Η συγκεκριμένη ιστορία της Novartis στην έρευνα του ΑΠΕ-ΜΠΕ τα έχει όλα: Ντετέκτιβ, ακτιβισμό, διαπλοκή, πλαστογραφία, βεβήλωση τάφων, ζωοτομία και υπερκέρδη που ξεπερνούν τα 800 εκατομμύρια σε ένα μόνο χρόνο, από ένα και μόνο υπερτασικό φάρμακο και σε μία μόνο χώρα. Για να καταλάβει ο αναγνώστης το μέτρο, μία και μόνο δωροδοκία 1,4 εκατ. δολαρίων έφερε κέρδη 6 δισ. ευρώ στην εταιρεία…
Αλλά ας πάρουμε τα πράγματα από την αρχή, καθώς η ιστορία θα μπορούσε να είναι κινηματογραφικό σενάριο, δείχνοντας ανάγλυφα πόσες «αμαρτωλές» ιστορίες μπορεί να κρύβονται πίσω από ένα φάρμακο που εκατομμύρια ασθενείς παίρνουν για την υπέρταση.
Η ακτιβίστρια και το εργαστήρι της Μ. Βρετανίας
Η είδηση που δημοσιεύτηκε στην ελβετική Blick στις 6 Αυγούστου του 2009 ήταν σοκαριστική.
Μιλούσε για σύληση ενός οικογενειακού τάφου στο διάσημο (για την αρχιτεκτονική του και την ιστορία του) κοιμητήριο της ελβετικής πόλης Coire. Μαζί με εκείνο στο Νταβός είναι από τα πιο φημισμένα νεκροταφεία της Ελβετίας.
Η είδηση της σύλησης θα περνούσε σχεδόν απαρατήρητη αφού είχαν καταγραφεί και στο παρελθόν κάποιες βεβηλώσεις και καταστροφές τάφων πλουσίων Ελβετών. Όμως, σε αυτή την περίπτωση το δοχείο με τη στάχτη της γυναίκας που εκλάπη, είχε την “οσμή” μιας πιο σοβαρής υπόθεσης, αφού ανήκε στη μητέρα του πολυεκατομμυριούχου Ντανιέλ Βασέλλα, του πιο ηχηρού ονόματος της φαρμακοβιομηχανίας Novartis. O Ντανιέλ Βασέλλα ήταν μέχρι το 2014 το Νούμερο Ένα, ο πρόεδρος, της ελβετικής εταιρείας με πλοκάμια σε ολόκληρο τον πλανήτη. Τίποτα δεν γινόταν χωρίς να το γνωρίζει.
Η μεγάλη φαρμακοβιομηχανία και το υπεραφεντικό της εκείνη την εποχή προσλαμβάνει αμέσως ιδιωτικούς ντετέκτιβ, οι οποίοι πάρα πολύ γρήγορα θα συνδέσουν την υπόθεση της σύλησης του τάφου στην πόλη Coire με την υπόθεση της πυρκαγιάς σε «Σαλέ Κυνηγίου» του ίδιου του Ντανιέλ Βασέλλα στο Τυρόλο. Η φωτιά είχε διαπιστωθεί από τις αρχές ότι ήταν εμπρησμός.
Και για τις δύο υποθέσεις θα ασκηθούν διώξεις εναντίον της Ντέπυς Βενσάν, μιας ακτιβίστριας υπέρ της απελευθέρωσης των ζώων, η οποία μάχεται πολλά χρόνια εναντίον της ζωοτομίας που εφαρμόζεται στην εταιρεία HLS (Huntingdon Life Science). Ήταν η εκπρόσωπος Τύπου της οργάνωσης Shac (Stop Huntingdon Animal Cruetly) της οποίας 7 μέλη είχαν καταδικαστεί με συνολικά 50 χρόνια φυλακή μέσα στο 2009.
Στην εταιρεία HLS που εδρεύει στo Κέμπριτζ στη Μ. Βρετανία υπολογίζεται ότι πεθαίνουν 500 ζώα την ημέρα αλλά… «για καλό σκοπό». Σε αυτά δοκιμάζονται όλες οι ουσίες από τα ερευνητικά κέντρα του κόσμου που αναζητούν πατέντες και δραστικά φάρμακα για τις πιο περίπλοκες θεραπείες, πριν να εισαχθούν ενδεχομένως στη φαρμακευτική αγορά αλλά και στην κοσμολογία. Μέσα στις τεράστιες εκτάσεις και αίθουσες της εταιρείας HLS κρατούνται περίπου 70.000 ζώα (γάτες, σκύλοι, ποντίκια κλπ) πάνω στα οποία γίνονται κάθε λογής πειράματα. Έχουν καταγραφεί σκύλοι να καπνίζουν, να δοκιμάζονται σε αρνιά κρέμες αποτρίχωσης ή σε χαριτωμένα χάμστερ να δίνονται… φάρμακα για την πίεση…
Και πώς συνδέονται ακτιβιστές όπως η Ντέπυ Βενσάν με την κλοπή της στάχτης της μητέρας του Βασέλα και τον εμπρησμό του ελβετικού Σαλέ;
Η απάντηση δόθηκε από τη Δικαιοσύνη δύο χρόνια αργότερα, καθώς η ακτιβίστρια που είχε συλληφθεί από το 2012 καταδικάσθηκε από το Δικαστήριο του Winchester σε 6 χρόνια φυλακή χωρίς αναστολή και 6 χρόνια «δικαστικού ελέγχου SBO (Anti Social Behaviour Order)» που σημαίνει έλεγχος στις μετακινήσεις, απαγόρευση επικοινωνίας με συγκεκριμένα πρόσωπα και καθημερινή δήλωση παρουσίας σε αστυνομικό τμήμα.
Η καταδίκη αφορούσε την κατηγορία «σύσταση τρομοκρατικής οργάνωσης», αντικοινωνική δράση και πρόθεση εκβιασμού του Ντανιέλ Βασέλα μέσω της στάχτης που εκλάπη αν και δεν αποδείχθηκε η εμπλοκή της Ντέπυς Βενσάμ. Την ημέρα της απόφασης, σύμφωνα με δημοσιεύματα της εποχής, «η αίθουσα ήταν γεμάτη από γνωστά ονόματα της Novartis…».
Είχαν καταθέσει και 2 μάρτυρες (αποκαλύφθηκε αργότερα ότι και αυτοί ήταν άνθρωποι της φαρμακευτικής εταιρείας) μια έκθεση 40.000 σελίδων με αποδείξεις για τη δράση κατά της εταιρείας HLS την τελευταία 10ετία. Μόνο δυο τρεις από αυτές αφορούσαν την Ντέπυ Βενσάν λέγοντας ότι χρησιμοποιούσε το ψευδώνυμο «George Orwell» σε απειλητικά e-mails , αφού βρέθηκαν βιβλία τού συγγραφέα στο σπίτι της (!).
Ο εισαγγελέας Μάικλ Μπόους είχε κατηγορήσει τότε την Ντέπυ Βενσάν για ψευδείς καταγγελίες μέσω e-mails κατά της HLS περί «παιδοφίλων ερευνητών», για βομβιστικές ενέργειες σε αυτοκίνητα ερευνητών και απειλές κατά της σωματικής ακεραιότητας υπαλλήλων φαρμακευτικής εταιρείας, ενώ οι κατηγορίες αφορούσαν και καταγγελίες ακτιβιστών ότι χρησιμοποιούσαν στα ζώα ενέσεις με μολυσμένο αίμα με Aids. Κατηγορίες που κατέπεσαν στη δίκη αλλά δημοσιεύθηκαν στον Τύπο.
Αλλά τι είχε να κερδίσει η Novartis από την καταδίκη μιας ακτιβίστριας για τη σωτηρία των ζώων; Η ίδια μετά την καταδίκη δήλωσε «πολλά δισεκατομμύρια παίζονται με τη φυλάκισή μου».
H Novartis, τα πειράματα και το Valsartan
Μεγαλύτερος πελάτης των εργαστηρίων της εταιρείας HLS είναι η NOVARTIS και το deal με την εταιρεία έκλεισε ο ίδιος ο πολυεκατομμυριούχος πρόεδρος της Ντανιέλ Βασέλλα. Ένα deal πολλών εκατομμυρίων, καθώς κάθε θετική έκθεση των εργαστηρίων της HLS περί καταλληλότητας των ουσιών και δημιουργίας πατέντας για μία 20ετία δημιουργούσε το έδαφος για ανυπολόγιστα κέρδη της φαρμακευτικής εταιρείας. Άλλωστε δεν είναι τυχαίο ότι ένα από τα τρία στρατηγεία της Novartis βρίσκεται στο Κέμπριτζ. Τα άλλα δύο βρίσκονται σε Βασιλεία και Μασαχουσέτη.
Η δράση ωστόσο των ακτιβιστικών οργανώσεων κατά της εταιρείας με την κατηγορία βασανισμού των ζώων, είχε δημιουργήσει δυσκολίες και καθυστερήσεις, καθώς η HLS είχε δεχθεί ήδη πρόστιμα και καταδίκες, ενώ δυνάμωναν οι φωνές για μεγαλύτερη διαφάνεια στα πειράματα στα ζώα.
Θα έπρεπε για ορισμένους να σταλούν σαφή μηνύματα για μηδενική ανοχή και η αυστηρή καταδίκη της Ντέπυ Βενσάν ήταν ένα από αυτά.
Ήδη από το 2013 η περίπτωση του μορίου του Valsartan, που συμπεριλαμβάνεται στο φάρμακο Diovan για την πίεση, είχε τεθεί σε αμφισβήτηση εξαιτίας της πλαστογράφησης των δεδομένων των ερευνών. Ήταν η «ναυαρχίδα» των φαρμάκων της Novartis για την αντιμετώπιση της υψηλής πίεσης αλλά κυρίως για την αντιμετώπιση τυχόν επιπτώσεων, όπως το έμφραγμα του μυοκαρδίου. Μία πρώτη έρευνα έδειξε πειστικά αποτελέσματα για πτώση των καρδιοαγγειακών ατυχημάτων παράλληλα με τις ιδιότητες του φαρμάκου κατά της υπέρτασης. Πολλές δημοσιεύσεις σε ιατρικά περιοδικά γράφτηκαν υπέρ του φαρμάκου, το οποίο μπήκε τελικά κερδοφόρα στην αγορά. Τα αποτελέσματα εκείνων των ερευνών είχαν δημοσιευτεί στο ιατρικό περιοδικό παγκόσμιας φήμης European Heart Journal.
Το Valsartan ή Diovan 21 έφερε περισσότερα από 6 δισεκατομμύρια δολάρια στη Novartis μόνο για μια χρονιά, το 2010. Εμπορευματοποιημένο αυτό το φάρμακο σε 100 χώρες, θα φέρει ακόμη περίπου 700 εκατομμύρια ευρώ σε έναν μόνο χρόνο και μόνο στην Ιαπωνία.
Έρευνες “μαϊμού”
Τρία χρόνια αργότερα, όμως, το 2013, δύο πανεπιστήμια της Ιαπωνίας παρατηρούν ανωμαλίες στα αποτελέσματα που δημοσιεύονται από το Πανεπιστήμιο του Τόκυο, και το επιστημονικό εργαστήριο του καθηγητή Hioroaki Matsubara κρούει τον κώδωνα του κινδύνου στις αρχές. Και εκεί αποκαλύπτεται η διαπλοκή μεταξύ φαρμακοβιομηχανίας και των ερευνητικών πειραμάτων.
Ένας -υποτίθεται από τους ανεξάρτητους – «ερευνητές» για το μόριο του Valsartan που δοκιμάσθηκε στα ζώα, ήταν υπάλληλος της Novartis, ενώ στο εργαστήριο η Novartis είχε καταθέσει 1,4 εκατομμύρια δολάρια για τη διεξαγωγή της έρευνάς τους. Τον Σεπτέμβριο του 2013 οι ιαπωνικές αρχές εισβάλλουν στα κτίρια της Novartis στο Τόκυο, στην Ιαπωνία χαρακτηρίζοντάς την νούμερο 1 εταιρεία στον χώρο του φαρμάκου «ύποπτη ότι παραποίησε την έρευνα βάσει της οποίας εγκρίθηκε να κυκλοφορήσει στην αγορά ένα φάρμακο μέσω του οποίου διακινήθηκαν δισεκατομμύρια αφήνοντας μεγάλο κέρδος για τη Novartis».
Τον Ιούνιο του 2014 ο Nobuo Shirahasi, παλιός υπάλληλος της Novartis συνελήφθη για πλαστογραφία κλινικών αποτελεσμάτων.
Με άλλα λόγια η Novartis χρηματοδότησε με 1,4 εκατομμύρια δολάρια ένα εργαστήριο και με έναν υπάλληλο της κατέγραψε ψεύτικα αποτελέσματα για το Valsartan (μείωση των καρδιοαγγειακών ατυχημάτων) για να εμπορευματοποιήσει ένα φάρμακο με το οποίο κέρδισε 6 δισεκατομμύρια! Δηλαδή έγιναν πειράματα στα ζώα της HLS από την Novartis για ένα φάρμακο άχρηστο ως προς αυτό που διαφημιζόταν απλά για να κερδίσει η εταιρεία ένα τεράστιο ποσό.
Η Novartis δήλωσε τότε με ανακοίνωσή της ότι «ερευνά και η ίδια» το ποιόν του πρώην υπαλλήλου της που συνελήφθη και θα κάνει «ό,τι είναι δυνατόν να αποκαλυφθεί η αλήθεια»…
Ας σημειωθεί ότι ο Ντανιέλ Βασέλλα έχει παραιτηθεί από τη θέση του προέδρου της Novartis μετά από 17 χρόνια δράσης στις μεγαλύτερες φαρμακοβιομηχανίες του πλανήτη. Είχε παντρευτεί την ανιψιά τού Μαρκ Μορέ, προέδρου της μεγαλύτερης φαρμακευτικής εταιρείας γενόσημων φαρμάκων, της Sandoz, που εξαγοράσθηκε από τη Novartis. Διακρίθηκε μεταξύ άλλων με βραβείο από τους Financial TImes ως ο επιχειρηματίας με τη μεγαλύτερη επιρροή τα τελευταία 25 χρόνια και ήταν μέλος της Επιτροπής του Bilderberg Group.
Αύριο στην Ολομέλεια οι δέκα κάλπες
Αύριο στην Ολομέλεια της Βουλής ξεκινάει η συζήτηση για τη σύσταση προανακριτικής επιτροπής για τη Novartis.
Η συζήτηση θα ξεκινήσει με τους οκτώ εισηγητές, έναν από κάθε κόμμα. Θα συνεχιστεί με 16 ομιλητές, κατ’ αναλογία της δύναμης των κομμάτων, στους οποίους θα είναι και ένας βουλευτής από τους ανεξάρτητους. Θα μιλήσουν, επίσης, οι κοινοβουλευτικοί εκπρόσωποι, οι αναφερόμενοι στη δικογραφία και οι πολιτικοί αρχηγοί. Τον λόγο θα λάβουν ακόμη τέσσερις υπουργοί, ο υπουργός και ο αναπληρωτής υπουργός Δικαιοσύνης και ο υπουργός και ο αναπληρωτής υπουργός Υγείας. Τα αναφερόμενα στη δικογραφία πολιτικά πρόσωπα θα έχουν 20 λεπτά στη διάθεσή τους για να αναπτύξουν την επιχειρηματολογία τους.
Στην ψηφοφορία θα λάβουν μέρος το πέντε εκ των δέκα πολιτικών προσώπων που περιλαμβάνονται στη δικογραφία, διότι είναι εν ενεργεία βουλευτές. Δεν θα έχουν δικαίωμα, όμως, να ψηφίσουν σε σχέση με τον εαυτό τους, αλλά έχουν το δικαίωμα να ψηφίσουν για τα άλλα αναφερόμενα πρόσωπα.
Η απόφαση προβλέπει δέκα κάλπες, μία για κάθε πολιτικό πρόσωπο. Υπάρχει ένα ενδεχόμενο, να στηθεί μια κάλπη στην Ολομέλεια, με ενιαίο ψηφοδέλτιο. Αυτό θα μπορούσε, ίσως, να συμβεί εάν τα πέντε εν ενεργεία πολιτικά πρόσωπα που αναφέρονται στη δικογραφία δηλώσουν ότι δεν θα κάνουν χρήση τού δικαιώματός τους να λάβουν μέρος στην ψηφοφορία για τα υπόλοιπα πέντε πολιτικά πρόσωπα. Σε αυτήν την περίπτωση, τον τελευταίο λόγο θα έχει την Τετάρτη η Ολομέλεια.
«Πρέπει να γίνει σαφές ότι πάμε με δέκα κάλπες. Αυτό λέει ο Κανονισμός. Θα βρούμε τρόπους, ώστε να μη γίνει επικοινωνιακά χειραγωγήσιμη αυτή η διαδικασία, δηλαδή με κάλπες που αναφέρονται σε κάθε έναν ξεχωριστά. Θα δούμε πώς θα διαμορφωθούν τα ψηφοδέλτια που θα διανεμηθούν στους βουλευτές» τόνισε ο πρόεδρος της Βουλής
«Τίποτα δεν δείχνει ότι έχουμε να κάνουμε με σκευωρία, έχουμε όμως να κάνουμε με την εφαρμογή του Συντάγματος και με τις νομοθεσίες», τονίζει σε συνέντευξή του στο ΑΠΕ-ΜΠΕ ο βουλευτής του ΣΥΡΙΖΑ και τέως υπουργός Δικαιοσύνης, Νίκος Παρασκευόπουλος.
«Απαιτούμε να ειπωθούν όλα και όχι να εργαλειοποιούμε οποιοδήποτε συμβάν, έτσι ώστε να ρίχνουμε απλά λάσπη στον ανεμιστήρα», δήλωσε στον Αθήνα 9.84, η Σοφία Ζαχαράκη, αναπληρώτρια εκπρόσωπος Τύπου της ΝΔ.
«Θα γελάσουμε την Τετάρτη στη Βουλή» δήλωσε, αναφερόμενος στη συνεδρίαση για τη συγκρότηση Επιτροπής Προκαταρκτικής Εξέτασης για την υπόθεση Novartis, ο υπουργός Ναυτιλίας, Παναγιώτης Κουρουμπλής.
Μιλώντας για τις αιτιάσεις εναντίον του από τη Νέα Δημοκρατίας, ο υπουργός τόνισε πως «αυτά είναι αστειότητες, ένας αντιπερισπασμός ο οποίος είναι και άδικος, γιατί μιλάμε για μια από τις πιο κρυστάλλινες περιόδους διαχείρισης αυτών των ζητημάτων. Θα γελάσουμε».
«Η κυβέρνηση διασύρει και ενοχοποιεί τους πολιτικούς της αντιπάλους», τονίζει, μιλώντας επίσης στο ΑΠΕ-ΜΠΕ ο πρώην υπουργός Εργασίας, Γιώργος Κουτρουμάνης, του οποίου το όνομα αναφέρεται στη δικογραφία.
Το κρίσιμο ζήτημα είναι ότι το φάρμακο παραμένει φαρμάκι για την πλειοψηφία του λαού μας, από την πλευρά του κόστους, σημείωσε ο Νίκος Σοφιανός στέλεχος του ΚΚΕ, μιλώντας στον Αθήνα 9.84.
Σημείωσε ότι δεν πρέπει να αλλάξει η ατζέντα με αφορμή τη συγκεκριμένη υπόθεση, καθώς υπάρχουν κρίσιμα θέματα, όπως οι ηλεκτρονικοί πλειστηριασμοί, η τουρκική προκλητικότητα στο Αιγαίο και η ονομασία της ΠΓΔΜ.