ελλάδα αποκλίνει από τον στόχο του πρωτογενούς πλεονάσματος που έχει οριστεί στο 3,5% έως το 2022 καθώς και η διατήρηση των πρωτογενών πλεονασμάτων της τάξης του 2,2% του ΑΕΠ έως και το 2060. Τέλος, η οριστική βιωσιμότητα του δημόσιου χρέους παραπέμπεται στις ελληνικές καλένδες, καθώς η συμφωνία προβλέπει ότι θα επανεξεταστεί από το 2032 (Ζήσε Μάη μου..).
Οι συμφωνίες όμως δεν είναι στατικές! Αλλάζουν και αναμορφώνονται, όταν δεν υφίστανται πλέον οι αιτίες που τις προκάλεσαν. Έτσι, οι αιτίες που προκάλεσαν την υπογραφή της μείωσης των συντάξεων το 2019 και την μείωση του αφορολόγητου το 2020, δεν υπάρχουν πλέον.
Το μέτρο αυτό το επέβαλε το ΔΝΤ, πιστεύοντας πως δεν θα γίνει εφικτός ο στόχος του πλεονάσματος, ως προαπαιτούμενο μέτρο και αυτοδιαψεύστηκε θριαμβευτικά!Η κυβέρνηση έχει χρέος τώρα να παρακάμψει τις γραφειοκρατίες και να καταστρώσει σχέδιο άμεσης επαναδιαπραγμάτευσης στο θέμα των συντάξεων και του αφορολόγητου, με χρονικό ορίζοντα το ερχόμενο φθινόπωρο, αναζητώντας τρόπους και συμμαχίες, ώστε να το πετύχει πάση θυσία!
Γιατί μόνο έτσι θα μπορέσει να πείσει τον απλό Έλληνα πολίτη, που δεν ξέρει να διαβάζει συμφωνίες και πρωτόκολλα, πως «κάτι έχει αλλάξει προς το καλύτερο» στον έρμο τούτο τόπο! Η συμφωνία δεν θα κριθεί από τους αριθμούς της, αλλά από τις επιπτώσεις που θα φέρει στις ζωές των ανθρώπων!
Όσο για τους «άλλους» που συνεχώς γκρινιάζουν, διαμαρτύρονται και θορυβούν ακατάπαυστα, αναμένοντας αγωνιωδώς «το τρένο της δικιάς τους εξουσίας», θέλω απλά να τους υπενθυμίσω πως ζουν σε μια χώρα που έχει χρεοκοπήσει!
Ο Τσίπρας έφερε μια συμφωνία που για άλλους είναι καλή και για άλλους κακή. Είναι όμως μια συμφωνία! Εκείνοι που καταστροφολογούν και μηδενίζουν τα πάντα χωρίς να αντιπροτείνουν τίποτα ουσιαστικό, καλό θα είναι να σκεφτούν επιτέλους έναν ρόλο για τις αφεντιές τους, που θα τους ταιριάζει καλύτερα και που θα τους καθιστά περισσότερο χρήσιμους στην κοινωνία, από το να ζητάνε διαρκώς εκλογές και να κάνουν απλά φασαρία…